Büyük Set Resifi'nde Su Kalitesi Mercek Altına Alındı

Yeni bir rapora göre, iklim değişikliği en büyük tehdit olmaya devam ederken, düşük su kalitesi Büyük Set Resifi üzerindeki etkisini arttırmaya devam ediyor

Yazar Burcu Kara
Büyük Set Resifi
Büyük set resifi

200 uzmandan oluşan bir grup, 4.000 yayına dayanan kanıtları kullanarak Büyük Set Resifi'nin su kalitesine ilişkin bir inceleme hazırladı.

2022 Scientific Consensus Statement olarak adlandırılan inceleme, resifin tamamında farklı sağlık seviyeleri olduğunu ortaya koyuyor.

Türünün beşinci örneği olan açıklama, 1990'dan 2022'ye kadar derlenen verilere dayanıyor. Bu da en son yaşanan kitlesel beyazlama olayının dikkate alınmadığı anlamına geliyor.

James Cook Üniversitesi TropWATER bölümünde araştırmacı bilim insanı olan raporun yazarlarından Dr. Steve Lewis, "Onlarca yıllık hakemli bilimsel literatürü sentezlemek, Büyük Set Resifi'ni inceleyen sayısız araştırmacıya saygı duruşunda bulunmak ve alanımın tarihini belgelemek zorlu ama bir o kadar da ödüllendiriciydi" diyor.

"İnceleme, Büyük Set Resifi havzasının çoğu nehir havzasında Avrupa yerleşiminden bu yana tortu, besin maddesi ve pestisit konsantrasyonlarında önemli bir artış olduğunu gösteriyor.

"Bu kanıtlar izleme verileri, model simülasyonları, mercan çekirdekleri ve tortu çekirdekleri gibi çok sayıda kaynaktan elde edilmiştir."

Çalışmaya katılan otuz beş uzman, Büyük Set Resifi'ne akan kirletici yüklerinin arttığı, arazi yönetiminin resifin su kalitesini bozduğu ve önümüzdeki on yıl içinde su kalitesi hedeflerine ulaşmanın iklim direncini artırmak için "zorunlu" olduğu da dahil olmak üzere 8 sonuç üzerinde anlaştı.

Griffith Üniversitesi'nden deniz ekoloğu Profesör Guillermo Diaz-Pulido, "İnceleme, aşırı çözünmüş inorganik besin maddelerinin (azot ve fosfor gibi) Büyük Set Resifi'ndeki fitoplankton, deniz çayırları, makroalgler, mercanlar, mangrovlar ve tatlı su habitatlarına kadar çeşitli organizmaları ve ekosistemleri etkilediğini doğruluyor" diyor.

"Ancak, etkiler çok değişken ve genelleme yapmak zor; Büyük Set Resifi'ndeki yüksek tür çeşitliliği göz önüne alındığında bu şaşırtıcı değil."

Mercan ağarması
Küresel iklim değişikliğinin bir sonucu olarak ısınan su sıcaklıklarına bağlı ısı stresinin neden olduğu düşünülen kitlesel bir ağarma olayı sırasında Avustralya'nın dışındaki Büyük Set Resifi'nde ağarmış mercan. Görsel: Cosmos Magazine

Özellikle kıyıya yakın bazı bölgelerin ekosisteminde düşüşler kaydedilmiştir. Buna karşılık, resifin orta ve dış şelf bölgelerinde mercan örtüsünde artışlar görüldü ve bazı yerlerde ağarma (bkz: mercan ağarması) olaylarından ve dikenli denizyıldızı saldırılarından sonra mercanların hızla iyileştiği görüldü.

Avustralya Deniz Bilimleri Enstitüsü'nde kıdemli baş araştırma bilimcisi olan eş yazar Dr. Katharina Fabricius, "İnceleme, Büyük Set Resifi'nin iklim değişikliğinin etkilerinden kurtulmasına yardımcı olmak için iyi su kalitesinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor" diyor.

"Bu durum özellikle kıyıya yakın, yüzey akışına daha duyarlı olan ve kıyıdan daha açıktaki resifler kadar iyileşme gösteremeyen alanlar için önemlidir.

"İklim değişikliği sellerin ve kuraklıkların yoğunluğunu artırarak kirleticilerin akışını en aza indirmeyi daha da zorlaştırıyor."

Raporun bir diğer önemli bulgusu da, su kalitesini iyileştirme yollarının yerel olarak etkili olduklarında, arazi sahipleri, Yerli topluluklar ve daha geniş topluluklarla etkileşimi içerdiklerinde daha hızlı benimseneceğidir.

CSIRO'da kıdemli bir çevre ekonomisti olan raporun yazarlarından Dr. Anthea Coggan, "Su kalitesinin iyileştirilmesi için arazi yönetiminde yapılan değişikliklerin çoğu şeker kamışı ve otlatma endüstrilerinde olmuştur" diyor.

"Genellikle su kalitesinden fayda sağlamanın ilk adımı, arazi yöneticilerinin arazi yönetimi değişikliğine yönelik bilgi, istek, beceri ve tutumlarını geliştirmektir ve birçok program bu konuda çok başarılı olmuştur.

"Değişimin kapsamı ve uzun ömürlülüğü gibi faktörleri ölçmenin tutarlı bir yolu, gelecekte su kalitesi sonuçları üzerindeki etkiye ilişkin anlayışımızı daha da geliştirecektir."