Everest'in Ardından Dünyanın En Yüksek Dağları

8000 metreyi aştıkları için 8000'likler olarak bilinen Dünyanın en yüksek dağlarının listesi.

Dünya üzerinde bir milyondan fazla dağ vardır. Bunları diğer devasa dağların yanına koyana kadar, bazılarının aslında ne kadar küçük olduğunu fark etmeyebilirsiniz. Dünyada 8.000 metreden daha yüksek sadece 14 zirve bulunmaktadır. Bunların her biri güney ve orta Asya'daki Karakoram ya da Himalaya sıradağlarında bulunur.

Bu da şu soruyu gündeme getiriyor: Bu bölgedeki en yüksek dağlar hangileridir? Bu yazıda deniz seviyesine göre zirve yüksekliği dikkate alınan en yüksek yedi "8000'lik" yer almaktadır.

Everest'ten Sonra Dünyanın En Yüksek Dağları


Dhaulagiri I Dağı

Ekim 2002'de Dhaulagiri I. Kuzeydoğu yamaçları soldaki ufuk çizgisidir.
Ekim 2002'de Dhaulagiri I. Kuzeydoğu yamaçları soldaki ufuk çizgisidir.

Himalayalar'ın en yüksek zirvesi olan Dhaulagiri I, Nepal'in batı-orta kesiminde yer alır ve 8.167 metre yüksekliğe sahiptir. Dhaulagiri Sanskritçe bir kelime olup kelimenin tam anlamıyla "beyaz zirve" anlamına gelmektedir. Büyük ölçüde daha az elverişli bir bölgedeki konumu nedeniyle, bu dağa diğerleri kadar sık çıkılmamaktadır. Yine de sıkı dağcıların ilgisini çeker ve geziye bağlı olarak dört hafta gibi bir sürede tamamlanabilir.

Cho Oyu Dağı

Tingri üzerinden Cho Oyu dağı
Tingri üzerinden Cho Oyu'ya bakış. Kaynak: Wikimedia

Cho Oyu dağının "zirve ölüm oranı" yüzde 1,35 ile 8.000 metrenin üzerindeki dağlar arasında en düşük olanıdır. Hem Nepal hem de Çin'de bulunabilen Cho Oyu, 8.201 metrelik şaşırtıcı yüksekliğiyle dünyanın en yüksek ikinci dağıdır. Bu dev dağ, zorlu granit yamaçlara ve dik kar ve buz patikalarına sahiptir, ancak diğer bazı 8.000+ zirveler kadar teknik beceri gerektirmez. Tibetçe adı "turkuaz tanrıça" anlamına gelen Cho Oyu, Everest Dağı zirvesine çıkacak olanlar için mükemmel bir eğitim alanı olarak kabul edilmektedir.

Makalu Dağı

Makalu dağının güneybatıdan görünüşü
Makalu'nun güneybatıdan görünüşü. Kaynak: Flickr

Yüksekliği 8,463 metre olan Makalu, Everest Dağı'nın sadece 23 kilometre doğusunda yer almaktadır. Nepal ve Çin arasındaki sınırda yer alan Makalu, 200'den biraz daha fazla kişi tarafından güvenli bir şekilde tırmanılmış olmasına rağmen en az 22 yürüyüşçünün hayatına mal olmuştur. Kendine özgü piramidal bir biçime sahip olan Makalu, çifte zirve ve dört ürkütücü tepe ile tamamlanmaktadır. Sanskritçe'de Maha Kala kelimesi "Büyük Siyah" anlamına gelmektedir ve Makalu'nun adını aldığı Hinduizm tanrısı Şiva'nın unvanlarından biridir.

Lhotse Dağı

Lhotse Dağı
Buzul vadisi Western Cwm havzası. Lhotse (sağ ortada) Everest Dağı'na (sol ortada) South Col (ortada, ufuktaki en alçak nokta) ile bağlanmaktadır.

Olağanüstü zirveye sahip bir diğer dağ olan Lhotse, Nepal ve Çin'de (burada bir örüntü fark ettiniz mi?) yer almaktadır. En yüksek noktası 8,516 metredir. Everest tırmanıcıları, efsanevi deve yakınlığı nedeniyle sık sık "diğer Everest" olarak anılan Lhotse'de aklimatizasyon zamanı geçirirler. Lhotse Middle mahmuzu, 2001 yılında bir Rus ekibi zirveye ulaşana kadar Dünya'nın tırmanılmamış en yüksek zirvesiydi.

Kangchenjunga Dağı

Nepal'deki ana kamptan Kanchenjunga-kuzey
Nepal'deki ana kamptan Kanchenjunga-kuzey.

Hem Hindistan'da hem de doğu Nepal'de bulunabilen devasa bir zirve olan Kangchenjunga, listeye Hindistan'dan eklenen tek zirvedir. Yüksekliği 8,586 metre olan bu Alp harikası, Darjeeling ve Sikkim yerlileri tarafından kutsal kabul edilmektedir. Tibetçe'de Kangchenjunga (Kanchenjunga olarak da yazılır) "yüce karın beş mücevheri" anlamına gelir.

