Zeus'un karısı ve eski Yunan tanrılarının kraliçesi Hera (Roma adı: Juno) kadın, evlilik, aile ve doğum tanrıçasıydı. Bununla birlikte, en çok kıskanç ve intikamcı doğası ile ünlüydü. Esas olarak kocasının sevgililerini ve onların gayri meşru çocuklarını hedef alıyordu. Hera, sevdiğine sadık kalan sayılı tanrılardan biri olarak tek eşliliği ve sadakati sembolize etti.
Hera Kimdir?
Yunan mitolojisinde Hera titan Cronus ve Rhea'nın kızı ve Ares (savaş tanrısı), Hebe (gençlik tanrıçası) ve Eileithyia'nın (doğum tanrıçası) annesiydi ve tüm çocukları Zeus'tandı. Zeus, Athena'yı tek başına doğurunca Hera buna karşılık olarak Hephaistos'u (metalurji tanrısı) tek başına doğurdu. Ancak Hera, çirkinliği nedeniyle Hephaistos'u Olimpos Dağı'ndan attı ve onu sakatladı. Hephaistos annesine kin besledi. Ardından onu sadece Afrodit ile evlenmesine izin verirse kurtulabileceği özel bir tahta kilitledi ve istediğini aldı. Diğer kaynaklarda ise Hephaistos sakatlığı nedeniyle Zeus tarafından cennetten atılır.
Hera durmadan kocasının sadakatsizliğiyle mücadele eder ve intikamlar alır.
Mitolojide Hera sürekli olarak kocasının sadakatsizliğiyle mücadele eder ve sık sık intikam alır. Leto, hamile tanrıçayı sığınmacı alan her ülkeyi lanetleyeceğine söz veren Hera tarafından çok kez cezalandırıldı. Leto aylarca süren gezintilerden sonra oğlu Apollon'u doğuracak yeri (Delos) ancak bulabildi. Hera bunun üzerine kızı Eileithyia'nın dokuz ay doğum sancısı çekmesini sağladı.
Bazı kaynaklarda Hera, kendi rahibelerinden biri olan Argos'un eski prensesi İo'yu Zeus'a sırnaşmaması için ineğe dönüştürür. Diğer kaynaklarda ise Zeus Hera'yı kandırmak ve İo ile gizlice buluşmak için İo'yu ineğe dönüştürür. Ancak Hera bunu fark ettiğinde ineği yakalar ve yüz gözlü Argos'u ona bekçilik etmeye koyar. Zeus daha sonra Hermes'den Argos'u uyutmasını ve öldürmesini ister.
Hera'nın kıskançlığının bir diğer kurbanı Semele idi. Hera tarafından kandırıldı ve Zeus'a kendisini tüm tanrısal ihtişamıyla göstermesini teklif etti. Semele tuzağa düşmüştü ve Zeus'un görüntüsü onu hemen yok etti. Callisto Hera'nın gazabına yakalanan Zeus'un sevgililerinden bir diğeriydi. Hera tarafından ayıya dönüştürüldü ve Artemis tarafından avlandı. Zeus ona acıyarak kendisini daha sonra Ayı takımyıldızı yaptı.
Hera'nın Zeus'un Aldatmalarına Karşı Mücadelesi
Özellikle Zeus'un kendisini Alkmene ile aldatması üzerine intikam almak için çok çabaladı. Hatta gazabını oğulları Herkül'de topladı. Hera, onun doğumunu geciktirdi böylece kuzeni Eurystheus, Tirins tahtını alacaktı. Hera, Herkül'ün bebeğini uyurken öldürmek için iki yılan gönderdi. Yılanlar Herkül'ün çılgına dönmesine ve karısını ve çocuklarını öldürmesine neden oldu. Ardından Eurystheus'un Herkül'e 12 görev vermesini sağladı. Zorlu görevlerin Herkül'ü öldürmesini umdu.
Ayrıca Herkül'ün köyüne efsanevi yaratık Hidra'yı gönderdi ve Hippolyta'nın sihirli kemerini aramaya gittiğinde Amazonların Herkül ile savaşmalarını sağladı. Hera, Herkül'ün savaşmak zorunda kaldığı birçok vahşi canavarın sorumlusuydu: Nemea'da katliam yaşatan aslan ve Gaia'nın düğün hediyesi olan ve Hera'nın kutsal elma ağaçlarını koruyan Ladon ejderhası gibi.
