Tarihe geçmiş birçok beklenmedik kaçış ve kurtuluş olaylarında insanları büyüleyen ve ilham veren yönler vardır. Birilerinin aşılamaz görünen zorlukları aştığını görmek, insan ruhuna olan inancı artırır ve benzer bir durumla karşı karşıya kalındığında güçlü olunabileceğini gösterir. Aşağıda sıralanan hayatta kalış öykülerinde uzaydan Antarktika'ya ve kilometrelerce derinlikteki madenlere kadar uzanan şaşırtıcı olaylara tanıklık edeceksiniz.
En bilinen hayatta kalma olayları
1. Şili'de kapana kısılmış madenciler
5 Ağustos 2010'da Şili'deki bakır ve altın madeninin çökmesi 33 madenciyi yerin 700 metre altına hapsetti. Kurtarma ekipleri iki gün sonra madene indiler ancak rotalarındaki tünel kapanınca alanı terk etmek zorunda kaldılar. Sıradaki çözüm madencileri bulmak için kuyu açmaktı. On yedi gün sonra madenciler ilk kez delme seslerini yakınlarında duymaya başladılar. Kendilerine uzatılan delginin ucuna iliştirdikleri "Sığınaktaki 33 kişi iyi durumdayız" yazan not gönüllere su serpti.
Ancak madencilerin Yılbaşı'na kadar mahsur kalabileceğini fark eden Şili, NASA'dan destek istedi ve madencileri zihinsel ve fiziksel anlamda önlerindeki aylara hazırlamak için sıkı bir egzersiz, beslenme ve eğlence programı geliştirildi. Şili'de "Los 33" adı verilen madencilere günde 2.220 kalori yedirildi ancak aynı zamanda kurtarma deliğine sığacak kadar zayıf kalmaları için egzersiz de yaptırıldı. Günde 13 saat televizyon seyrettiler ancak tecritten kaçınmak için video oyunları ve kişisel müzik çalarlar kullanmadılar.
İşçiler 9 Ekim'de ilk kaçış kuyusunu delmeyi bitirdi ve kuyuyu metalle güçlendirdikten sonra, "Phoenix" adlı kapsül 12 Ekim gecesi içeriye indirildi. Gece yarısından hemen sonra 31 yaşındaki Florencio Avalos kurtarıldı. Madenci dışarıda ailesinden, kurtarıcılardan ve destekçilerden coşkulu bir karşılama aldı. Kurtarma süreci gün doğumundan sonra da devam etti ve gün boyunca büyük bir sorun yaşanmadı. Madenciler birer birer yukarı çekildi ve her biri tezahüratla karşılandı. Madencileri ilk birkaç hafta hayatta tutmasıyla bilinen 54 yaşındaki vardiya ustabaşı Luis Urzúa 13 Ekim saat 22:00'da kurtarılan 33. ve son kişi oldu. Phoenix kapsülünden çıktıktan sonraki sözü "İyi bir iş çıkardık. 70 günlük savaş buna değdi. Savaşacak cesaretimiz vardı." oldu.
2. Apollo 13 mucizesi
Bu Ay görevi 1995'teki Tom Hanks filminde dramatize edildi. Astronotlar Jim Lovell, Fred Haise ve Jack Swigert'in 1970 baharındaki Ay görevinde uzayda mahsur kaldıkları tespit edildi. Buna göre astronotlar Ay modülünü adeta bir cankurtaran botu olarak kullanmak zorundaydı. (Bu olayda kullanılan ifade popüler kültürün parçası oldu: "Houston, bir sorunumuz var.")
Sadece iki adam için iki günlük hava sağlayacak şekilde inşa edilen cankurtaran botu şimdi dört gün boyunca üç adamı nasıl taşıyacaktı? Haberler Dünya'ya ulaştığında dram insanları derinden etkiledi. NASA mühendislerinin kutunun dışında düşünmesi ve ezber bozan fikirler sunması gerekiyordu. Astronotlar plastik poşet, karton, bant ve eski bir çorabı ele alan bir çözümle çıka geldiler. Prison Break'i andıran bu çözüm astronotların evlerine üşümüş, yorgun ve aç şekilde güvenle dönmesini sağladı. Görev "başarılı başarısızlık" olarak tarihe geçti.
