İnsanlar Uzay Yarışı'nı, teknolojiyi gerçekten büyük bir şekilde ileriye götüren en iddialı rekabet olarak düşünüyor. Sovyetler uzaya ilk insanı göndermesiyle hatırlanacak olsa da, ABD aya ilk inen ülke olarak bu yarışta daha fazla ilerleme kaydetmiştir.
Sovyet Uzay Programı ile ilgili ilginç bir nokta, Ay'a gitmenin hiçbir zaman ana hedef olmamasıdır. Sovyetleri Venüs'e gitmek istemeye iten bir şey vardı. Sonuçta Ay, bazı insanların tam teşekküllü bir gezegen olarak değil de uydu bir gezegen olarak düşünebileceği Dünya'nın sadece bir uydusudur.
Görünüşe göre Venüs'ün bundan daha büyük hedefleri vardı ve Sovyetlerin tek bildiği büyük düşünmekti. Bir insanı oraya götürmek çok zordu, bunun nedeni sadece ne kadar uzakta olduğu ve geri dönmenin ne kadar tehlikeli olacağı değil, aynı zamanda Venüs'teki hava koşullarının çok kötü olmasıydı. Venüs'teki sıcaklık yaklaşık 480°C'dir ve bu o kadar sıcaktır ki orada bulunan herhangi bir canlı hemen ölür.
Venera Programı
Uydu fikri uzay sondaları yapmak için kullanıldı. Uyduların yapımı kolaydı ve en iyi yanları da uzaktan kontrol edilebilmeleriydi. Uzaya giden ilk uydu Sputnik 1'di ve bu da Venera projesi için fikir verdi. Bu projenin amacı Venüs'e gitmek ve oraya ulaştığında fotoğraf çekmekti.
Venera 1 adlı prototip çok büyük bir potansiyele sahip gibi görünüyordu. Mühendisler için en büyük sorun, aracın hem bu kadar uzağa gidebilmesi hem de çok uzaklardan kontrol edilebilmesi için oldukça fazla sayıdaki elektronik aksamı devreye sokmalarının gerekmesiydi. İlk sonda 635 kilogram ağırlığındaydı, bu da o kadar uzağa gidebilmesi için büyük bir rokete ihtiyaç duyacağı anlamına geliyordu.
İlk sonda 12 Şubat 1961'de uzaya gönderildi, ancak bir sorun nedeniyle Dünya'nın yörüngesinden bile çıkamadı. Venera 1 ile yapılan ikinci deneme daha iyiydi, ancak sonda Venüs'ten yaklaşık 100.000 kilometre uzakta arızalandı. Venera 2'ye aşağıdaki yeni donanımlar eklenince sonda iyice ağırlaşmıştı.
- Barometre
- Radar altimetre
- Gaz analizörü
- Termometreler
- Çıkarılabilir kapsül
- Diğerleri
Gezegende bilimsel çalışmaların uygun bir şekilde yürütülmesi, şiddetli hava koşulları gibi olguların anlaşılabilmesi için o dönemde mevcut olan büyük ve ağır ekipmanların kullanılmasını gerektiriyordu. Aşırı ısınma, kontrol istasyonunun Venüs'ten yaklaşık 24.000 kilometre uzakta, 27 Şubat 1966'da Venera 2 uzay aracıyla temasını kaybetmesine neden oldu. Sondanın şu anda nerede olduğunu ya da ona ne olduğunu kimse bilmiyor. Büyük olasılıkla ışık yılı kadar uzakta.
Venera 3'ün geliştirilmesinde yüksek bir tutku vardı, çünkü ağırlık azaltıldı ve sinyalin kaybolmayacağını garanti etmek için birkaç arıza koruması eklendi. Venera 3 uzay aracı 1 Mart 1966'da Venüs'e çarparak başka bir gezegene çarpan ilk uzay aracı oldu.
