Bu Viking zaman çizelgesi, Kuzey Atlantik adalarına yapılan ilk saldırılarla başlayıp ve 1066'da İngiltere'nin Normanlar tarafından fethinin yaşandığı anlarda sona eriyor. Tarih sayfaları Viking diasporasını, ilk kez İngiltere ve Avrupa'ya baskın yapan, daha sonra çiftliklere yerleşip yerlilerle evlenen genç İskandinav erkeklerinin akınları olarak ele alıyor.
İçindekiler
İlgili:
- İngiltere'deki Vikinglerin Tarihi
- İngiliz Tarihi: Büyük Britanya ve Birleşik Krallık'ın Kuruluşu
- Vikingler: Kimdir, nereden geldiler ve ne yaptılar?
- Anglosaksonlar Kimdi ve Nereden Geldiler?
İlk Viking Saldırıları
İskandinavların İngiltere, İskoçya ve İrlanda'ya yönelik ilk saldırılarının çoğu, en fazla iki üç gemiyle, küçük kuvvetler tarafından planlanarak gerçekleştirildi. Genellikle 30 kilometre daha uzak olmayan kıyı yerleşimlerine saldırıp geri çekiliyorlardı.
- 789: İskandinav erkeklerinden oluşan üç gemi Wessex'e iniyor ve kendilerini mahkemeye götürmek isteyen ulağı öldürüyor.
- 8 Haziran 793: Norveçliler, İngiltere'deki Lindisfarne'de bulunan St. Cuthbert kilisesine saldırdılar. Hayatta bıraktıkları kişiler bu olayı Domesday Stone'a ve de Anglo-Sakson kroniklerine kaydettiler.
- 794: İskoçya kıyılarındaki Iona Manastırı'na saldırı. Rahiplerin yüzyıllardır Kells Kitabı (Book of Kells) ve İrlanda Kroniği (Chronicle of Ireland) olarak bilinen resimli elyazmaları üzerinde çalıştığı manastıra yapılan bu ilk saldırı, kronikteki yerini almıştır.
- 795: Norveçliler İskoçya ve İrlanda'daki manastırlara saldırı düzenledi.
- 799: İrlandalı Norveç Vikingleri, Fransa'daki Benedictine manastırı olan Saint-Philibert de Tournus'u yağmaladı; gelecek on yıllar boyunca buraya birkaç kez geri döneceklerdi.
- 806: Vikingler, İona'da Martyr's Bay (Şehit Körfezi) olarak adlandırılacak olan 68 keşiş katliamını gerçekleştirdi.
- 810: Kral Godfred Haraldsson yönetimindeki Danimarkalılar (804-81ı) 200 gemi filosuyla Frisia'ya saldırdı, ancak kendi akrabaları tarafından suikaste uğradı.
- 28 Ocak 814: Frank ve Lombardların kralı Şarlman (Charlemagne) öldü.
- 814–819: St. Philibert birkaç kez daha yağmalandı. O nedenle başrahipleri Nantes yakınındaki keşişler için geçici yaşam alanları inşa etti.
- 825: Vikingler Faroe Adaları'na güney Norveç'ten veya Orkney Adaları'ndan geliyor. Burada çiftçilik ve balıkçılığa dayalı küçük bir yerleşim yeri kurdular.
- 834: Rorik yönetimindeki Danimarkalılar Hollanda'da Dorestad'a saldırdı.
Vikinglerin Kış Kampları ve Büyük Ölçekli Saldırıları
Vikinglerin ilk kapsamlı toprak saldırıları 836'da başladı. Büyük filolar özellikle Shannon ve Bann gibi iç nehirlerde aktifti.
- 24 Aralık 836: İrlanda'nın Clonmore bölgesine yapılan Viking baskınları çok sayıda esirin toplanmasını sağladı.
- 840: Norveçliler Kuzey İrlanda'nın Lough Neagh gölünde kışlayarak, Lincolnshire'da baskınlar düzenledi.
- 841: İskandinavlar Dublin kasabasını Liffey'in güney kıyısında keşfetti. Ardından bu bölgeye kalıcı bir İskandinav üssü kurdu.
- Mart 845: Paris Kuşatması, İskandinav Komutan Ragnar Lothbrok'un 120 gemiden oluşan filosunu Seine'ye yelken açmasıyla başlar.
- 848: Karolenj İmparatorluğu'nun imparatoru II. Charles -Dazlak Karl– (823-877)'a karşı İskandinavlar bir dizi sefer düzenler. Şehri yağmaladılar ama II. Charles fidye ödedikten sonra ayrıldılar.