3. Bebek Jessica
18 aylık bebek Jessica McClure 14 Ekim 1987'de teyzesinin Texas'taki evinin arka bahçesinde bir kuyuya düştü ve yaklaşık üç gün boyunca mahsur kaldı.
İlk birkaç saat boyunca kurtarıcılar Bebek Jessica'yı görüntüleyemedi. Ancak kuyuya 6 metre uzunluğunda bir video kamera indirilince bebek tespit edildi. Alandaki çitler ve çamaşır ipleri yıkıldı ve kurtarıcılar korkmuş çocuğu çıkarmak üzere hızla kazıcı ve sondaj ekipmanları taşımaya başladı. Polis memurları sırayla deliğin yanında oturup bebekle konuşarak "Winnie the Pooh" şarkısını söylemesi için cesaret verdi. 58 saat geçtiğinde kuyuya paralel bir şaft açıldı ve gazlı beze sarılmış Jessica kurtarıldı.
Bebek Jessica'nın kurtarılması Türkiye dahil tüm dünyayı etkiledi. İzleyiciler TV'lere kilitlendi ve ülkenin dört bir yanındaki insanlar McClure ailesine oyuncak ayılar, kartlar ve hediyeler yağdırdı. Bugün 34 yaşında olan Jessica kazadan sonra en az 15 ameliyat geçirdi ve şimdi evli ve bir oğlu var. Üç gün süren kurtarma operasyonu süresince bağışlanan 1 milyon dolardan fazla güven fonuna birkaç yıl önce erişim hakkı kazandı.
4. Hudson nehrine düşen uçak
US Airways'in 1549 uçuşu 15 Ocak 2009'da başladı ve hedef New York'tan Charlotte'a ulaşmaktı. Ancak sadece birkaç dakika sonra uçak Kanada kazı sürüsüne çarptı ve her iki motoru da devre dışı kaldı. Mürettebat herhangi bir havaalanına zamanında varamayacaklarını görünce pilot Chesley "Sully" Sullenberger, uçağı Hudson Nehri'ne çevirdi.
Kaptan yolculara çarpmaya hazır olmalarını söyledi ve Airbus A320 birkaç saniye içinde nehre iniş yaptı. Uçak suya iner inmez mürettebat 155 yolcuyu yavaşça batmakta olan uçaktan tahliye etmeye başladılar. Kurtarma ekipleri, sahil Güvenlik gemileri ve feribotlar ile alana ulaştığında uçak pencerelerine kadar su altında kalmıştı ancak herkes güvenli şekilde kıyıya çıkarıldı.
Uçuş 1549'un tüm mürettebatına Hava Pilotları ve Hava Navigatörleri Loncası Usta Madalyası verildi ve bugün Kaptan Sully, bir kahraman olarak kabul ediliyor.
5. Essex balina avı felaketi
ABD'li balina avlama gemisi Essex, 12 Ağustos 1819'da Güney Pasifik'te ispermeçet balinalarını avlamak üzere Nantucket Adası'ndan yola çıktı. Altı ay sonra bölgeye ulaştı ve mürettebatın servet değerinde balina yağı topladığı dokuz ay boyunca işler sorunsuz gitti.
Ancak 16 Kasım 1820'de bir ispermeçet balinası kuyruğuyla Essex'in küçük balina sandallarından birini aniden batırdı. Dört gün sonra bu kez başka bir balina Essex'in kendisine çarptı ve gemiyi sulara gömdü. Mürettebat kendini kalan üç balina botuna zor attı. Haftalarca denizde sürüklendiler. Nihayet 20 Aralık'ta ıssız bir ada gözlerine çarptı.
Adanın tüm mürettebat için fazla küçük olduğunu fark etmeleri uzun sürmedi. Üç kişi hariç hepsi denize döndü. Denize dönenlerden birkaçı öldü ve hayatta kalanlar yamyamlığa başvurdu. Son beş kişi Şubat 1821'de kurtarıldı.
