Zehirli Gila Canavarı Isırması Sonucu Bir Kişi Öldü

Gila canavarı
Görsel: evrenatlasi.com

Winston adlı yavru bir Gila canavarı, kertenkelenin zehirli salyasına karşı hassasiyeti olduğundan şüphelenilen sahibinin ölümünde kilit şüpheli konumunda.

Colorado'lu adam, sürüngen tarafından ısırıldıktan sadece dört gün sonra 16 Şubat'ta hayatını kaybetti ve muhtemelen geçtiğimiz yüzyılda Gila canavarı (Heloderma suspectum) zehri nedeniyle ölen ikinci kişi oldu.

Kuzey Colorado Üniversitesi'nden biyolog Stephen Mackessy CBS haber muhabiri Brian Maass'a yaptığı açıklamada, "Bu, Gila canavarı ısırığının çok sıra dışı bir sonucu" dedi.

Gila (hee-la diye okunur) canavarları ABD'nin Güneybatısı ve Meksika'nın Sonora eyaletine özgü yarım metre uzunluğunda kertenkelelerdir. Kendine özgü engebeli dokusu, benekli siyah-turuncu derisi ve canavardan çok fareye benzeyen kişiliğiyle bu kertenkele sürüngen koleksiyoncuları arasında çok değerli.

Genelde utangaç olan Gila, yine de makul miktarda saygıyı hak eder; zira yivli dişleriyle kötü bir ısırık atabilir ve bu da eti tahrip eden enzimlerden oluşan bir karışımın içeri sızmasına yol açar.

Panzehir olmamasına rağmen, ısırıklar şişlik, mide bulantısı ve halsizlik ile birlikte nispeten kısa süreli (ancak yoğun) bir ağrı patlaması yaratmaktan öteye gitmez. Elbette bu hoş bir deneyim değildir.

Arizona Eyalet Üniversitesi veterineri Dale DeNardo, Associated Press muhabiri Mead Gruver'e "Elinizi bir arabanın kapısına sıkıştırmak gibi bir şey" dedi.

"O ilk acı bile bir saat boyunca devam eder. Sonra günlerce süren tipik ağrılar, zonklayıcı ağrılar yaşarsınız. Herhangi bir arı, yaban arısı ya da akrepten çok daha kötüdür."

Kayıtlarda Gila canavarı ısırığına atfedilen yarım düzineden biraz fazla ölüm vakası var, ancak iddiaların biri hariç hepsinin güvenilirliği büyük ölçüde tartışmalı olduğundan, ölümlerin doğası veya yılanın zehriyle ilgili olup olmadığı konusunda güçlü bir sonuca varmak imkansız.

Bu özel vakada bile, ısırık ve ölüm nedeni arasındaki bağlantılar tamamen spekülatiftir.

Jefferson County'de ikamet eden 34 yaşındaki Christopher Ward'un, Winston ve Potato adlı iki kaçak Gila canavarından biri tarafından elinden ısırıldığı bildirildi. Kız arkadaşına göre Ward ısırıktan birkaç dakika sonra kusmaya ve nefes almakta zorlanmaya başladı.

Hastaneye kaldırılmasına ve yaşam destek ünitesine bağlanmasına rağmen, kurban trajik bir şekilde dört günden kısa bir süre sonra öldü.

Colorado'da izinsiz Gila canavarı bulundurmak yasadışı olsa da, eyalet yetkilileri "zaman zaman" yasadışı satışların gerçekleştiğini kabul ediyor. Uzmanlar bu olayı gerekçe göstererek insanları sürüngenleri tutarken daha dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.

Kertenkeleler Güney Dakota'daki bir sürüngen barınağında bakıma alınırken, Winston'ın tükürüğünden alınan örnekler, vakayla ilgili yeni ayrıntılar sağlayabilecek benzersiz nitelikler açısından test ediliyor. Bu arada Ward'ın ölümü sürüngenin zehrine karşı hassasiyete bağlanıyor.

Gila canavarının zehri ne kadar yıkıcı olsa da, içeriğindeki bazı maddeler yeni ilaçların geliştirilmesine ilham kaynağı olmuştur. Exendin-4 adı verilen bir peptit, beyindeki ve pankreastaki hücrelerde bulunan ve insülin salgılanmasını artıran bir reseptör sınıfını aktive eder. Biyokimyacıların elinde exendin-4, semaglutide olarak modifiye edildi; şu anda Wegovy ve Ozempic gibi markalar altında diyabet ilacına dönüşmüş bir kilo verme tedavisi olarak satılan bir ilaç.