Günümüz avcı-toplayıcı topluluklarından birinin çocuk bakım sistemi, çekirdek ailenin önemli bir tuzağına işaret ediyor ve zengin Batı ülkelerindeki pek çok ebeveynin neden kendilerini tükenmiş hissettiklerine dair ipuçları veriyor olabilir.
Cambridge Üniversitesi'nden evrimsel antropolog Nikhil Chaudhary liderliğindeki bir araştırma ekibi, çocukların sadece iki ebeveynin sağlayabileceğinden daha fazla ilgi ve bakım beklemeye "evrimsel olarak hazır" olabileceğini savunuyor.
Kongo Cumhuriyeti'nin kuzey yağmur ormanlarında yaşayan ve avcılık, balıkçılık, toplayıcılık ve bal toplayıcılığı ile geçinen Mbendjele avcı-toplayıcılarının kültürünü inceleyen araştırmacılar, geniş bir bakım ağı buldular.
Bu topluluktaki 18 bebek ve küçük çocuk arasında araştırmacılar, her çocuğun genellikle yaklaşık 10 kişiden, kimi zaman da 20'den fazla kişiden günde ortalama dokuz saat özenli bakım ve fiziksel temas sağladığını fark etti.
Tek bir çocuğun ihtiyaçlarıyla ilgilenen kişi sayısının çokluğu, bebeğin ağlamalarına genellikle sadece 25 saniye içinde yanıt verildiği anlamına geliyordu.
Herhangi bir çocuğun biyolojik annesi, bu ağlama olaylarının yalnızca yaklaşık yüzde 50'sinden sorumluydu. Geri kalan zamanda, çocuğun bakımına başka biri, genellikle de daha büyük çocuklar ya da ergenler yardımcı oluyordu.
Afrika'daki bu çağdaş topluluk, insanlık tarihindeki tüm avcı-toplayıcı toplulukları temsil etmese de, bakım sağlama oranı diğer modern avcı-toplayıcı toplumlara benzemektedir.
Bu kültürler her ne kadar günümüzde yer alsalar ve gerçek anlamda 'geçmişin kalıntıları' olmasalar da, 10.000 yıldan daha uzun bir süre önce, tarımın doğuşundan önce sosyal yapıların nasıl görünmüş olabileceğine dair önemli ipuçları verebilirler.
İnsanlık tarihinin büyük çoğunluğunda türümüz avcı-toplayıcı olarak yaşamıştır, bu da insan varlığının büyük bölümünde anne ve babaların çocuk yetiştirme konusunda bugün çoğu zengin Batı ülkesinde olduğundan çok daha fazla desteğe sahip oldukları anlamına gelmektedir.
Bugüne kadar çocuk bağlılığı üzerine yapılan araştırmaların çoğu sadece batılı, eğitimli, sanayileşmiş, zengin ve demokratik (WEIRD) popülasyonlara odaklanmıştır, bu da uzmanların insan deneyiminin tam resmini kaçırdığı anlamına gelmektedir.
Güney Afrika'daki Mbendjele ve !Kung gibi bazı günümüz avcı-toplayıcı toplumlarında, ağlayan bebeklere karşı son derece yüksek bir duyarlılık olduğu görülmektedir.
Öte yandan, WEIRD toplumlarında duyarlılık seviyeleri daha düşük görünmektedir.
Chaudhury ve meslektaşlarının hipotezine göre, "Eğer bir bireyin [bakıma] ulaşma imkanı nispeten daha düşükse, bu durum sıkıntılarla ilişkili evrimleşmiş psikolojik tepkilerin harekete geçmesine neden olabilir; ya da erişim çok düşükse, psikolojik düzensizliğe yol açabilir."
Bu fikir çok daha fazla araştırma gerektiriyor. Chaudhary, insan psikolojisinin esnek olacak şekilde evrimleştiği ve sağlığımıza ve refahımıza en uygun tek bir yaşam biçimi olmayabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Bununla birlikte, Chaudhary'nin de belirttiği gibi, çekirdek aile sisteminin "Mbendjele gibi avcı-toplayıcı toplumların komünal yaşam düzenlemelerinden bir dünya uzakta olduğu" tartışma götürmez bir gerçektir.
Araştırmacı ekip şöyle yazıyor: "Ağlamaya neredeyse her zaman, genellikle çok hızlı bir şekilde yanıt veriliyordu; ve müdahaleler tipik olarak rahatlatma ya da besleme şeklinde oluyor, nadiren uyarıyor ve asla denetim altına almıyordu."
Buna karşılık, WEIRD toplumlarında, ebeveynler sıkıntılı bir bebeğe müdahale ederken genellikle tek başlarınadır ve bu da derin bir yorgunluk veya depresyona yol açabilir.
Bu farklı çocuk bakım sistemlerinin çocuk ya da ebeveyn üzerinde gerçekten olumsuz etkileri olup olmadığı belirsizdir ve daha fazla karşılaştırmalı araştırma gerektirmektedir.
Mevcut çalışmanın arkasındaki araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların, WEIRD çocuklarına kıyasla avcı-toplayıcı çocukların psikolojik gelişimi ve refahının yanı sıra annelerden gelen bakımın anne olmayan bakıcılardan gelen bakımdan farklı olup olmadığını araştırması gerektiğini söylüyor.
Politika yapıcılardan işverenlere ve sağlık hizmetlerine kadar toplum olarak, annelerin ve çocukların gelişmek için ihtiyaç duydukları destek ve bakımı almalarını sağlamak için birlikte çalışmamız gerekiyor.
