Kuiper Kuşağı'nda sakin bir şekilde seyreden New Horizons (Yeni Ufuklar) sondasından gelen veriler, tozun incelmesi gereken yerlerde beklenmedik seviyelerde parçacıklara işaret ediyor ve donut şeklindeki alanın Güneş'ten önceki tahminlerden önemli ölçüde daha uzağa uzandığını gösteriyor.
Bu, dış Güneş Sistemi'ne ilişkin anlayışımızın eksik olduğuna dair giderek artan kanıtların en yenisidir – ancak gezegen sistemimizi ve daha geniş galaksideki diğerlerini daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
Colorado Boulder Üniversitesi'nden fizikçi Alex Doner, "New Horizons (Yeni Ufuklar), Neptün ve Plüton'un çok ötesindeki gezegenler arası tozun ilk doğrudan ölçümlerini yapıyor, bu nedenle her gözlem bir keşfe yol açabilir" diyor.
"Çarpışan ve daha fazla toz üreten yepyeni bir nesne popülasyonu ile genişletilmiş bir Kuiper Kuşağı tespit etmiş olabileceğimiz fikri, Güneş Sistemi'nin en uzak bölgelerinin gizemlerini çözmede başka bir ipucu sunuyor."
Kuiper Kuşağı yüksek yoğunlukta kayalık, buzlu nesnelerle karakterize edilir (buzludur çünkü Güneş'ten çok uzakta ve çok soğuktur). Büyük kayalar, cüce gezegenler ve nispeten küçük oldukları için gerçekten göremediğimiz bir sürü nesne ile doludur ve orası çok karanlıktır. Ancak toz bize neler olup bittiği hakkında epeyce bilgi verebilir.
Kuiper Kuşağı'nın zaten oldukça büyük olduğu düşünülüyordu. Neptün'ün yörüngesinde, Güneş'ten yaklaşık 30 astronomik birim uzaklıkta başlar ve bilinmeyen bir mesafe boyunca dışarıya doğru uzanır. Ancak, içteki ana bölgenin yaklaşık 50 astronomik birimde sona erdiği düşünülüyordu.
New Horizons, NASA'nın dış Güneş Sistemi'ni keşfetmek üzere fırlattığı sondadır. Güneş'in etrafında ortalama 39 astronomik birim uzaklıkta dönen Plüton'u 2015 yılında ziyaret etti ve yoluna devam etti. Ocak 2019'da Güneş'in yörüngesinde ortalama 44,6 astronomik birim uzaklıkta dönen Arrokoth adlı garip bir cismin yanından geçti.
O zamandan beri, 45 ve 55 astronomik birimlik mesafeler arasında, New Horizons veri toplamaya devam etti ve bunları titizlikle Dünya'ya geri gönderdi. Ve tahmin edin ne oldu? Venetia Burney Öğrenci Toz Sayacı (SDC), bilim insanlarının o mesafede olmasını beklediğinden çok daha fazla toz tespit ediyor.
Yüksek toz yoğunluğu, ya fazladan toz üretilmesi ya da güneş ışınım kuvvetlerinin beklenmedik bir şekilde daha yoğun bölgelerden tozu o uzaya itmesi gerektiği anlamına gelir.
Fazladan tozun en olası kaynağı daha büyük nesneler arasındaki etkileşimler, örneğin çarpışmalar olacaktır. Bu da orada göreceli bir sıklıkta bir araya gelecek kadar buzlu kaya olması gerektiği anlamına gelir.
Daha yeni teleskop gözlemleri Kuiper Kuşağı'nın iç ana bölgesinin 80 astronomik birime kadar uzanabileceğini göstermeye başlamıştır; yani bu keşif Kuiper Kuşağı'nın beklenenden daha büyük olabileceğine dair ipuçlarıyla tutarlıdır.
Bu yazının yazıldığı sırada New Horizons Güneş'ten 58 astronomik birimden daha uzakta bulunuyordu. Şu anda ikinci uzatılmış görevinde, ilk beklentilerin ötesinde çalışıyor ve hala eve veri gönderiyor. Bilim insanları en azından 100 astronomik birime kadar ve belki de şanslıysak 120 astronomik birimin ötesine, Güneş Sistemi'nin en uç noktasına kadar uzanacağını umuyorlar.
Güneybatı Araştırma Enstitüsü'nden New Horizons baş araştırmacısı astronom Alan Stern, "New Horizons'tan gelen bu yeni bilimsel sonuçlar, herhangi bir uzay aracının Güneş Sistemimizde yeni bir cisim popülasyonu keşfettiği ilk sefer olabilir" diyor.
"Bu yüksek Kuiper Kuşağı toz seviyelerinin daha ne kadar uzağa gideceğini görmek için sabırsızlanıyorum."
