Şizofreninin Başlangıç Noktası Beyin Taramalarında Bulunmuş Olabilir

Beyindeki aktiviteyi saptamak için merkez üssü haritalama
Beyindeki aktiviteyi saptamak için merkez üssü haritalama olarak bilinen bir teknik kullanıldı. Kaynak: Jiang ve ark., Science Advances, 2024)

Bilim insanları beyinde şizofreninin ilk ortaya çıktığı yerleri bulmuş olabileceklerini ve böylece nörolojik bozukluğun başlangıcının standart bir MRI beyin taramasıyla daha kolay teşhis edilebileceğini düşünüyor.

Uluslararası bir araştırma ekibi, 'merkez üssü haritalama' olarak bilinen yeni bir analitik süreç kullanarak, 1.124 şizofreni hastası ve 1.046 sağlıklı kontrol grubunun beyin taramaları arasındaki benzerlik ve farklılıkları araştırdı.

Veriler şizofreninin çeşitli alanlardan kaynaklanabileceğini gösterirken, dil ve duygusal işleme ile bağlantıları olan iki beyin yapısındaki anormallikler önemli olarak öne çıktı; Broca'nın alanı ve frontoinsular korteks.

McGill Üniversitesi'nden psikiyatrist Lena Palaniyappan, "Bu bize, bu durumdan muzdarip herkesin, semptomlardaki farklılıkları açıklayabilecek benzersiz bir başlangıç noktasına sahip olduğunu söylüyor" diyor.

"Ancak beyin yapısında ince de olsa daha yaygın değişikliklere yol açan ortak bir süreç var."

Şizofreninin etkili bir şekilde tedavi edilmesindeki sorunun bir kısmı, farklı kişilerde farklı şekilde ortaya çıkmasıdır. Bozukluk için olumlu bir etkiye sahip olabilecek tedaviler olsa da, hangi hastaların bunlardan fayda göreceğini bilmek zor olabilir. Araştırmacılar, merkez üssü haritalamanın, özellikle dil ve iletişime odaklanan tedavilerden fayda sağlayacak bireylerin belirlenmesine yardımcı olmak için kullanılabileceğini söylüyor.

Tıp uzmanları, gerçekleştirilmesi nispeten hızlı ve ucuz olan beyin taramalarından bir teşhis hakkında daha fazla bilgi toplayabilirse, tedavileri daha hassas bir şekilde uyarlama ve daha fazla yaşam için bir fark yaratma potansiyeli vardır.

Palaniyappan, "Bu içgörü, şizofreninin tek bir hastalık mı yoksa birçok hastalık mı olduğuna dair asırlık soruya önemli bir ipucu sağlıyor" diyor.

Gerçekliği çarpıtan farklı düşünme ve algılama biçimleriyle karakterize olan şizofreni, dünya genelinde yaklaşık her 300 kişiden birini etkilemektedir. Yine de kesin nedenler ve ilgili süreçler çeşitlidir, bu da kimin daha fazla risk altında olduğunu tahmin etmeyi zorlaştırır.

Araştırmalar, kedi sahipliği ile şizofreni riski arasında bir bağlantı (muhtemelen kedigillere bulaşabilen bir parazit nedeniyle) ve ilişkili beyin sorunlarının rahimde başlayabileceğine dair işaretler gibi ilginç bulguları ortaya çıkarmıştır.

Bu gibi çoğu hastalıkta olduğu gibi, nasıl başladığı ve ilerlediği hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, onu yönetme ve hatta iyileştirme yollarını bulma çabalarını bilgilendirebilir — ve bu yeni araştırmanın arkasındaki ekip, bunun yararlı olduğunu kanıtlamanın yollarından biri olduğunu umuyor.

Çin'deki Fudan Üniversitesi'nden bilgisayar bilimci Jianfeng Feng, "Merkez üssü haritalama gibi teknikler kullanarak, fark edilebilir semptomlar ortaya çıkmadan önce bile beynin hangi bölümlerinin en çok etkilendiğini belirleyebiliriz" diyor.

"Bu bilgi daha sonra belirli tedavilerle daha iyi sonuç vermesi muhtemel hastaları belirlememize yardımcı olabilir."

Araştırma Science Advances dergisinde yayımlandı.