Bugün Henderson Adası olarak bilinen kayalık alanda kalan üç kişi de Nisan 1821'de kurtarılıncaya kadar 107 gün adada yaşadılar. Kaptanın oğlu babasının yaşadıklarını Herman Melville adlı genç bir balina avcısına anlattı. Avcı olaydan ilham alarak "Moby Dick" romanını yazdı.
6. Antarktika'dan kaçış
Dr. Ronald Shemenski, Nisan 2001'de Güney Kutbu'nun Amundsen-Scott araştırma istasyonundaki (resimde görülen) 50 bilim insanı arasında tek tıp doktoruydu. Safra taşı kötüleşip şiddetli pankreatit halini aldığında istasyondaki herkes paniklemişti. Zira uzun Antarktika kışı daha yeni başlıyordu.
Şimdiye kadar hiç kimse Antarktika'ya kışın bu kadar yakın olduğu bir zamanda uçmamıştı. Ancak Shemenski'nin durumunun kötüye gidebileceğinden korkan Ulusal Bilim Vakfı şansını denemeye karar verdi. 14 Nisan'da küçük bir kurtarma uçağı gönderildi ve birkaç hava rötarından sonra nihayet 22 Nisan'da Antarktika kıyılarına ulaşıldı. Gündüz karanlığı yaşanıyor ve hava -60 derecede seyrediyordu.
Uçağın iç bölgeye uçarak istasyona varmadan önce üç gün beklemesi gerekti. Nihayet 24 Nisan'da alana vardı. Shemenski ertesi gün uçakla taşındı ve Amerika'ya döndüğünde doktorlar diğer rahatsızlıkların yanı sıra kalp krizi geçirmiş olduğunu buldu. 3 Mayıs'ta kalp ameliyatı, ardından Haziran ayında safra kesesi ameliyatı yapıldı ve sonunda tamamen iyileşti.
7. And Dağları uçak kazası
13 Ekim 1972'de Uruguaylı bir ragbi takımı ve arkadaşları ile aileleri Şili, Santiago'da oynanacak bir maç için Montevideo, Uruguay'daki Hava Kuvvetleri uçuş 571'e bindi. Ancak sert hava koşulları pilotun ertesi gün And Dağları'na düşmesine neden oldu ve 45 yolcudan 12'si çarpışma sırasında öldü.
Hayatta kalma şansı o kadar azdı ki arama görevi sekiz gün sonra iptal edildi. Kurtarılmayı bekleyen yolcular günler geçtikçe yaralarına ve dondurucu sıcaklığa yenik düşüyordu. Hayatta kalanlar için çok az umut vardı. Yiyecekler hızla tükenince yolcular ölenlerin karda korunan etini yemeye karar verdi.
29 Ekim'de düşen bir çığın uçağın gövdesinde uyuyan sekiz kişiyi öldürmesiyle bir felaket daha yaşanmıştı. Destek olmadan uzun süre hayatta kalamayacaklarını anlayan yolculardan ikisi yardım aramak için 12 Aralık'ta dağın üzerinde bir yürüyüşe başladı. Fernando Parrado ve Roberto Canessa birkaç gün sonra Rio Azufre nehri vadisine ulaştılar ve karşılaştıkları kovboylar yetkililere haber verdi. Ertesi gün hayatta kalanlara ulaşıldı ve rugby takımının hayatta kalma hikayesi ve yamyamlık tüm medyayı sarıp sarmaladı.
8. Tazmanya madeninin çökmesi
25 Nisan 2006'da Tazmanya'yı 2,1 büyüklüğünde bir deprem vurdu. Hasar ilk başta çok kötü görünmüyordu. Ne var ki Beaconsfield yakınlarındaki bir altın madeninde çökme yaşanmış ve üç madencinin kaybolduğu haberi yayılmıştı. Üçünün de başlangıçta öldüğünden korkuldu ancak depremden beş gün sonra araştırmacılar termal görüntüleme kamerası ile iki tanesinin hala hayatta olduğunu ve 900 metre derinlikte mahsur kaldığını buldular.
