Küçük ayrıntıları yaşandıktan yıllar sonra hatırlayan insanlar genellikle "fil gibi hafızaları" ile takdir edilirler. Peki fillerin asla unutmadığı doğru mu? Hortumlular gerçekten de alışılmadık derecede iyi bir hafızaya mı sahip? Şimdiye kadar elde edilen tüm veriler, bu hayvanların gerçekten de olağanüstü bir hafızaya sahip olduğunu gösteriyor. Ve bunun hayatta kalmaları için gerekli olduğu aşikâr. Şimdi fillerin sıra dışı hafızasına bir göz atalım.
Fillerin Yaşlılıkta Hayatta Kalma ve Gelişmiş Toplumların Gelişimi
Fil toplumlarının alışılmadık sosyal yapısı ve çok uzun yaşam beklentileri, bu hayvanlar için iyi bir hafızaya sahip olmanın önemine katkıda bulunur. Bunlar, her şeyden önce, neredeyse her şeyi hatırlamayı kesinlikle gerekli kılan iki faktördür.
Fizyon-füzyon toplumları fillerin ev dedikleri şeydir. Bunun anlamı, örneğin bir kurt sürüsünün aksine, bir grup filin bireylerinin zaman zaman dağılma eğiliminde olduğudur. Bazen de kendi yollarına ayrılırlar. Yıllar hatta on yıllar sonra grubun eski üyeleri yeniden bir araya geldiğinde, birbirlerini hemen tanıyabilmeleri muazzam derecede önemlidir.
Bu, bir kişinin uzun yıllar sonra kaybettiği sınıf arkadaşıyla yeniden bir araya gelmesine benzer. Birçoğumuz böyle bir durumda eski arkadaşımızı o anda uygun şekilde tasnif etmekte zorlanırken, fillerin böyle bir sorunu yoktur. Bunun nedeni, bir yüzü hatırlamaya çalışırken gözlerimizi diğer tüm duyularımızdan daha fazla kullanmamızdır.
Ancak bir fil hatırlamak için gözleri yerine neredeyse yalnızca hortumunu ve kulaklarını kullanır. Fillerin birbirlerini tanıyabilmeleri ve uzun mesafeler arasında iletişim kurabilmeleri, çok düşük infrasound spektrumundaki tonları kullanan son derece gelişmiş ve karmaşık ses sistemleri sayesinde mümkün olmaktadır. Bu hayvanlar kilometrelerce öteden iletişim kurabilir.
Fil Beyninde Sesler ve Kokular Kalıcı Olarak Korunur
Buna rağmen, mükemmel işitsel hatırlama sadece benzer seslerle sınırlı değildir. Onlara önemli olayları veya deneyimleri hatırlatan sesler de aynı şekilde zihinlerinde silinmez bir şekilde saklanır. Örneğin, filler arı vızıltısına maruz kaldıklarında aşırı kaygı yaşarlar. Bu canlılarla temas etmenin ne kadar rahatsız edici olabileceği düşünüldüğünde, bu mantıklı görünmektedir.
Filler, keskin koku alma duyularıyla yakından bağlantılı olan harika bir hafızaya sahiptir. Örneğin, kokularına bakarak dost ve düşman gruplar arasındaki farkı anlayabilir ve onlardan uzak durabilirler. Afrika'daki çiftçiler, filleri ekin tarlalarından caydırmak için çeşitli etnik grupların kıyafetlerinin ayırt edici kokusunu kullanmayı başarmışlardır.
Görünüşe göre bu tür bağlantılar bir kez öğrenildikten sonra fillerin uzun süreli hafızasında sonsuza kadar saklanıyor. Aynı nedenden ötürü, bir fil topluluğu büyük ölçüde kıdemli liderlerine güvenir. Onların hafızası ve bilgisi grubun varlığını sürdürmesi için çok önemlidir.
Örneğin, lider olarak hizmet edecek deneyimli bir fil olmadan, genç hayvanların kuraklık sırasında telef olma olasılığı daha yüksektir. Bununla birlikte, yaşlı ana filler tarafından yönetilen gruplar yaşlılarının bilgeliğinden faydalanır, böylece genç nesilleri uzun süredir su kaynağı olan su kuyularına güvenilir bir şekilde götürebilirler. Genç filler büyüklerini gözlemler ve belirli senaryolarla nasıl başa çıkacakları konusunda onlardan ders alırlar.
Afrika Filleri Afrika Arılarından Uzak Durması Gerektiğini Biliyor
Filler esaret altındayken geçmiş deneyimlerinden pek ders almazlar. Ancak burada bile filler zihinsel esnekliklerinden ve iyi hafızalarından faydalanırlar. Örneğin hayvanat bahçesinde yaşayan filler arıların tehlikeli olduğunu öğrenip sonraki nesline aktaramazken, yaşadıkları ortamdaki gürültülü çocuk kalabalıklarından uzak durmaları gerektiğini kesinlikle bilirler.
Filler arıların saldırısına uğradıktan sonra bu deneyimi hatırlar ve bu bilgiyi sürünün diğer üyelerine aktarırlar ve böylece çiftliğe yaklaştıklarında arı kovanlarından gelen gürültü fillerin geri çekilmesine neden olabilir. Fillerin ekinleri tahrip etmesini engellemenin yanı sıra, arı kovanları ekinler için tozlaşma ve çiftçilerin yiyebileceği ya da satabileceği bir bal kaynağı sağlıyor.
Kaynak: https://www.youtube.com/watch?v=wkpNZx8YY-o
Bu da fillerin çok zeki olduğunu kesin bir şekilde ortaya koymaktadır. Sonuçta, başkalarına atfettiğimiz zeka, kendi yaşamlarımızın bağlamı tarafından şekillendirilir. Ancak fillerin çevreyi görme yöntemleri çok farklıdır ve bu nedenle oldukça farklı yeteneklere ihtiyaçları vardır. Bu canlılar akıllıdır çünkü diğer şeylerin yanı sıra, aynalardaki mimiklerini anlayabilir, hesap yapabilir, gerektiğinde birlikte çalışabilir ve birbirlerine son derece düşkün olabilirler. Filler için önemli olan tek şey çevrelerinde tutunabilmektir ve bunda da son derece başarılıdırlar.
