Kanarya kuşları ilk olarak Afrika'ya yakın olan Kanarya Adaları'nda yaşamaktaydı. Kuşlar daha sonra Amerika ve Avrupa'ya getirildi. 1800 ve 1900'lerde kanarya kuşları en çok kömür madenlerinde zararlı gaz dedektörü olarak kullanılmaları ve çizgi film karakteri Tweety kuşu ile biliniyordu. Kanarya kuşu yüzlerce yıldır kuş bakıcılarının favori türü oldu ve her biri belirli bir beceri ve görünüme sahip olan 200'den fazla cinse kadar çoğaltıldılar.
Papağanların evlere girmesiyle beraber kanaryalar bugün asırlık popülaritelerini kaybetmiş görünüyor. Bunun ana nedenleri arasında papağanın elde beslenebilmesi ve kanaryanın ise pek elde durmaması var. Kuş meraklıları onları "unutulmuş kuş" olarak tanımlar.
Kanarya Hakkında Bilgiler
- Bilimsel adı: Serinus canaria
- Ömrü: Esaret altında 10 yıldan fazla
- Habitat: Atlantik Okyanusu'nda Macaronesia bölgesi
- Boyutu: 10 – 13 cm
- Ağırlığı: 28 gr
- Korunma durumu: En az endişe verici
- İlginç bilgi: Tarihte soylularca sevilen kanarya kuşları için saraylarda kullanılan değerli metal ve elmas taşlarından kafesler tasarlandı.
Kanarya Kuşlarının Habitatı
Kanarya kuşu ismini keşfedildiği Fas ile Batı Sahra yakınındaki Kanarya Adaları'ndan aldı. Kanarya Adaları'nın ismi ise ada sakinleri tarafından beslenen köpeklere ithafen verilen Latince canis'ten gelmiştir. Orijinal kanarya kuşu yeşilimsi renkli bir ispinozdu; yani sıra dışı bir yönü yoktu; lakin sesi dışında. Avrupalılar kanarya'nın sesine aşık oldular ve 1500'lerin sonlarında ithal etmeye başladılar. Avrupalılar kuşu o kadar sevmişti ki küçük mutasyonlarla yeni türler üretmeyi başardılar. Bugün artık birbirine pek benzemeyen kanarya cinsleri böyle ortaya çıktı.
Vahşi doğada yaşamış atalarıyla aralarında hiçbir benzerlik kalmamıştır. İlk kez Doğu Atlas Okyanusu'ndaki Macaronesia bölgesinde keşfedildiler. Kanarya Adaları, Madeira Adaları ve Azores adaları ana evleridir. İnsanlar bu kuşları daha sonra Hawaii Adaları'na, Porto Riko ve Bermuda'ya getirdi.
Kanarya Bakımı ve Beslenmesi
Öncelikli olarak yalnız yaşayan bir tür olmasına rağmen üreme mevsiminin ortasına doğru çiftleşmek ister. Kanaryalar üreme dışında başka hiçbir şeye ilgi göstermezler, ancak bazılarının eşlerine sıkı sıkıya bağlı kaldıkları görülebilir. Kanaryalar yuvalarına geçecekleri zamanı belirlerken güneşi kullanır. Evde beslenirken güneş ışığından mahrum bırakılmaması ancak doğrudan güneş ışığına da konulmaması gerekiyor. Bu doğal davranış, yaşamları yapay ışık ile dolu ev kanaryaları için dezavantajlı olmakta.
Her kuş için barınma sağlıklı kalmak için önemli bir faktör ancak kuşun şarkı söylemesini sağlamak için ayrıca onu mutlu etmek de gerekiyor. Bu da uygun barınma ortamının sağlanması ile mümkün. Her kuş kendi kafesine sahip olmalıdır, yoksa sonuçları ölümcül olabilir. Zira kanaryalar bölgecidir ve dar alanda birlikte barındırılmayı sevmez.