İki madenci ilk haftalar bir mısır gevreği çubuğunu paylayarak ve kayalardaki suyu yalayarak hayatta kaldı. Ancak yüzeyden uzatılan borunun kendilerine ulaşmasıyla nihayet yemek yeme şansı buldular. Bir psikolog, morallerinin yüksek tutulması için madencilere en sevdikleri müziklerin bulunduğu bir iPod verilmesini sağladı. Madenciler bir noktada şakacı bir şekilde yeni iş bulmalarına yardımcı olacak ilanlar isteyerek metanetleri ve hatta mizahları ile dünya çapında övgü topladılar.
Kurtarma ekipleri kaçış tüneli açmak için patlayıcı, kaya ayırıcı, el tipi matkap ve elmas uçlu testere kullandılar ve iki madenci nihayet 14 gün sonra kurtarıldı. Todd Russell ve Bryant Webb'in kurtarılması acı tatlıydı. Saatler sonra, hayatta kalamayan üçüncü meslektaşın cenazesi geldi.
9. Haiti depremzedesi
Haiti'nin 12 Ocak 2010'da 7,0 büyüklüğünde bir depremle sarsılması tahminen 230.000 kişiyi öldürdü. Yıkılmış başkent Port-au-Prince'e dair umut azdı. Hayatta kalanlar enkazdan çıkarılırken kötü haber çabuk geldi; tüm yıkılmış binaları kazacak kadar makine yoktu. Depremden 11 gün sonra yetkililer aramalara son verdi.
Ancak kısa süre sonra bir otel yıkıntısının altında hafif bir ses duyuldu. Bu ses, otel yıkılırken bir masanın altına sığınan ve 11 gün boyunca cips, şeker, gazlı içecek, bira ve bir şişe beyaz viskiyle hayatta kalmış 24 yaşındaki kasiyer Wismond Exantus'a aitti.
Kurtarma ekipleri sese doğru iz sürmeye başladı. Bir Yunan ve Fransız kurtarma ekibi adama erişmek için küçük bir açıklığı genişletmeye başladı. Ancak erkek kurtarıcılardan hiçbiri açıklığa sığamayınca sonunda 1,65 boyunda Carmen Michalska adında gönüllü bir İskoç kadın deliğe girmeye karar verdi. Exantus kurtarıldı. Hastanede Associated Press'e konuşan genç adam onu günlerce hayatta tutanın iyimserlik ve inanç olduğunu söyledi: "Her gece hayatta kalacağıma dair duyduğum his hakkında düşündüm" dedi.
10. Su basan Çin madeni
Bir grup Çinli madenci 28 Mart 2010'da Wangjialing'de bir maden inşa ediyordu. Ne var ki içi suyla dolu terk edilmiş bir kuyuya çarptıklarında işler değişti. 50'den fazla olimpiyat havuzunu doldurmaya yetecek kadar su madene dalga dalga akmaya başladı.
115 madenci duvarlara tırmanarak ve madencilik arabalarından derme çatma tekneler yaparak suyun üzerinde kalmayı başardılar. Su basmış madenin beş gün boyunca pompalanmasının ardından kurtarıcılar nihayet madencilerin seslerini duymaya başladı. Bir boru yardımıyla kalem, kağıt ve besin olarak glikoz çözeltisi gönderdiler. Yeterince suyun dışarı pompalanması bir hafta daha alacaktı. Kurtarma ekipleri nihayet küçük teknelerle madene giriş yaptılar.
Kurtarma ekipleri, güçlü yeraltı akıntılarından geçerek 100'den fazla kişiyi tek tek taşıdı. Hayatta kalan madenciler suya uzun süre maruz kalmadan dolayı hipotermi, dehidrasyon ve ülserlerden muzdaripti ancak yaşıyorlardı. 2009'da Çin'deki maden kazalarında 2.600'den fazla kişi öldü.