İnsanlara yakın şekilde, şempanzeler de av sırasında işbirlikçi davranışlarını idare etmek için iletişim kurma yöntemini kullanırlar. Zürih Üniversitesi ve Tufts Üniversitesi'nden araştırmacılar, şempanzelerin "av anında havlaması" olarak bilinen özel bir ses ürettiklerinde, daha fazla grup üyesini ava dahil ettiklerini ve avlarını daha etkili bir şekilde yakaladıklarını göstermiştir.
Şempanzeler sadece meyve yemezler, zaman zaman protein açısından zengin et elde etmek için de doğru zamanı kollarlar. Çevik maymunların avlarını yakalamak için, şempanzelerle beraber avlanan arkadaşlarının olması daha iyidir. Böylece bilim insanları ilk kez iletişimin, grup üyelerini ava katılmaya ikna etmenin anahtarı olduğunu keşfetti.
Av Anında Ses Çıkarmak Kovalamacayı Daha Etkili Kılıyor
Zürih Üniversitesi (UZH) ve Boston'daki Tufts Üniversitesi'nden araştırmacılar, Uganda'daki Kanyawara şempanze grubunda son 25 yılda kaydedilen 300'den fazla avlanmayı inceleyerek, vahşi maymunların havlama (uluma) sesleri çıkararak grup avcılığını tetiklediğini ve bu tür işbirlikçi davranışı daha etkili hale getirdiğini keşfetti. Çalışmayı yöneten UZH Karşılaştırmalı Dil Bilimi Bölümü doktora öğrencisi Joseph Mine'ın açıklaması şöyle: "Av havlamaları yapan şempanzeler, yakındakilere avlanma motivasyonları hakkında bilgi aktarıyor ve bu bilgi niyeti olmayan bireyleri katılmaya ikna ederek genel başarı şansını artırıyor".
Görüşün dar olduğu yoğun tropikal yağmur ormanlarında maymunları grup halinde avlamak zor olabilir. Sesli iletişime başvurmak grup çalışmasının daha etkili olmasını sağlar. Kanyawara Şempanze Projesi'ni yöneten Tufts Üniversitesi'nden çalışmanın son yazarı Zarin Machanda şöyle anlatıyor: "Şaşırtıcı bir şekilde, av havlamalarının üretilmesinin sonrasında, daha fazla avcının ava katıldığını, kovalamacaya daha hızlı başladığını ve ilk yakalamayı yapmak için daha kısa bir süre harcadıklarını gözlemledik".
Bir seslenişin sonrasında avı yakalamak daha kolay olsa da, seslenişlerin neden bu etkiye sahip olduğunu bulmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Çalışmanın yürütülmesine yardımcı olan UZH profesörü Simon Townsend'in açıklaması: "Şu anda bu havlamaların grubun kesin eylemlerini koordine etmek için kasıtlı olarak mı yapıldığını, yoksa bu havlamaların sadece bir bireyin avlanma kararının duyurusunu mu yaptığı, bunun da diğerlerinin onlara katılma olasılığını artırdığı ve daha fazla avcı ile daha etkili oldukları konusu henüz belirsiz".
İletişim ve İşbirliğinin Birlikte Evrimi
Evrimsel biyologlar, yetenekli avcıların varlığı ve potansiyel dikkat dağıtıcı etkenler de dahil olmak üzere, bir avın yakalanıp yakalanmayacağına dair çok çeşitli diğer faktörleri göz önünde tutarlar. Fakat av seslenmelerinin ortaya çıkması kilit bir rol oynamaya devam ediyor. Townsend'in açıklamasının devamı şöyle: "İletişim, insanlarda karmaşık işbirliği eylemlerinin koordine edilmesinde önemli bir rol oynuyor ve bu, sesli iletişimin yaşayan en yakın akrabalarımızda da grup işbirliğini kolaylaştırabileceğinin ilk göstergesi".
İletişim ve işbirliğinin birbiriyle yan yana bağlantılı olduğu ve insanlarda birlikte evrimleştiği genel olarak kabul görmektedir. Zamanla, bunlardan biri karmaşık hale geldikçe diğeri de karmaşıklaştı ve en sonunda dile ve modern insanların uğraştığı emsalsiz karmaşık işbirliği biçimlerine yol açan bir geri bildirim döngüsü oluşturdu.
Evrimsel Kökler En Az 7 Milyon Yaşında
Ancak, grup işbirliği ve iletişim arasındaki bu ilişkinin, insanların evrimsel geçmişinde ne kadar geriye götürülebileceği bilinmiyordu. Joseph Mine şu sonuca varıyor: "Sonuçlarımız sesli iletişim ve grup düzeyinde işbirliği arasındaki ilişkinin çok eski olduğunu gösteriyor. Bu bağlantı, şempanzelerle son ortak atamızdan bu yana, en az 7 milyon yıldır var gibi görünüyor."