Venera 4'e üstünlük kazandırmak için önceki modellerden çok farklı bir şekilde tasarlandı. Sonda içinde uygulanması gereken teknolojiler de daha kompakt ve daha hafif olacak şekilde yükseltildi. Venera 4'ün yaratılışını dünyaya göstermek için üstteki belgesel bile hazırlandı ve projenin başlangıcında belirlenen görevi tamamlayacak sondanın Venera 4 olması umuldu.
Sonda 1967 yılında uzaya gönderildi ve 18 Ekim'de Venüs'ün atmosferindeydi. Ancak çok sıcak olduğu için sonda erimeye ve parçalanmaya başladı.
NASA'nın Hamlesi; Mariner 10
Projenin başlamasından bu yana geçen 30 yıl içinde daha birçok deneme yapıldı. Venüs'teki sert hava koşullarının en büyük sorun olduğu ortaya çıktı. Sovyetler Birliği 5 Şubat 1974'te Venera 9 üzerinde çalışmaya devam ederken, NASA sondasını Venüs'ün atmosferine sokmayı ve gezegenin ilk fotoğrafını çekmeyi başardı.
Bu Sovyetler Birliği için Uzay Yarışı'nda büyük bir kayıp olsa da, NASA Venüs'e inemediği için bir son değildi. Daha önce birçok kez denedikten sonra, Venera 13 görevi tamamlayabilen tek araç oldu. Sonda 1 Mart 1982'de Venüs'e inmeyi başardı ve gezegenin geniş bir görüntüsünün fotoğraflarını çekmeye başladı.
2 saat sonra, sıcaklık sonda için çok fazlaydı ve çalışmayı ve herhangi bir veri göndermeyi durdurdu. O kadar çok sonda kaybetmelerine, 30 yıl harcamalarına ve milyonlarca dolar harcamalarına rağmen Sovyetler Birliği sonunda yarışı kazandı. Rakipleri bile kötü hava koşulları nedeniyle bu görevin neredeyse imkansız olduğunu düşünse de Venüs onlardan hoşlanmıştı.
Venera Programı Hakkında Sık Sorulanlar
Venera neydi?
Venera, 1961 ve 1984 yılları arasında Venüs gezegenini araştıran bir dizi Sovyet uzay sondasıydı. Venera programı, başka bir gezegenin yüzeyine inecek ve oradan veri aktaracak bir uzay aracı göndermeye yönelik ilk başarılı girişimdi.
Venera programının hedefleri nelerdi?
Venera programının başlıca hedefleri Venüs'ün atmosferini, yüzeyini ve jeolojisini incelemek ve yaşam belirtileri aramaktı. Program ayrıca gelecekteki gezegen görevleri için yeni teknolojileri test etmeyi amaçlıyordu.
Kaç tane Venera görevi vardı?
Farklı başarı düzeylerine sahip toplam 16 Venera görevi vardı. İlk birkaç görev uçuşlara ve atmosferik çalışmalara odaklanırken, daha sonraki görevler inişler ve daha kapsamlı yüzey keşiflerini içeriyordu.
Venera görevleri tarafından yapılan bazı önemli keşifler nelerdi?
Venera görevleri, Venüs'ün kalın ve asidik atmosferi ve yüzeydeki yüksek sıcaklık ve basınçlar da dahil olmak üzere ekstrem ortamına ilişkin önemli bilgiler sağladı. Görevler ayrıca gezegenin jeolojisi ve dağlar, vadiler ve geniş düzlükler gibi yüzey özellikleri hakkında ayrıntıları ortaya çıkardı. Venüs'te yıldırımın keşfi de bir başka önemli bulguydu.
Venera programının akıbeti ne oldu?
Venera programı bütçe kısıtlamaları ve teknik zorluklar nedeniyle sonunda durduruldu. Son görev olan Venera 16 1983 yılında fırlatıldı ve program resmi olarak 1984 yılında sona erdi. Bununla birlikte, Venera görevlerinden elde edilen veriler ve içgörüler Venüs ve daha geniş anlamda gezegen bilimine ilişkin bilimsel anlayışı bilgilendirmeye devam etmektedir.
