Pinokyo'yu kim yarattı?

Gerçek Pinokyo hatırladığınız gibi değil.

Carlo Collodi

Orijinal "Pinokyo'nun Maceraları (Avventure di Pinocchio)" 1881'de yayımlandı, ancak hala her yaştan okuyucuyu büyülemeyi başarıyor (NBC News). Britannica, hikayenin ilk olarak genç yetişkinlere yönelik bir dergide yayınlandığını belirtiyor. Tefrika nihayet 1883 yılında kitap olarak basılmıştır. Baş karakter Pinokyo, Geppetto adında bir adam tarafından üretilen tahta bir kukladır ve anlatı tahta kuklanın tuhaf maceralarını takip eder. Smithsonian Magazine'in belirttiği gibi, 1940 yapımı Disney animasyon filmi de dahil olmak üzere "Pinokyo'nun Maceraları"na dayanan çok sayıda film çekilmiştir. Herkes "Pinokyo" ismine aşina olsa da, hikayenin yaratıcısı bazen unutuluyor.

Pinokyo ölüm
Disney onları sterilize etmeden önce Avrupa peri masalları genellikle çok karanlıktı. Orijinal hikayelerde Küçük Deniz Kızı intihar eder, Uyuyan Güzel tecavüze uğrar ve Pinokyo asılarak öldürülür.

The New York Times'a göre Pinokyo, Carlo Collodi tarafından yazılmıştır. Yazar Carlo Lorenzini, 1826 yılında İtalya'nın Floransa kentinde doğmuş ancak Collodi adında bir yerde büyümüştür (Smithsonian Magazine). Bu, sonraki yıllarda onun takma adı oldu. Ancak Collodi'nin yazarlık kariyeri ilk hedefi değildi. İlk olarak papazlık kariyeri peşinde koşmuş ve papaz okuluna gitmiştir. 1842'de okulu bıraktı, üniversiteye kaydoldu ve nihayetinde bir sahafta iş buldu. Collodi ilk kez bu dönemde yazmaya ve İtalyan birleşme hareketinde aktif olmaya başladı.

Carlo Collodi'nin gazetecilik serüveni

Pinokyo'nun Maceraları, Carlo Collodi. İlk baskı, 1883.
Avventure di Pinocchio
Pinokyo'nun Maceraları (Avventure di Pinocchio), Carlo Collodi. İlk baskı, 1883.

Collodi, birkaç farklı devleti tek bir devlette birleştiren İtalya'nın birleşmesini desteklemek için gazeteciliğe başladı. Smithsonian Magazine'e göre ilk yayını, Türkçe'ye "Sokak Lambası" olarak çevrilen hiciv dergisi "Il Lampione" idi. Hükümet bu yayını kapattığında, Collodi buna "Tartışma" anlamına gelen "Lo Scaramuccia" adını verdiği yeni bir yayın başlatarak yanıt verdi. Ancak 1861'de İtalya'nın birleşmesiyle Collodi çocuklar için masallar yazmaya odaklandı. Macmillan Publisher'a göre, bunu politik yazarlık sularını test etmek için yaptı. Nocloo'ya göre, "Pinokyo'nun Maceraları" kitap olarak yayınlanmadan önce "Giornale dei bambini "de 35 bölümlük bir tefrikaydı.

Collodi'nin babasının büyüdüğü kasabanın adının "Pinokyo" olarak değiştirildiği, bu nedenle yazarın kahramanına bu ismi verdiği bildirilmektedir. Collodi'nin hem kasabadan hem de kasaba halkından (günümüzde San Miniato Basso olarak bilinmektedir) etkilendiği söylenmektedir. "Pinokyo'nun Maceraları" hikayesi esasen ebeveynlerine itaat etmeyen, bencil ve asi davranan gençler için uyarıcı bir hikaye olarak hizmet etmeyi amaçlamaktadır (Slate). Bu önermenin ötesinde, romanın Collodi'nin ebeveynlere yönelik politik imaları da vardır. Buna Pinokyo'nun talihsizliklerini kullanarak yönetimle dalga geçmek ve eksikliklerini vurgulamak da dahildir. Collodi ayrıca bunun çocuklara eğitimin ne kadar önemli olduğuna dair bir örnek teşkil etmesini amaçlıyordu.

Orjinal Pinokyo hikayelerindeki karanlık

Disney'in 1940 yılında gösterime giren "Pinokyo"su, Collodi'nin klasik öyküsünün aslına sadık bir uyarlaması değildir. Slate tarafından aktarıldığı üzere, Collodi'nin kendi çocuğu olmamasının yanı sıra çocuklardan da hoşlanmadığı bildirilmiştir. Collodi Pinokyo'yu "yüz karası" ve " rüştünü ispatlamış bir haydut" olarak nitelendirirken, Disney onu gerçek bir çocuk olmayı arzulayan masum ama sevimli bir kukla olarak yeniden canlandırdı. Pinokyo anlatısında Geppetto'ya ve Konuşan Cırcır Böceği'ne acımasızca davranır ve hatta Cırcır Böceği'ni öldürür. Ayrıca Smithsonian Magazine, Pinokyo'nun hikaye boyunca ateşe atılmaya, fırında yanmaya ve suda boğulmaya çok yakın bir şekilde yaklaştığını belirtiyor. Ayrıca iyi beslenememiş, saldırıya uğramış, hapsedilmiş ve çeşitli başka zulümlere maruz kalmıştır.

"Pinokyo'nun Maceraları "na daha sonra neşeli bir son eklendi, ancak hikaye her zaman bu kadar neşeli değildi. Collodi, hikayenin sonunda Pinokyo'yu acımasızca astırdı. Daha sonra, çocukların ve ebeveynlerin Pinokyo'nun sonundan memnun kalmaları için hikayeyi değiştirmiştir (CBS News). Pinokyo, Masmavi Saçlı Peri tarafından ölümden kurtarılır. Pinokyo bir hata yapar ve Geppetto'yu tekrar incitir ama sonunda aklı başına gelir. Yaptığı iyi şeyler, onu gerçek bir çocuğa dönüştüren Peri tarafından ödüllendirilmiştir. Ne yazık ki Carlo Collodi, "Pinokyo'nun Maceraları "nın başarısına tanıklık edecek kadar hayatta kalamadı. Klasik öyküsü dünya çapında başarıya ulaşamadan 63 yaşında hayata veda etti.