Kermode ayısı veya hayalet ayı, Amerikan Kara Ayı'sının benzersiz bir alt türü. Bu kara ayıların yaklaşık yüzde 10'u tamamen beyaz kürkle doğuyor. Renklerinin, çekinik bir gen özelliğinden kaynaklandığına inanılıyor. Beyaz oldukları için yaşadıkları koyu yeşil ormanda öne çıkarlar ancak avcısı olmadığından sorun teşkil etmiyor. Daha da önemlisi, su da balık avlarken gün ışığında daha zor görünürler. Beyaz Kermode ayısının gündüzleri somon yakalama şansı siyah ayıdan %35 yüksek.
Kermode Ayısının Özellikleri
- Bilimsel adı: Ursus americanus kermodei.
- Ömrü: Vahşi doğada 20 ila 25 yıl.
- Ağırlığı: Erkekler 110-140 kg. Dişiler 60-80 kg.
- Boyu: Yaklaşık 1,5 ila 1,8 metre.
- Habitatı: Prenses Kraliyet Adası'ndan Prens Rupert Adası'na.
- Popülasyonu: Kermode ayısının nüfusunun 1300'ün altında olduğu tahmin ediliyor.
- İlginç bilgi: Bölgedeki Çimnesyan kızılderili dilinde hayvana moksgmʼol denir.
Kermode ayısı, Royal British Columbia Müzesi'nden Frances Kermode'un adını taşıyor. Bu özel ayılar koruma altında ve vurmanın cezası 100.000 $'dır. Özel rengi ve nadir olması yönüyle Kermode ayısı yerel Kızılderili kültüründe saygı görür. Daha çok alacakaranlıkta ortaya çıkan ayıya ruh ayısı veya hayalet ayı adı verilmiş.
Kızılderili söylencesine göre ruh ayısı özellikle buz ve kar beyaz rengiyle geçmiş zamanların bir simgesidir. Söylencede evrenin yaratıcısı, buzul çağındaki zorlukların bir hatırlatıcısı olarak her on siyah ayı için bir beyaz ayı yaratır. Ruh ayısı ayrıca barış ve uyumu simgeliyor.
Kermode Ruh Ayısı Albino Değil: Kermodizm
Önde gelen bir Kızılderili sembolü olmasının yanında ruh ayısı Kanada'nın Britanya Kolumbiyası'nın resmi hayvanı. Popüler inancın aksine ruh ayıları albino değiller. Burunları, gözleri, dudakları ve pençeleri koyu renklidir. Kutup ayısıyla da akraba değiller.
Kermodizm olarak bilinen bu fenomen insanlarda kızıl saç ve açık teni sağlayan MC1R genindeki çekinik bir mutasyon ile tetiklenir. Kermode ayısının beyaz doğması için mutasyonun her iki ebeveynden miras alınması gerekiyor. Ebeveynlerin beyaz olması şart değil. Sadece çekinik mutasyonu taşımaları yeterli. Siyah ebeveynlerden beyaz ayı doğması bu yüzden nadir değil.
Beyaz Tüylere Buzul Çağı Sebep Olabilir
Kara ayının nasıl beyaz tüy geliştirmeye başladığı henüz bilinmiyor. Bir teori Kermodizmin 11.000 yıl önce burada sona eren son büyük buzul çağından kalan bir uyarlama olduğu yönünde. Buna "buzul ayısı" hipotezi deniyor. O zamanlar günümüz Britanya Kolumbiyası'nın çoğu buzla kaplıydı ve beyaz tüy kamuflaj sunmuş olabilir. Buzullar çekildiğinde beyaz kürk yok olabilirdi ancak somon yakalamadaki büyük avantajı nedeniyle devam etti.
Kermode ayısı, Kanada, Britanya Kolumbiyası'ndaki kıyı adalarında yaşıyor. Beyaz renkli Kermode'ların en yoğun olduğu bölgeler Prenses Kraliyet Adası ve Gribbell Adası'dır.
Kermode Ayısının Habitatında Bolca Gıda Var
Yaşam alanı bol miktarda bitki, akarsu, balık ve hayvan içeren yoğun ormanlarla kaplı. Her türlü bitki örtüsünü, meyveyi, çiçek soğanını, böceği, kemirgeni, fındık ve somonu yer. Bol gıda kaynağı nedeniyle sert kışları geçirmeleri kolaydır.
Kermode, yaz aylarında çiftleşiyor. Sonbahar geldiğinde anne ayı içi boş bir ağaç gövdesi, kaya sığınağı veya yamaç sığınağı gibi uygun bir yer bulur. Konfor ve yalıtım için inlerini kuru ot, yaprak ve dalla kaplar.
Soğuk kış aylarında enerji tasarrufu için yarı uyku benzeri bir duruma girdiği kış uykusu sırasında vücudun işlevi yavaşlıyor ve vücut yıl boyunca biriktirdiği yağı kullanıyor. Hamile dişiler kış uykusundayken inlerinde doğum yapar. Uyku, hava koşuluna bağlı olarak ilkbahar veya yaza kadar sürer.
Kermode Ayılarının Soyu tehdit altında
Bu ayılar yaşadıkları ücra ve el değmemiş topraklar nedeniyle insana ne alışkın ne de ondan çekiniyor. Bu türe yönelik en büyük tehdit, devam eden ağaç kesme operasyonlarından kaynaklanan habitat kaybı. Küresel ısınma denge içindeki ekosistemlerini uzun vadede tehdit ediyor. Somon stoğunun insan yapımı faaliyetlerle azaltılması (aşırı balıkçılık, kirlilik, vb.) Kermode ruh ayısının soyunu yok olmaya doğru götürüyor.