İnsanlar Neden Napolyon'un Kısa Olduğunu Düşünüyor?

Günümüzde bile Napolyon'un boyuyla ilgili endişeler onun mirasının şekillenmesinde rol oynamıştır. "Napolyon Kompleksi" olan biri genellikle kısa boylu, gürültücü veya despot olarak tanımlanır.

napolyon bonapart

Tarihsel figürler açısından Napolyon Bonapart, gelmiş geçmiş en büyükler arasında yer alıyor. Kendisi pek çok nedenle tanınıyor; ancak boyu sürekli olarak bir merak konusu olarak karşımıza çıkıyor.

Napolyon kendi döneminde bile genellikle kısa boylu bir adam olarak tanımlanırdı. Ancak boyuna odaklanılması, muhtemelen onu zayıf ve liderliğe uygun olmayan biri olarak göstermek için tasarlanmış bir karalama çabasının parçasıydı.

Napolyon'un kısa boyu popüler kültürde yaşamaya devam edecek olsa da, tarihçiler artık onun o zamanın standartlarına göre bile çok kısa olmadığı konusunda hemfikir. Modern zamanlarla karşılaştırıldığında, ortalama boy 1700'ler ve 1800'lerde azalmıştır.

Tarihsel anlatıların çoklu yorumları, Napolyon'un döneminin tipik erkeğinden sadece 2,5 cm daha kısa olduğunu göstermektedir.

Napolyon'un Boyu Kaç cm?

Tuileries'deki Çalışma Odasında İmparator Napolyon
Tuileries'deki Çalışma Odasında İmparator Napolyon. Kaynak: NGA

Napolyon'un resmi ölüm belgesi, kendisinin gerçek boyuna ilişkin en iyi bilgi kaynağıdır. Yaşamı boyunca, farklı kaynaklardan muhtemel boyu hakkında çeşitli açıklamalar yapılmıştır, ancak bu açıklamaların çoğu güvenilirlikleri ve doğrulukları nedeniyle şüpheli sayılabilir.

Yaşadığı dönemde, Napolyon'a karşı kişisel bir garezi olmayan hiç kimse, onun için oldukça hassas olan boyu konusunu gündeme getirmezdi. Yakın çevresindekiler, kendi güvenliklerinden endişe ederek, onun uzun boyu konusunda susmuşlardır.

Napolyon'un ölüm belgesinde verilen boy uzunluğu Fransız santimetresidir. O dönemde Fransız santimetresi 2,71 cm idi, ancak günümüzde ABD ve İngilizlerin kullandığı "inç" ölçüsü 2,54 cm'ye denk geliyor. Bu veri bilhassa oradaki tarihçilerin Napolyon'un boyunu 1.80 ile 1.70 arasında yorumlamalarına yol açmıştır. 

Uzmanların çoğu ortalama insan boyunun 167 ile 170 arasında olduğunu düşünüyor. O dönemde bir erkeğin ortalama boyunun 172 olduğu düşünülürse, Napolyon kesinlikle küçük bir adam değildi.

Zamanın birçok önemli erkeği biraz uzun boylu olsa da, çok azı 1.80 boyundaki George Washington kadar yüksekti.

Günümüzde ortalama olarak kabul edilen boy uzunluğu, iyi beslenen kişilerin anormal derecede büyük boyutlara ulaşabildiği gerçeğinden dolayı yukarı doğru sapmaktadır. Napolyon yaşasaydı boyu 157 ila 167 santimetre arasında olurdu, yani Napolyon tamamen normal bir boyda olurdu.

Napolyon'un Boyu Neden Herkesi Bu Kadar İlgilendiriyordu?

James Gillray'den Brobdingnag Kralı ve Gulliver (1803), ( Napolyon Bonapart ve III. George'u hicvediyor).
James Gillray'den Brobdingnag Kralı ve Gulliver (1803), ( Napolyon Bonapart ve III. George'u hicvediyor). Kaynak: Metropolitan Art Museum.

Napolyon'un kısa boyu kısmen sadık askerleri tarafından kendisine takılan "Le Petit Caporal" lakabıyla ilişkilendirilmiş olabilir. "Küçük Onbaşı" adı onun küçük boyunu ifade etse de, liderlik becerilerine yönelik bir eleştiri olarak düşünülmemiştir.