Kanaryalar doğru bakım ile 14 yıldan fazla yaşayabilirler. Kanaryaların bakımı kolay değildir. Kuş yemi başlı başına yeterli olmaz. Bunun yanında besleyici menüler sunmak gerekiyor. Peletler bunlar arasında. Diğer yiyecekler arasında çim tohumları dahil filizli tohumlar, sebzeler ve meyveler var. Bu sebze ve meyveler elma, muz, kuşkonmaz, yaban mersini, lahana, havuç, kavun, domates ve salatalıktır. Kanaryaların daima taze suya erişimi olmalıdır. Banyo yapacakları bir gereç de sunulabilir.
Kanaryaların Kişilik ve Davranışı
Kanarya meraklıları kuş sahipleri arasında en tutkulu olanlardır. Zira her biri kendi özel mülküne sahip yüzlerce kanaryaya sahip olmak kolay bir iş değildir. Kuşlar üç temel özellikleri için yetiştiriliyor: Sesleri, renkleri ve dış görünümleri. Ne var ki yalnızca erkek kuş şarkı söyler. Dişilerde bu nadiren görülür.
Her tür farklı biçimde ötmekte. Kanarya şarkı yarışmalarında sıklıkla görüldüğü gibi en popüler türler arasında Amerikan singer, Alman harz roller, İspanyol timbrado ve Flaman Malinois var. Bazıları bizzat renkleri için yetiştirilir. Doğal yöntemlerle pigmente edilen ve özel olarak üretilen besinlerle yetiştirilen cinsler arasında kırmızı faktör kanarya ve sarı kanarya en popülerleri.
Ötüşleri ve renkleri dışında dış görünümlerine göre yetiştirilen türler de var. Bunlar belirli fiziksel özelliklere sahip olur. Örneğin, saçlı ya da fırfırlı olanlar bunlar arasında. Border kanaryası, tepeli kanarya, fife fancy, gloster, lizard ve Norwich en sevilenleri. Elbette bunlar bugün mevcut olan birçok cinsten sadece birkaçını temsil etmekte. Kanarya fiyatları genellikle birkaç yüz liradan başlayıp binlerce liraya kadar çıkmaktadır.
Kanarya Cinsleri
Kanarya cinsleri çeşitli türlere ayrılıyor. Bu cinsleri üç kategoride toplamak mümkün:
- Ötüm kanaryaları (benzersiz ve belirli ötüş kalıpları için yetiştirilmiş türler)
- Renk kanaryaları (esaret altında birçok renk mutasyonu geçirmiştir)
- Şekil kanaryaları (dış şekillerine göre yetiştirilir)
Kanarya cinslerini kategorilerine göre sıralarsak türler aşağıdaki gibi görünürdü:
| Ötüm kanaryalar | ||
|---|---|---|
| Alman roller | İspanyol timbrado | Malinois kanarya |
| Pers singer | Amerikan singer | Rus singer |
| Renk kanaryaları | ||
|---|---|---|
| Yeşil kanarya | Sarı melanin kanarya | Sarı lipokrom kanarya |
| Kırmızı kanarya | Kırmızı lipokrom | Mavi kanarya |
| Dominant beyaz kanarya | Çekinik beyaz kanarya | Gri kanarya |
| Pastel kanarya | Fildişi kanarya | Dimorfik kanarya |
| Opal kanarya | Tarçın kanarya | Açık kahverengi kanarya |
| Agat kanarya | İzabel kanarya | Satinet kanarya |
| Ino kanarya | Phaeo kanarya | Albino kanarya |
| Onyx kanarya | Eumo kanarya | Mozaik kanarya |
| Şekil kanaryaları | ||
|---|---|---|
| Fife fancy kanarya | Border fancy kanarya | Belçika kanarya |
| Taçlı kanarya | Gloster kanarya | Kuzey Hollanda kıvırcık kanarya |
| Güney Hollanda kıvırcık kanarya | İsveç fırfır kanarya | Melado Tinerfeno kanarya |
| Gibber Italicus kanarya | Giboso Espanol kanarya | Makige fırfır kanarya |
| Paduvan kanarya | Mehringer kanarya | Fiorino kanarya |
| Parizyen kanarya | Kuzey fırfır kanarya | İtalyan gigant kanarya |
| Scots fancy kanarya | Münchener kanarya | Japon hoso kanarya |
| Rheinlander kanarya | Norwich kanarya | Yorkshire kanarya |
| Lancashire kanarya | Bernois kanarya | İspanyol Llarguet |
| İspanyol raza kanarya | Lizard kanarya | Stafford kanarya |
| Avustralya plainhead |
Kanarya Kuşlarının Üremesi
Kanaryalar üreme zamanına dek birbirinden ayrı durur. Ayrı kafeste olmaları önerilir. Vahşi doğada çiftleşmek için genelde baharı seçerler. Bunun için 21 santigrat ısıyı ve 14 saat gün ışığı dönemini beklerler. Çiftleşmeye hazır erkek hareketlidir, bölgecidir, öterken kanatlarını indirebilir ve daha güçlü ötebilir. Dişiler ise yuva yapmaya hazırlanır gibi kağıtları koparır. Çiftleşmeye hazır olduklarının en büyük belirtisi açıklıklarının kızarmış ve şişmiş görünmesidir.
