Kağıt para olarak dolar dünyanın en ilginç para birimi olabilir çünkü üzerinde bu denli düşünülmüş az sayıda banknot vardır. ABD'nin kurucuları gelişen uluslarının para birimine sembolik bir ağırlık kazandırmak için onu antik dünyadan görüntülerle süslediler. Kağıt dolarda istemediğiniz kadar sembol ve yazı bulabilirsiniz. Birçoğu arka plana gizlenmiş resim, sembol ve Latince ifadeler bunlardan birkaçı. Peki her biri örtülü mesajlar gibi görünen bu ifadelerin gerçek anlamı nedir?
Dolar sözcüğünün kökeni
Dolar sözcüğü uzun bir kökene sahip. 1500'lerde Almanya'da basılan ve bugünkü Çekya'ya karşılık gelen topraklarda bulunan Joachimsthaler adlı yerden çıkarılan gümüşlerle üretilmiş büyük sikkeler olan taler veya thaler'ın ("dolar" olarak söylenir) İngilizce'ye geçmiş halidir.
ABD kongresi 1785'te para birimine ad ararken thaler'ı seçti çünkü terim dünya çapında – özellikle Avrupa'nın birçok ülkesinde – halihazırda yaygındı. Doların bugünkü tasarımı ise ilk kez 1920'lerde ortaya çıktı.
13 sayısının resmi anlamı
Kartalın sağ pençesindeki ok sayısından, sol pençesindeki zeytin dalı yapraklarına ve piramitteki granit taş basamaklardan kartalın başındaki yıldızlara dek 13 sayısı doların arka tarafında defalarca yinelenir. Resmi açıklamaya göre bu sayı ilk 13 Amerikan kolonisine yapılmış bir göndermedir ancak komplo teorisyenleri daha ilginç açıklamalardan hoşlandığından onlara göre doğrudan 13 İlluminati soyuna göndermedir.
Dolardaki gözün anlamı
İlluminati'ye gönderme, piramidin üzerindeki "her şeyi gören göz" olarak anılan "Kader Gözü"ne de bağlanıyor. Bu göz ilk kez 1797'de Thomas Smith Webb tarafından yazılan Freemason Monitor adlı kitapta ortaya çıktı ve Özgür Masonlar grubunun sembolüdür. Ancak ABD'nin resmi mührünün üzerinde de yer alan "Kader Gözü" için Tanrı'nın insanlık üzerindeki gözetimini yansıttığı söylenir. Diğer bir teori ise piramitte olduğu gibi gözün Horus'un Gözü'nü yansıttığı yönünde.
Piramidin anlamı
1 dolarlık banknottaki en ikonik görüntülerden biri de piramit. Açıklamaya göre Mısır uygarlığından alınan piramit, gücü ve çağlara göğüs germeyi yansıtır. Tepede gözün durduğu kolonileri resmeden piramitteki 13 basamağın bitmemiş olması ise ülkenin geleceğe doğru büyümesi anlamını taşıyor. Piramidin ilk basamağında Romen rakamlarıyla ABD'nin kuruluşu olan 1776 yazar (MDCCLXXVI). Aynı sayı Özgürlük Heykeli'nin tuttuğu tablette de mevcut. En üstte ve altta ise aşağıda bahsedilen Latince sözler yer alıyor.
Latince sözlerin anlamı
Ayrıca banknotun arka tarafında, Romalı şair Virgil'in yapıtlarıyla bağlantılı iki Latince slogan var. İlk cümle gözün hemen üstünde ve Annuit Coeptis yazar. "Başı sallamak" yani "onaylamak" anlamına gelen Latince annuo ve "Taahhüt" anlamına gelen coeptum'dan türetilen bu ifadenin sözcük anlamı "O, girişimleri onaylar" olarak çevrilebilir. Yeni ülkenin kurulmasını anlatıyor.
Piramidin hemen altında yer alan Novus ordo seclorum sözünün anlamı "Yeni dünya düzeni" veya "Çağlar için yeni düzen" olarak çevrilebilir. Bu söz özellikle hem İlluminati hem de Masonlarla (ve tüm komplo teorileriyle) bağlantılı bulunur. Ancak sözcükler aynı zamanda şair Virgil'in Aeneid yapıtında önemli yere sahip. Birleşik Devletler'i kuran "Kurucu Babalar"ın Aeneid'i okuduğu biliniyor ve sözcüklerin şiirde hukuk ve barışı yansıtan anlamından etkilenmiş olabilirler.
Gizli baykuş
George Washington'un portresi ünlü Amerikalı portreci Gilbert Stuart tarafından üretildi. Portreye 1796'da başladı ancak hiç bitirmedi. Ancak bu portre aslında gözlerinizi birçok küçük detaydan alır. Komplo teorilerinden hoşlananlar için dolar banknotunun ön yüzünde birçok şekil var.
Paranın ön yüzünde Washington'un yanında gizli bir hayvanın bulunduğu düşünülüyor. En azından başka hiçbir şeye benzemiyor. Sağ üst köşedeki büyük "1" sayısına yakından bakılarak yaprağın içindeki örümcek ağına benzer görüntüde bir baykuş ya da örümcek görülebilir. Bazıları bunun masonlukta "bilgi"nin sembolü olan baykuşu yansıttığına inanıp oraya yerleştirilmesinin mason işi olduğuna inanıyor. Diğerleri ise bu düşüncenin pareidolia yani "gerçekte var olmayan düşsel anlam çıkarımı" olduğunu belirtir. Basitçe bir yaprağın devamı olabilir.
Referanslar:
- https://harpers.org/2007/09/novus-ordo-seclorum/
- https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-unfinished-portrait-washington-ended-dollar-bill