İnsanlar her zaman gökyüzüne bakmış, yıldızları navigasyon rehberi olarak ya da ruhani hikayeler anlatmak için kullanmışlardır. Her insan uygarlığı yıldızlara bakmış ve zamanı ölçmek ve anlam bulmak için göksel hareketleri kullanmıştır.
Bilgiye olan bu doyumsuz açlık, teknolojik ilerlemelerle birleşince uzayda seyahat etmeyi hayal etmemizi mümkün kılmıştır. Bu hayaller II. Dünya Savaşı, Sanayi Devrimi, Soğuk Savaş ve Dünya kaynaklarının büyük ölçekli sömürüsünden sonra daha da gerçek oldu.
Uzay yolculuğu hayalleri Sovyetler Birliği'nin Sputnik-1'i fırlatmasıyla küçük çapta başladı ve 1969'da ABD'nin Apollo'yu Ay'a indirmesiyle tırmandı.
Altmış yıl sonra, uzay turizmi, Ay'a ve Mars'a görevler ve Ay'da madencilik için planlar hızlanıyor.
Ay'daki değerli kaynakları tespit eden ve yatırımcıların gerekli keşif ve çıkarma işlemlerini gerçekleştirmelerine yardımcı olan özel bir işletme olan Lunar Resources Registry'ye göre "Uzay yarışı uzay sanayileşmesine dönüşüyor."
NASA'ya göre, "Ay, su, helyum-3 ve elektronikte kullanılan nadir toprak metalleri de dahil olmak üzere yüz milyarlarca dolarlık kullanılmamış kaynak barındırıyor".
Antroposen'in Şafağı
Dünya'da çevresel sürdürülebilirliğin çeşitli yönlerini araştıran bir grup akademisyen olarak, bu gelişmelerin hızı ve kaynak sömürüsünün Ay ve uzay ortamları üzerinde yaratacağı etkiler konusunda endişe duyuyoruz.
Uluslararası jeoloji bilim camiasında, II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana insan faaliyetlerinin gezegeni ne denli değiştirdiğini yansıtan yeni bir çağ – Antroposen – çağrısında bulunan bir hareket var.
Stratigraflar – kaya ve tortu katmanlarını inceleyen jeologlar – jeolojik kayıtlarda insan faaliyetlerinin ölçülebilir küresel etkilerini aramaktadır. Araştırmalarına göre, Antroposen'in başlangıç noktası 1950'ler ve nükleer denemelerin serpintileri olarak belirlenmiştir.
İnsanoğlunun Dünya'da yarattığı büyük yıkımın uzayda da yaşanmasını önlemek için Ay'ın jeolojik zaman ölçeğine bir "Ay Antroposeni" eklemek etkili olabilir.
Ay Antroposeni için ortaya atılan iddia ilginçtir. Ay yüzeyiyle ilk insan temasından bu yana antropojenik etki gördüğümüz söylenebilir. Bu etkinin dramatik bir şekilde artması muhtemeldir. Bu da Ay için yeni bir jeolojik çağın gerekçesi olarak sunuluyor.
Dünya'ya Verilen Zarar
Bu yeni "insan çağı", stratigraflar ve diğer disiplinlerdeki araştırmacılar arasında hararetle tartışılmaktadır. Beşeri bilimler araştırmacıları ve sanatçılar için Antroposen'in önemi, kavramın Dünya sisteminin bir kırılma noktasına gelmesinde insan sorumluluğunu çağrıştırma gücünde yatıyor.
Tarihçiler Christophe Bonneuil ve Jean-Baptiste Fressoz, The Shock of the Anthropocene (Antroposen Şoku) adlı kitaplarında, yeni insan çağının, çıkarcılığa, tüketime ve israfa dayalı sosyo-politik ekonomileri yönlendiren teknolojik-bilimsel ilerlemelerin, şu anda Dünya'da ölçtüğümüz zararın boyutuna yol açtığını kabul etmeyi gerektirdiğini savunuyorlar.
Binlerce yıl boyunca çoğu toplum, hayatta kalmak için doğal dünya ile ilişkilerinin önemini anlamıştır. Ancak sanayileşme ve gelişmiş ülkelerdeki durmaksızın büyüyen ekonomi bu ilişkiyi yok etti.
Örneğin, eskiden ağaçlara kereste, yiyecek, gölge ve daha fazlasını sağladıkları için saygı duyulurdu. Ancak endüstriyel büyümemiz tüm bunları değiştirdi; son 100 yılda, önceki 9.000 yılda kesilenden daha fazla ağaç kesildi.
Bir Ay Antroposeni
Şimdi Antroposen, yani insan etkisi çağı Ay'a da ulaşıyor.
NASA'nın tahminlerine göre halihazırda Ay'da 227.000 kilo insan çöpü bulunmaktadır ve bunların çoğu uzay keşiflerinden kalmadır; bunlar arasında ay arabaları ve diğer ekipmanlar, dışkı, heykeller, golf topları, insan külleri ve bayraklar da bulunmaktadır.
Ay görevlerinin sayısının artması ve Ay'dan kaynak çıkarılması Ay ortamını tahrip edebilir. Bu durum gezegenimizde olanları yansıtmaktadır: insanlar bu "doğal kaynaklar" koleksiyonunu kullanmış ve bizi altıncı kitlesel yok oluş uçurumuna getirecek kadar atık ve bozulma üretmiştir.
Kullan-at toplumumuz sadece Dünya'da değil, şimdi Ay'da ve uzayda da habitat tahribatına yol açıyor. Gerçekten neye ihtiyacımız olduğunu yeniden düşünmeliyiz. Biyoçeşitlilik ve doğanın yaşama katkısı da dahil olmak üzere tamamen işlevsel bir Dünya sistemi olmadan hayatta kalmamız mümkün olmayacaktır.
Eğer amaç bir uyarıda bulunmak ve Ay'ın yüzeyini etkilemesi muhtemel aktörleri önceden şok etmek ve sorumluluk duygusu uyandırmaksa, Ay Antroposeni'ni adlandırmak için doğru zaman olabilir. Bu, Dünya'da neden olduğumuz ve tanık olmaya devam ettiğimiz türden kapsamlı ve dikkatsiz yıkımı önlemeye yardımcı olabilir.