Dişi kanarya 2 ila 6 yumurta bırakır. Dişi genelde günde bir yumurta çıkarır ve sabah saatlerinde görülür. Kanarya yavrularının yumurtadan çıkması 14 gün alıyor. Çıkmalarına müdahale edilmemesi gerekir.
Kanarya Kuşunun Sesi
Çoğu kuşsever, sıradan ötüşe sahip güzel görünümlü bir kanaryadan ziyade iyi şarkı söyleyen bir kanaryaya sahip olmak isteyecektir. Ne var ki iyi öten kanarya bulmak zor bir iştir, beceri ve tecrübe gerektirir. En uzun ve en tatlı ötüşler 6 ay veya daha uzun bir sürede olgunluğa ulaşan erkeklerden gelir. Böyle bir kuşu satın almadan önce nasıl ve ne sıklıkla öttüğünü duymak her zaman tavsiye edilir. Bazıları diğerleri kadar konuşkan olmaz.
Kanarya Kuşlarının Hastalık Eğilimleri
Kanaryalar mayt (mite) adı verilen ev tozu (akar) enfeksiyonuna karşı hassaslardır. Kuşun solunum sistemine nüfus eden hava kesesi akarları, kuşun gagası, gözleri ve bacaklarının etrafında pul oluşturan kabuklu akarlar, geceleri dışarı çıkan ve kuşun kanıyla beslenen tüy akarları ve kırmızı akarlar dikkat edilmesi gereken düşmanlar arasında.
Mayt enfeksiyonu erken tespit edilirse tedavi edilebilir, bu nedenle hayvanınızda akar olduğundan şüphelenir şüphelenmez veterinere başvurun. Canary pox en yaygın kanarya virüsüdür ve sivrisinekler yoluyla bulaşır. Yaz aylarında ortaya çıkan enfeksiyon özellikle kuşlarını dışarıda besleyenler için daha yüksek risk taşıyor. Bu nedenle insanların kanaryalarını yalnızca evde beslemeleri önerilir.
Kanarya Kuşunun Kafesi Nasıl Olmalı?
Kanaryalar ispinoz ailesindeki en küçük kuş. Papağanların aksine kanaryalar ömürlerinin çoğunu kafeste geçiriyor ve bu nedenle kanatlarının kırpılmaması önemli. Neyse ki diğer kuşlardan daha az bakım gerektirirler. Ayrıca kafeste tek başına yaşayarak mutlu olabilir.
Kanarya için kafes seçerken göz önünde bulundurulması gereken en önemli şey uçmaları için yeterli alan sağlamaktır. Zira kafes içinde ileri geri uçurarak egzersiz yapmak isterler. Kafes ne kadar büyük olursa o kadar iyi olur. Mümkünse en az 24 inç uzunluğunda, 18 inç derinliğinde, 18 inç genişliğinde ve 24 inç yüksekliğinde bir kafes seçin. Yükseklik en önemli değer olacak.
Kafesin çubuk genişliğinin 1,2 cm'den geniş olması kanarya için tehlikeli olabilir.