Porfiria: Vampirlerin Sarımsaktan Nefret Etme Nedeni

Vampirler popüler kültürde sarımsaktan nefret eder şekilde tasvir edilir ve bitkinin genellikle onları uzak tuttuğu gösterilir. Peki bu durum neden böyledir? Bir göz atalım.

vampir sarımsak

Binlerce yıldır kurbanlarını geceleri takip eden ve kanlarını emen ölümsüz yaratık efsanesi ve dolayısıyla sarımsak sevgimiz var. Bugün vampir olarak adlandırdığımız yaratıklarla ilgili hikayeler Antik Yunan'a kadar uzanmaktadır ve bunun iki katı kadar uzun bir süredir insanlar sarımsak tüketmektedir. Ancak vampirlerin sarımsaktan nefret ettiğine dair modern fikrimiz, 19. yüzyıl romancısı Bram Stoker'ın "Drakula" kitabında yorumladığı şekliyle Doğu Avrupa halk kültüründen gelmektedir.

Sarımsağın vampirleri uzak tuttuğu söylenir ve bunun nedeni, araştırmacıların efsanevi kan emicilerin hikayelerine yol açtığına inandıkları gerçek hastalıklarla ilgili olabilir. "The vampire in medical perspective: myth or malady?" başlıklı makaleye göre, hem kuduz hem de nadir görülen bir kan hastalığı olan porfiriden (porfiria) muzdarip kişiler sarımsaktan nefret etmektedir. Özellikle kuduz hastalarının koku alma duyuları yüksektir ve sarımsağın keskin kokusu onlara fazla gelebilir. Porfiri durumunda sarımsak, hastalıkla ilişkili anemiyi daha da kötüleştirebilmektedir.

Gerçek Hastalıklar

Kuduz, enfekte olmuş bir kişi ya da hayvanın salyası yoluyla, genellikle de ısırık yoluyla bulaşır ve vampirlere özgü bir duyarlılığa sahip semptomlara yol açar. "Vampire Forensics: Uncovering the Origins of an Enduring Legend" adlı kitaba göre, sarımsağın keskin kokusu gibi güçlü kokular " hırıltılı inlemelere, kesik dişlere ve ağızda kanlı bir köpürmeye" neden olabilir. Bu hastalığın 1885'ten önce aşısı yoktu, bu nedenle vampir efsanesi ve sarımsaktan nefret etmesi için iyi bir bahane gibi görünüyor.

Porfiri (porfiria) – hemoglobin üretimini etkileyen ve yaklaşık her 200.000 kişiden birinde bulunan bir grup ilişkili genetik bozukluk – aynı zamanda efsanevi vampirizm ile bazı ortak özelliklere sahiptir. Bu rahatsızlığa sahip kişiler ışığa karşı duyarlıdır ve güneş ışığından uzak durma eğilimindedir, bu da ciddi cilt sorunlarına neden olabilir. Ayrıca diş etleri sıklıkla çekilir ve dişlerin daha uzun görünmesine neden olur. Sarımsakta bulunan bileşikler, hemoglobinin demir içeren kırmızı kısmı olan heme'yi daha da parçalayabilen bir enzim üretebilir ve bu da hastanın anemisini daha da kötüleştirebilir.

Sarımsağın Tıbbi Özellikleri

Vampirler ve sarımsağın bir araya gelmemesinin bir başka olası nedeni de sarımsağın tıbbi özelliklerinden kaynaklanıyor olabilir. Orta Çağ'da birçok Avrupalı bir kan hastalığının vampirizme neden olduğuna ve sarımsağın kan emicileri öldürme yeteneğine sahip olduğuna inanıyordu. 1947'den beri Romanya'nın bir parçası olan Transilvanya'da sarımsak nesiller boyunca ilaç olarak ve kötü ruhları uzaklaştırmak için kullanılmıştır. "Garlic, an Edible Biography: The History, Politics, and Mythology behind the World's Most Pungent Food" adlı kitaba göre, vampirleri uzak tutmak için kapılara, pencerelere ve hayvanlarının boynuzlarına sürülüyormuş.

Sarımsak, vampirleri uzak tutmak için kullanılmasının yanı sıra, antitoksinlere sahip yüksek sülfür içerikli bir bileşik olan allisin sayesinde halk tıbbında bir bileşen olarak uzun bir geçmişe sahiptir. Sarımsak ayrıca antibiyotik ve antifungal özelliklere de sahiptir. Tüm bu faydalarıyla, daha fazla sarımsak yemek sadece vampirleri değil, doktorları da uzak tutabilir.