Çin ormansızlaşmayla mücadele etmeye çalışıyor. Yeşil Çin Seddi projesi bu girişimlerden biri. Ülke, Gobi Çölü'nün genişlemesini engellemek ve çevre nüfusa kereste sağlamak için 1978 yılında Yeşil Çin Seddi projesini hayata geçirdi. Tüm Çin'in dörtte biri çöldür ve çöl alanı son yıllarda hızla genişliyor. Çölleşmenin nedenleri ve etkileri arasında bitki örtüsünün yok olmasıyla başlayan rüzgar erozyonu kaynaklı "rüzgar çölleşmesi" var. Ardından Loess platosundaki su erozyonunun getirdiği "su ve toprak kaybı", aşırı su kullanımının neden olduğu "tuzlanma" ve çoğunlukla Güneybatı Çin'in Karst bölgesinde meydana gelen "kaya çölleşmesi" vardır.
Çin'deki Büyük Çölleşme
Araştırmalar şu anda Çin'deki toprakların yaklaşık %27'sinin çölleşme yaşadığını ve bu durumun yaklaşık 400 milyon insanı etkilediğini gösteriyor. Gobi Çölü kumları Çin'de her yıl 3.600 km2'lik otlak alanı örtüyor. Her yıl toz fırtınaları 2.000 km2'lik üst toprağı kaldırıyor ve fırtınaların şiddeti her yıl artıyor. Yeşil Çin Seddi projesinin amacı Çin'in çöle dönüşmesine son vermek.
Çin'in karşı karşıya olduğu temel sorun, kurak bölgelerde yaşayan ve bu alanın ekolojik taşıma ve yenileme kapasitesini aşan aşırı büyük nüfustur. Ancak bu sorun sadece Çin'e özgü değil. Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi'nin (UNCCD) 2013 raporuna göre çölleşme, arazi bozulması ve kuraklık, özellikle 20. ve 21. yüzyıllarda başta kurak, yarı kurak ve kurak alt nemli iklime eğilimli bölgelerde küresel olarak hızlandı. Rapor, son 40 yılda Dünya'daki ekilebilir arazilerin üçte birinin çoğunlukla erozyon ve bozulma nedeniyle kaybolduğunu ekliyor.
Yeşil Çin Seddi Projesi
Büyük Yeşil Çin Duvarı veya Yeşil Çin Seddi projesi 2050 yılına kadar devam ettirilecek ve yaklaşık 4.500 km uzunluğunda ve bazı yerlerde 1.450 km genişliğinde bir duvara yaklaşık 88 milyon dönüm orman dikilecek. Son yıllarda çok sayıda büyük ağaçlandırma projesini destekleyen Çin hükümeti Yeşil Çin Seddi ile insanlık tarihinin en büyük ağaç dikme projesini hayata geçirdi.
Yeşil Çin Seddi projesi şu ana kadar tatmin edici ilerliyor; kuraklık getiren binlerce dönümlük hareketli çöl kumulları stabilize olmaya başladı ve 2009-2014 yılları arasında ülke çapındaki kum fırtınalarının sıklığı beşte bir oranında azaldı.
Yeşil Çin Seddi Projesine Dair Şüpheler
Ancak projeye dair şüpheci olan bazı uzmanlar var. Yeşil Çin Seddi projesi ile hükümetin çölleşmeyi önlemek için büyük törenlerle çok sayıda ağaç diktiği ancak daha sonra ağaçlarla ilgilenmediği için öldükleri belirtiliyor.
Ağaçlar doğal olarak yetişmedikleri alanlara dikildiğinden çoğu birkaç yıl sonra yok oluyor. Hayatta kalabilenler ise yerli otların ve çalıların ihtiyaç duyduğu yeraltı suyunu emerek toprağın daha fazla bozulmasına neden oluyor. Ağaçlandırma arazinin taşıma kapasitesini aşmaya devam ederse Yeşil Çin Seddi'nin ağaçları nihai bir ölümle yüzleşebilir.
Bu yüzden bilim insanları Yeşil Çin Seddi'nin çevreye yardım mı ettiği yoksa zarar mı verdiğini belirlemekte şimdilik zorlanıyor. 2014 yılında Amerikalı ve Çinli bilim insanlarından oluşan bir grup Çin'in bu büyük ağaç dikme programlarıyla ilgili olarak genellikle resmi istatistikler sunulmadığından güvenilir bir sonuca varamadıklarını belirtti.
Dünya'nın iklimi değiştikçe çölleşmenin artmaya devam edeceği gerçeğiyle, bilim insanları insan eyleminin azaltılmasının ekosisteme kendisini yenileme şansı vermeye yeterli olacağını savunuyorlar.