Fransız ordusunun önemli bir bölümünü oluşturan kiralık askerlerin doğuştan Fransız olmadıkları ve dolayısıyla Fransız meslektaşlarına kıyasla genellikle oldukça uzun boylu oldukları doğrudur.

Bu durum, Napolyon'a askerleri tarafından takılan sevimli lakabın esin kaynağı olmuş olabilir; ancak bu lakabın Napolyon'un varlığı boyunca boyuna yönelik pek çok eleştiriye temel teşkil edeceğini bilmiyorlardı.

Bu lakabın Napolyon'un kısa boyuyla ilgili ilk şakalara ilham vermiş olması ve bu şakaların tarih boyunca Napolyon'un peşini bırakmamış olması mümkündür, ancak başka sosyal ve siyasi faktörler de rol oynamıştır.

Napolyon'un doğuştan kibirli bir ukala olması ve yaşamı boyunca temasta bulunduğu pek çok lideri açıkça hayal kırıklığına uğratmış olması, boy tartışmasının süreklilik kazanmasında daha büyük bir rol oynamıştır.

İngilizleri inanılmaz derecede rencide eden Bonaparte için, büyük ölçüde "Küçük Boney" karakterini yaratan James Gillray gibi karikatüristlerin çalışmalarına dayanan bir miras yaratmaktan çok mutluydular.

Napolyon'u ve ideallerini küçümseyen öfke dolu İngiliz vatandaşları Bonapart'ın bu kısa, kasıla kasıla yürüyen, aşağılayıcı karikatür temsiline akın etti.

Kıta Avrupası'nı zaferle fethetmesinin ardından İngiltere, Napolyon'un gözünü müreffeh Britanya Adalarına dikmesinden korkuyordu.

Fransa ve İngiltere arasındaki düşmanlık yüzyıllardır devam ediyordu, bu nedenle İngiltere'nin üstünlüğüne karşı tehlike oluşturan her Fransız lider alay konusu olabilirdi.

Fransa'nın "Küçük Onbaşı "sına karşı savunması gereken kendi sömürgeleri olan İngiltere, Napolyon'un itibarına duyulan bu hayranlığı, kendilerine komuta eden "küçük" adam kadar güçsüz bir Fransa'yı satmak için mükemmel bir fırsat olarak görüyordu.

Napolyon suyun ötesinden gönderdiği mektuplarda İngiltere'nin kendisiyle bu şekilde dalga geçmeyi bırakmasını talep ettiğinde, bu sadece alevleri körükledi. İngiliz karikatüristler ve İngiliz basını Napolyon'un taleplerini dikkate almayarak güçlü iftira kampanyalarını sürdürdüler.

Napolyon'un Boyuyla İlgili Tartışmalardan Kalan Miras

Günümüzde bile Napolyon'un boyuyla ilgili endişeler onun mirasının şekillenmesinde rol oynamıştır. "Napolyon Kompleksi" olan biri genellikle kısa boylu, gürültücü veya despot olarak tanımlanır. Napolyon'un başlangıçta küstah, iğrenç ve önemsiz bir küçük adam olarak alaya alınmasından iki yüz yıl sonra, "küçük adam sendromu" terimi popülerliğini korumaktadır.

Napolyon'un bu tür eleştirilere verdiği güçlü yanıt ve bu tür hicivlerin İngiliz perspektifinden küresel görüş üzerinde yarattığı olumlu etki, hiciv yazılarının kamuoyunu etkilemede son derece etkili olabileceğini açıkça göstermiştir ve bu, Napolyon'un itibarına ilişkin endişelerin en önemli mirası olabilir.

Siyaset hicivle doludur, bu yüzden ona karşı bağışıklık kazandık. Bu türden ilk başarılı operasyon, İngiltere'nin 1800'lerin başında Napolyon'a karşı yürüttüğü karalama kampanyasıydı.


Kaynaklar:

  1. Frithowulf. (2022, September 19). How Tall Was Napoleon? The History Behind Napoleon's Height. Malevus.
  2.  Fleming, Nic (13 March 2008). "Short man syndrome is not just a tall story"The Telegraph.
  3. Morrison, Richard (10 October 2005). "Heart of the Fifties generation beats once again"The Times.
  4. "Short men 'not more aggressive'"BBC News. 28 March 2007.