Araştırmacılar daha önce hava kirliliğine maruz kalmayı – özellikle de trafikle ilgili hava kirliliğine – yüksek otizm riski ile ilişkilendirmişti. Ancak yeni araştırmalar bu ilişkinin nasıl yürüdüğü konusuna daha net bir açıklama getiriyor. Peki hava kirliliği otizm riskini nasıl artırıyor?
Hava kirliliği otizm üzerinde ciddi etkiye sahip
Bundan bir önceki çalışmada, hamilelik sırasında ve gelişiminin erken aşamalarında aşırı sağlıksız dizel egzoz seviyelerine veya partikül maddelere maruz kalan farelerde, otizm bozukluğuna ait davranış değişiklikleri olduğu keşfedilmişti. Bunlar tekrar eden davranışlarda artış, iletişimde bozukluklar ve sosyal etkileşimde eksiklikler olarak ortaya çıkmıştı.
Yeni çalışmada araştırmacılar bir kez daha farelerle deneyler yaptı ve gelişim döneminde dizel egzozuna maruz kalmanın beyin kortekslerinde (beyin serebrumunun–üst kısım–nöral dokusunun dış tabakası) ince bir değişikliğe neden olabileceğini keşfettiler. Bu değişiklik otistik hastaların beyinlerinde görülenle aynıdır.
Hava kirliliğinin, yaz aylarında orman yangınlarının arttığı bölgelerde tehlikeli düzeylere ulaşabildiği biliniyor.
Araştırmacılar bunun gibi kortikal değişikliklerin bir dizi biyokimyasal ve moleküler değişim sonucu meydana geldiğini belirtiyor. Bu çalışmalar ortaya bir hayvan modeli çıkarmış durumda. Bu otizm modeli, hava kirliliği ile otizm bozukluğu arasındaki ilişkiyi kapsayan biyolojik olasılıklar üzerinde daha fazla araştırma yapılmasını sağlayacak.
Hava kirliliği cenin beyninin gelişiminde rol oynayan proteinleri olumsuz etkiliyor
Konuya halk sağlığı açısından bakıldığında, hava kirliliğinin hem gelişimsel hem de nörodejeneratif hastalıkların potansiyel bir nedeni olması endişe verici. Etiyolojik faktörler göz önüne alınarak, hava kirliliğinin nasıl otizme neden olduğu şöyle açıklanıyor:
Her şey artan nöroinflamasyonla başlıyor ve bu durum reelin proteininin azalmasına neden oluyor. Reelin proteini beyindeki nöronların uygun şekilde konumlandırılması için gereken sinyal yolunun aktive edilmesinden sorumlu.
Bu mekanizmaya göre hava kirliliği aynı zamanda cenin beyninin gelişiminde rol oynayan JAK2 / STAT3 proteinlerini de etkiliyor. Araştırmacılar, gen-çevre etkileşiminin otizm bozukluğunu nasıl etkilediğini daha iyi anlamak ve tehlike altındaki popülasyonları korumak için gelecekte çalışmalar yapmayı öneriyor. Çalışmada görev alan araştırmacılar zehir bilimi olarak bilinen toksikoloji üzerine çalışan Washington Üniversitesi üyelerinden oluşuyor.
Hava kirliliği otizm riskini artırıyor yazımız burada son buldu. Daha fazla içerik için bu bağlantıyı takip edebilirsiniz: https://evrenatlasi.com/k/saglik/