Hera'nın lütfunu alan kahramanlar da oldu. Bunlardan biri Helen kahramanı Altın Post'lu Jason'dı. Tanrıça yaşlı bir kadın kılığına girip tehlikeli bir nehri geçmek istediğinde Jason farkında olmadan ona yardım etmiş ve ihtiyaç duyduğu her an yardıma hazır olacağına söz vermiştir.
Tanrıların kraliçesi Hera'nın iki kurbanı daha vardı, biri tanrıçayı baştan çıkarma girişiminin cezası olarak sürekli dönen bir tekerleğe bağlanan Ixion ve aynı sebepten bir kayaya zincirlenip karaciğerinin bir akbaba tarafından her gün yenmesi ile cezalandırılan Tityos idi.
Hera ve Truva Savaşı
Hera, Homeros'un İlyada'sında anlatıldığı gibi, Truva Savaşı'nın öyküsünün baş kahramanıydı. Akalar'ı destekler ve Truva prensi Paris, Afrodit'i en güzel tanrıça olarak seçtiği içinse ona kızar. Diğer tanrılarla birlikte Truva'nın düşüşünü planlar. İlyada'da özellikle onun için çok değerli olan üç şehirden bahsedilir; Argos, Sparta ve Mycenae (Miken). Homer, Hera'yı çoğunlukla "beyaz silahlı", "öküz gözlü" ve "Argos'lu Hera" olarak tanımlar. Hesiod yine benzer şekilde Theogony'sinde (Tanrıların Doğuşu) Hera'yı "Argos'lu" ve "altın sandallı" olarak tanımlar.
Hera'nın Dindeki ve Kültürdeki Yeri
Hera, MÖ 8. yüzyılın ortalarından itibaren tanrıçaya tapınak inşa eden Argos'un koruyucusuydu. Ayrıca Olimpia'da (MÖ 650-600) kendisine adanmış bir tapınak vardı ve MÖ 7. yüzyılda Tirins tanrıça için önemli bir kült merkeziydi. Bazı kaynaklara göre tanrıçanın doğum yeri olan Samos adası, MÖ 2. milenyum ortalarında Miken dönemine kadar tanrıçanın kült ibadet merkezi oldu. Tanrıça, MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda sikkelerin üzerinde Hera'yı tasvir eden resimler bulunan Elis'te büyük saygı gördü. Yunanistan'ın dört bir yanında, çiftlerin Zeus ve Hera'nın evliliğini yeniden canlandırdığı yıllık evlilik festivalleri (hiyerogami) düzenlendi.
En önemli tanrılardan biri olan Hera eski Yunan sanatında, özellikle de Attika kırmızı-siyah vazo seramiklerinde önemli bir figürdü. Bununla birlikte herhangi bir özel niteliği olmadığından diğer tanrıçalardan ayırt etmesi zordu. Çoğu zaman bir tahtta oturur ve bazen bir taç (polos) takar, kraliyet asası tutar ve duvak takardı. Zaman zaman, doğurganlığın geleneksel sembolü olan nar tutarken tasvir edilmiştir. Diğer çağrışımlar arasında, gururun sembolü olan tavus kuşu ve Zeus'un Hera'ya kur yaptığında aldığı biçim olan guguk kuşu vardır. Tanrıçanın her ikisini de Olimpos Dağı'nda evcil hayvan olarak tuttuğu söylenir. Son olarak da zambak çiçeği vardır.
Roma kültüründe Juno olarak bilinen tanrıça sadakatsizliğe karşı duran kıskanç bir intikamcıdan ziyade, iyi aile ve sadık evlilik özelliklerini temsil etti. Juno, Jüpiter ve Minerva ile birlikte en önemli Roma tanrılarından biriydi; aynı zamanda Roma'nın da koruyucusuydu. Her yıl Juno onuruna düzenlenen Matronalia festivali onun adını taşıyan ay olan Haziran ayında yapılırdı. Haziran ayı Roma kültüründe evlenmenin en hayırlı zamanı olarak kabul edilirdi.