- 850: İrlanda'da kurulan Longphorts bölgeleri Waterford, Wexford, St. Mullins, Youghal, Cork ve Limerick sayesinde kalıcı üsler elde edildi.
- 850: Danimarkalılar ilk kışlarını İngiltere'de geçirdi
- 850: Almanya'nın Prusya, Wiskiauten kasabasında kurulan Viking yerleşimi.
- 852: Danimarkalılar ilk kışlarını Frankia'da geçiriyorlar.
- 853: Olaf the White (Beyaz Olaf) Dublin'de 871'e kadar kral oldu.
- 859–861: Viking Rurik (830–879) ve erkek kardeşleri Ukrayna'ya akınlara başladılar.
- 865: Viking Büyük Ordusu olarak bilinen İskandinav savaşçılarının koalisyonu, Kemiksiz Ivar ve kardeşi Halfdan'ın önderliğinde Doğu Anglia Krallığı'na geliyor.
- 866: Norveçli Harald Finehair İskoç Adaları'nı zaptetti.
Viking Yerleşimleri
İskandinavların ayrı ayrı bölgelere yerleşmeye başladığı noktaların kesin tarihleri değişmektedir. Ancak önemli olaylar kış kamplarının (wintersetl) kurulması ve yerel halkla yapılan antlaşmaları kapsamaktadır.
- 869: Ivar ve Halfdan, iç savaş kargaşasından yararlanarak Northumbria'nın kontrolünü ele geçirdi.
- 870: Danimarkalılar İngiltere'nin yarısından fazlasını yönetiyor.
- 872: Harald Finehair Norveç kralı oldu; 930'a kadar hükmetti.
- 873: Ingolf Arnason ve diğer yerleşimciler İzlanda'da ilk İskandinav kolonisini kurdular ve Reykjavik'i inşa ettiler.
- 873–874: Büyük Viking Ordusu Repton'da kış kampları kurar ve buraya Kemiksiz Ivar'ı gömerler.
- 878: Kral Büyük Alfred Guthrum'u yendi ve tamamen Hristiyanlığa çevirdi.
- 880'ler: Norveçli Sigurd Mighty İskoç anakarasına taşındı.
- 882: Rurik'in kuzeni Oleg (882-912) Ukrayna'daki yönetimi devralır ve Rus genişlemesini Kiev Rusyası olarak bilinen sürece dönüştürür.
- 886: Alfred ve Guthrum Antlaşması resmileştirilerek ayrı krallıklarının sınırları tanımladı ve Danelaw altında barışçıl ilişkiler kuruldu.
Vikinglerin Son Yerleşimleri
10. yüzyılın sonlarına doğru Vikingler, Avrupa bölgelerinden sınır dışı edildi veya öldürüldü. Fakat Vikingler hala fethetmek için Kuzey Amerika gibi başka dünyalara yelken açmayı deneyeceklerdi.
- 902: Dublin sert bir şekilde mağlup edildi ve Vikingler İrlanda'dan kovuldu.
- 917: Vikingler Dublin'i tekrar ele geçirdi.
- 918–920: Lincoln, İngiliz kralı Yaşlı Edward ve Æthelflæd'e karşı düşer.
- 919: Sürgündeki İrlanda-Viking kralı Ragnall York'u alır ve Northumbria kralı olarak Essex Kralı Edward'a teslim olur.
- 920: Ragnall ölür ve yerine Sitric gelir.
- 930–980: İngiltere'deki ilk İskandinav işgalcileri yerleşimci olarak kaldılar.
- 954: Eirik Bloodaxe öldü ve Vikingler York'un kontrolünü kaybetti.
- 959: Danelaw kuruldu.
- 980-1050: Yeni kurulan Norveç ve Danimarka kralları İngiltere'ye saldırdı.
- 985: Kızıl Erik (Erik Thorvaldsson) tarafından liderlik edilen Kuzeyli çiftçiler Grönland'a yerleşti ancak koloni 300 yılın ardından ayakta kalamadı.
- 1000: Leif Erikson Kuzey Amerika'yı bulur ve Newfoundland'da bir koloni kurar, ancak koloni 10 yıl sonra yok olur.
- 1002–1008: Edward ve Guthrum Yasası, Danelaw'da kabul edildi—terim ilk kez burada kullanıldı.
- 1014: Vikingler Brian Boru tarafından Clontarf'ta mağlup edildi.
- 1016: Danimarka Kralı Knut İngiltere, Danimarka ve Norveç kralı seçildi.
- 1035: Knut ölür.
- 25 Eylül 1066: Norman Harald Hardrada, Viking döneminin geleneksel sonu olan Stamford Köprüsü Muharebesi'nde öldü.