Amerikalılar için Beslenme Kılavuzunun 2020-2025 baskısı, doymuş yağların ve ilave şekerlerin günlük kalorilerin %10'undan daha azıyla sınırlandırılmasını önermektedir. Sağlıksız yağlardan biri olan doymuş yağlar, kan damarlarında yağ birikimine neden olarak ateroskleroza veya arterlerin sertleşmesine yol açabilir. Yüksek oranda ilave şeker içeren bir diyet obezite, diyabet ve kalp hastalıklarıyla ilişkilendirilmiştir.
Çoğumuz sadece halk sağlığı tavsiyelerine maruz kaldığımız için kaçınmamız veya azaltmamız gereken gıdaların farkındayızdır. Doymuş yağ içeren süt ürünleri, et ve kümes hayvanları gibi hayvansal ürünler ile gazlı içecekler, tatlı çay ve sporcu içecekleri gibi şekerle tatlandırılmış içecekler yaygın hedeflerdir. Ancak Ohio Eyalet Üniversitesi'nden (OSU) araştırmacılar tarafından yürütülen yeni bir çalışma, gizli doymuş yağ ve ilave şeker kaynaklarını inceledi ve insanların dikkat etmesi gereken — bazıları şaşırtıcı — uzun bir liste ortaya çıkardı.
OSU Sağlık ve Rehabilitasyon Bilimleri Fakültesi'nde tıbbi diyetetik profesörü ve direktörü ve çalışmanın baş yazarı Christopher Taylor, "Tavuk göğsü daha düşük doymuş yağlı bir gıda olarak tanıtılıyor, ancak yine de biraz doymuş yağ içeriyor" dedi. "Ancak daha düşük miktarlardaki gıdaların da diyete gizli bir şekilde nasıl yavaş yavaş doymuş yağ eklediğini bilmek faydalıdır.
"Günlük kalori alımının %10'undan daha azını karşılayabilmek, büyük katkıda bulunanları belirlemek, ancak aynı zamanda doymuş yağ ve ilave şekerin diğer gıda seçeneklerinde hala nerede bulunabileceğini görebilmektir. Bu onları kötü seçimler yapmaz — sabah lattesinin nasıl katkıda bulunabileceğinin farkında olmakla ilgilidir."
Araştırmacılar, 2005-2018 Ulusal Sağlık ve Beslenme İnceleme Anketi'ne (NHANES) katılan 19 yaş ve üzeri 36.378 ABD'li yetişkinin verilerini inceledi. Anket, her bir katılımcının önceki iki gün boyunca ne tükettiğinin yanı sıra ne zaman tükettiğine dair 24 saatlik veri toplamaktadır. Toplam doymuş yağ ve ilave şekere katkıda bulunan en önemli yiyecek ve içecek kaynaklarını belirlemek için araştırmacılar, katılımcıları analiz için ABD Tarım Bakanlığı'nın Amerika'da Ne Yiyoruz (WWEIA) gıda kategorileriyle eşleştirmiştir. WWEIA, Amerikalıların tüm yiyecek ve içecekleri toplu olarak alımına odaklanan ayrıntılı bir ankettir ve NHANES'in bir parçası olarak her yıl 5.000 kişiye uygulanmaktadır. Gıda kategorileri, ayrı gıda maddeleri içeren 168 benzersiz kategori içermektedir.
Araştırmacılar, genel olarak doymuş yağın günlük kalorilerin en az %12'sini oluşturduğunu, ilave şeker tüketiminin ise kalorilerin %14 ila %16'sı arasında değiştiğini tespit etmiştir. Bu makro besin maddelerinin kaynakları hem açık hem de çok açık değildi.
Toplam 168 kategoriden 54'ü katılımcıların toplam doymuş yağ alımının %90'ına katkıda bulunmuştur. Peynir, pizza, dondurma ve dondurulmuş sütlü tatlılar, yumurta ve omletler ile burrito ve tacolar ilk beş kaynağı oluşturmuştur. Doymuş yağ söz konusu olduğunda bunların çok da şaşırtıcı olmaması gerekir. Bununla birlikte, doymuş yağın 'gizli' veya 'sinsi' olarak değerlendirilebileceği diğer kaynaklar arasında tam ve az yağlı süt, soğuk etler ve kurutulmuş etler, krema ve krema ikameleri, karışık makarna yemekleri (mac ve peynir hariç), salata sosları ve bitkisel yağlar ve patates kızartması ve diğer kızarmış beyaz patatesler yer almaktadır.
İlave şekerlerle ilgili olarak, 168 kategoriden 30'u toplam katılımcı nüfusundaki ilave şekerlerin %90'ını oluşturmaktadır. İlave şeker alımının neredeyse yarısı beş kaynaktan gelmektedir: alkolsüz içecekler, çay, meyveli içecekler, kekler ve turtalar ile şeker ve bal. İlave şeker içerdiği hemen akla gelmeyen diğer kaynaklar ise mayalı ekmekler (beyaz ve kepekli ekmek, simit, kraker ve İngiliz muffinleri), krema ve krema yerine kullanılan ürünler, ketçap ve Hint turşusu gibi domates bazlı çeşniler, salata sosları ve bitkisel yağlar, ekmekler ve çörekler ile tahıl barlarıdır.
Georgetown Üniversitesi Lombardi Kapsamlı Kanser Merkezi'nde onkoloji profesörü ve araştırmanın yazarlarından Susan Schembre, "[ilave şeker] her yerde var" diyor. "Beklenmedik pek çok gıdada ve genellikle şaşırtıcı miktarlarda bulunuyor."
Araştırmacılar, çalışmanın bulgularının insanların diyetlerini daha da kısıtlamaları gerektiği anlamına gelmediğini söylüyor. Önemli olan farkındalığı artırmak ve genellikle sağlıklı ya da daha sağlıklı olduğu düşünülen gıdaları göz önünde bulundurmaktır.
Taylor, "Sık tüketilen doymuş yağ ve ilave şeker oranı daha yüksek gıdalar var ve bunlar hedef alınıyor, ancak genel olarak sağlıklı olarak algılanan şeylerin daha küçük kümülatif etkisi de var, ancak hepsi biraz katkıda bulunuyor" dedi. "Ve sonra bu yüksek kaynakların bazılarını da eklediğinizde, sizi günlük kalorinin %10'u eşiğinin üzerine çıkarıyor. Ön plandaki büyük öğeleri yakalamanın yanı sıra gizli katkı sağlayanları da anlamaya çalışıyoruz."
Çalışma Nutrients dergisinde yayımlandı.