Geçmişte haritalar denizcilerin en değerli varlıkları arasındaydı. Çevrenizin veya rakiplerinizin sahip olduğu şeylerin bir haritasına sahip olmak, Roma döneminden beri avantaj elde etmek için önemli olmuştur. Zaman geçtikçe ticaretin önemi artmış, dolayısıyla denize erişimi olan uluslar dünyanın su yollarında hızlı ve güvenli bir şekilde seyahat edebilmek istemişlerdir. Ulusların başkenti sıklıkla haritanın merkezi olarak tasvir edilirdi; bu kavram daha sonra " Başlangıç Meridyeni" olarak bilindi.
Bazen Başlangıç Meridyeni ya da sadece Greenwich Meridyeni olarak da bilinen bu nokta, günümüzde tüm modern haritaların olmasa da çoğunun odak noktasıdır. İngiltere'nin Londra kentindeki Greenwich Kraliyet Gözlemevi'nden geçen bu çizgi dünyayı ikiye ayırır. Bu referans noktasının ana meridyen olarak kullanılması, 1884 yılında en büyük 22 uluslararası güç tarafından tüm haritaların odak noktası olarak seçildiği 19. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Bu durum, bu seçimin neden yapıldığı sorusunu gündeme getirmektedir.
Standartlaştırma ihtiyacı
1800'lü yıllarda haritalara duyulan ihtiyaç, o dönemdeki yaygın sömürgecilik uygulamaları nedeniyle önemli ölçüde artmıştır. Bu yüzyıl boyunca Avrupalı güçlerin artan sömürge varlıklarından yararlanan tüccarlar, para kazanmak için birincil araçları olarak haritalara büyük ölçüde güveniyorlardı. 1800'lerde İngiltere, sömürgecilik hareketindeki liderlik rolünün bir sonucu olarak gücünün zirvesindeydi.
İmparatorluk içinde ticaret tüccarlar için kolaydı. Çoğu İngiliz denizcinin haritaları Londra şehrine odaklandığından, koordinasyon basitti. Bu sayede tüccarlar koordinatları kullanarak kesin yerlerde görüşmeler ayarlayabiliyor ve yanlış anlaşılma olasılığını azaltıyordu. Yabancı ülkelerle iş yaparken, bu çok daha karmaşık bir süreç haline geldi.
Dakikliğin değeri de artmıştı. Sanayi devrimi sırasında ticari trenler günlük yaşamlarını sürdüren sıradan insanlar için yaygın bir ulaşım aracı haline geldi. Bu trenlerin varış noktalarına zamanında ulaşması hayati önem taşıyordu.
Bu durum, özellikle düzinelerce saat diliminin varlığının meseleleri büyük ölçüde karmaşıklaştırdığı Amerika Birleşik Devletleri'nde bir dizi zorluğu beraberinde getiriyordu. Standart bir zaman diliminin benimsenmesiyle bu durum bir daha asla eskisi gibi olmayacaktı.
Uluslararası Meridyen Konferansı
Ekim 1884'te Washington, D.C.'de düzenlenen Uluslararası Meridyen Konferansı, dünyanın en güçlü 25 ülkesinden delegeleri bir araya getirdi. Burada Evrensel Başlangıç Meridyeni konusu ve zaman dilimlerinin senkronizasyonuyla ilgili diğer sorunları tartışılarak, nihayetinde çözmek kavuşturuldu.
22 gün süren hararetli tartışmaların ardından 22 Ekim'de, en önemlisi Evrensel Başlangıç Meridyeninin yeri olmak üzere birçok önemli karar alındı.
Greenwich Gözlemevi'ndeki transit ölçüm aletinin merkezinden geçen meridyen, Konferans tarafından buradaki Hükümetlere boylam için ilk meridyen olarak önerilmiştir.
Oy kullanan 25 ülkeden 22'si bu kararın lehinde oy kullandı. Karşı oy kullanan tek ülke Dominik Cumhuriyeti olurken, Fransa ve Brezilya oy kullanmadı (Fransız tarihini bilenler, Fransızların İngilizlerin lehine olan bir kararı desteklemediklerini öğrenince şaşırmayacaktır).
Fransa Greenwich'in başlangıç meridyeni olmasını desteklemedi çünkü buranın tarafsız bir yer olması gerektiğini düşünüyorlardı.
Azor Adaları (Lizbon'un yaklaşık 1.500 km batısında bir Portekiz adalar zinciri) ve Bering Boğazı (ABD ile Rusya'yı ayıran Pasifik'in kuzey kısmı) da dahil olmak üzere birkaç yer önerildi, ancak hiçbiri konferanstaki diğer katılımcılar tarafından kabul edilmedi.
Bir asırdan biraz daha uzun bir süre önce yapılan bu seçim bugün hala etkisini sürdürmektedir. Birçok uydu navigasyon sistemi yalnızca Greenwich başlangıç meridyeni olarak hizalandığında çalışmaktadır. Bu standardizasyon olmadan modern navigasyon sistemlerinin geliştirilmesi imkansız olurdu.
Bu, geçmişin bugünümüzü nasıl etkilediğinin mükemmel bir örneğidir. Ne kadar çok araştırırsak, şimdiki eylemlerimizi atalarımızınkilere bağlayan o kadar çok şey buluruz. Arada bir geri adım atıp atalarımızın neyi doğru neyi yanlış yaptığını görmek faydalı olacaktır.