Bu uzak dağ, listemizde beş zirvesi olan tek dağdır ve aynı zamanda en fazla buzula (toplam 5) ve en fazla zirveye (8.000 metrenin üzerinde 4 adet) sahiptir. Dünya Ekonomik Forumu, 8.000 metreden yüksek zirvelere yapılan tüm gezilerin yaklaşık yüzde 29,1'inin ölümle sonuçlandığını tahmin etmektedir. Bu, listemizdeki dağlar için en yüksek orandır.

Godwin Austen (K2)

Godwin Austen k2 dağı
Godwin Austen.

Daha çok bilinen adıyla K2, Pakistan ve Çin sınırında yer almakta ve deniz seviyesinden 8,611 metre yükseklikte bulunmaktadır. K2, Karakoram sıradağlarının ölçümü yapılan ikinci zirvesini ifade etmektedir ki Godwin Austen Buzulu'nun tepesindeki bu dağ da burada bulunmaktadır. Dağın yüksekliğini resmi olarak ölçen ilk kişi İngiliz haritacı Godwin Austen'dir. Listemizdeki diğer dağların aksine, bu dağ Himalayalar'da yer almamaktadır.

K2, dar geçitleri ve kaygan buzu nedeniyle tırmanışının teknik zorluğu nedeniyle yaygın olarak tırmanılması en tehlikeli zirve olarak kabul edilir. Zaten tehlikeli olan K2'ye tırmanış, çığların ve şiddetli hava koşullarının varlığı nedeniyle daha da karmaşık bir hal almaktadır. "Zirvede ölüm" oranı yüzde 23 civarında olup listemizdeki en yüksek orandır. 2021 yılında, Nepalli dağcılardan oluşan bir ekip, kış döneminde K2'nin zirvesine tırmanarak daha önce hayal bile edilemeyeni gerçekleştirmiştir.

Everest Dağı

Edmund Hillary ve Tenzing Everest Dağı'na çıkan ilk insanlar oldular
Edmund Hillary ve Tenzing Everest Dağı'na çıkan ilk insanlar oldular.

Burada sürpriz yok: Everest Dağı (hem Tibet hem de Nepal'de bulunmaktadır) 8.848 metre ile dünyanın en yüksek dağıdır. Everest adını Hindistan'ın İngiliz genel müfettişi George Everest'ten almıştır, ancak dağın Tibetçe adı "dünyanın ana tanrıçası" anlamına gelen Chomolungma, Nepalce adı ise çeşitli anlamları olan Sagarmatha'dır.


İlgili:


Üç ila altı haftalık bir aklimatizasyon sürecinin ardından Everest Dağı'nı ana kamptan zirveye tırmanmak iki ila üç gün sürmektedir. Dünyanın tırmanması en zor zirvesi olmasa da, yine de ilk on zirve arasında yer alır ve yalnızca daha önce tırmanış konusunda önemli bir uzmanlığa sahip olanlar tarafından denenmelidir. En yüksek işlenmemiş ölüm sayısına sahip olmasına rağmen, Everest'in "zirve-ölüm yüzdesi" nispeten düşük bir yüzde 3,29'dur. Akut dağ hastalıkları, özellikle oksijenin az olduğu 8.000 metrenin üzerinde, dağdaki ölümlerin önde gelen nedenidir. Çok fazla dağcı olması, çöplerin fazlalığı ve artan sıcaklıklar, bu ünlü zirvede tehlikenin artmasına katkıda bulunmuştur.

Mauna Kea: Kökleri Pasifik sularına uzanan en yüksek dağ

Hawaii'deki Mauna Kea yanardağının okyanustan görünümü.
Hawaii'deki Mauna Kea yanardağının okyanustan görünümü. Kaynak: Flickr

Eğer dağların sadece tabanlarından yüksekliğini dikkate alsaydık, Hawaii'deki Mauna Kea 10.000 metreden fazla taban-tepe yüksekliğiyle listenin başında yer alırdı. Ancak Mauna Kea'nın büyük bir kısmı Pasifik Okyanusu'nun altında yer almaktadır. Ortalama deniz seviyesinden 4,207 metre gibi etkileyici bir yüksekliktedir.

Chimborazo: Dünyanın merkezinden ölçüldüğünde en yüksek dağ

Chimborazo dağı
Chimborazo ve Everest arasındaki ekvator nedenli yükseklik farkı var. Yani Chimborazo zirvesi, Dünya üzerinde uzaya en yakın yer. Kaynak: Guardian.

Ekvador'daki Chimborazo Dağı deniz seviyesinden 6,268 metre yüksektedir, ancak Dünya'nın şişkinliğinin en fazla olduğu ekvatorun yakınında yer aldığından, esasen Dünya'nın merkezine Everest'ten daha uzaktır (diğer bir ifadeyle gökyüzüne daha yakındır).