Yeni geliştirilen ilaç, bağışıklık sistemine tümörü 'tanımanın' bir yolunu ve tüm transkriptomu için bir 'kullanım kılavuzu' sağlayarak çalışıyor. Bu, tümördeki her bir genin nerede açılıp kapatılabileceğini ortaya koyuyor.
Böylesine hayati bilgilerle donatılan bağışıklık sistemi, kanserin savunmasını yeniden programlayabilir ve daha başarılı bir saldırı başlatabilir.
Son klinik çalışmada, tedaviye dirençli glioblastomu olan dört hastaya iki ya da dört doz aşı uygulandı. Bu, önemli ve hızlı bir bağışıklık aktivasyonuyla sonuçlandı.
Aşıların uygulanmasından sadece saatler sonra araştırmacılar, katil beyaz kan hücrelerini olay yerine topladığı bilinen pro-enflamatuar proteinlerde bir artış olduğunu fark ettiler.
Bağışıklık sistemindeki bu erken artış, mide bulantısı, düşük ateş ve titreme gibi bağışıklık tepkisine özgü kısa vadeli yan etkilerle de bağlantılıydı ve bu yan etkiler ertesi bir iki gün içinde yavaş yavaş kayboldu.
Florida Üniversitesi'nden onkolog ve aşı araştırmasının öncüsü Elias Sayour, "48 saatten kısa bir süre içinde, bu tümörlerin 'soğuk' olarak adlandırdığımız durumdan 'sıcak', çok aktif bağışıklık tepkisine geçtiğini görebiliyorduk" diyor.
"Bunun ne kadar hızlı gerçekleştiği göz önüne alındığında bu çok şaşırtıcıydı ve bunun bize söylediği şey, bağışıklık sisteminin erken kısmını bu kanserlere karşı çok hızlı bir şekilde aktive edebildiğimizdi ve bu, bağışıklık tepkisinin daha sonraki etkilerini ortaya çıkarmak için kritik öneme sahip."
Tarihsel olarak, glioblastoma için kemoterapi, radyasyon ve cerrahi ile tedavi edilen hastalar, hastalık ilerlemesi olmadan aşağı yukarı altı ay yaşamayı umabilirler.
Bu yeni aşı ile bir hasta sekiz ay, bir diğeri ise dokuz ay progresyonsuz hayatta kalma süresi elde etti.
Üçüncü bir hasta ise tekrarlayan glioblastoma nedeniyle dokuz ay daha yaşamıştır. Genişletilmiş faz 1 klinik çalışmasının ilk katılımcısı olan dördüncü hasta için kesin sağkalım bilgileri henüz bildirilmemiştir. Genellikle, tekrarlayan glioblastom için medyan sağkalım süresi beş ila sekiz ay arasındadır.
Umut verici sonuçlar, aşının beyin tümöründen muzdarip 10 evcil köpek üzerinde test edildiği bir önceki denemenin üzerine inşa edilmiştir. Şu anda, bu ölümcül teşhise sahip ve başka tedavisi olmayan köpeklerin ortalama hayatta kalma oranı 35 gündür. Aşı ile bu sayı 139 güne çıkmıştır.
Sayour, "Bunun hastaları nasıl tedavi edeceğimize dair yeni bir paradigma, bağışıklık sistemini nasıl modüle edebileceğimize dair yeni bir platform teknolojisi olabileceği konusunda umutluyum" diyor.
Yeni kanser aşısı, COVID-19 aşılarıyla aynı teknolojiye dayanıyor, ancak birkaç önemli fark var.
Glioblastoma tümörlerini tedavi etmenin en zor yanlarından biri, bu tümörlerin bağışıklık sisteminden büyük ölçüde korunuyor olmasıdır. Tümör mikro çevresi (TME) immünosupresiftir, yani bağışıklık hücrelerinin saldırmaya çalıştıklarında ölmelerine neden olur.
Yeni aşı, tümörün kendisinden bir örnek kullanarak TME'yi yeniden programlayarak çalışıyor. Araştırmacılar, tümörün haberci RNA'sını alarak ve bunu teslim edilebilir bir aşı halinde paketleyerek, hastanın öldürücü bağışıklık hücrelerine TME'nin etrafından nasıl dolaşacaklarını 'öğretebilirler'.
Sayour ve meslektaşları, bu çifte vuruşun ilacın "aynı anda aşı işlevi görmesine", bağışıklık sistemini bir istilacıya karşı uyarmasına ve "immünomodülatör ajanlar olarak" tümörü daha kolay istila edilecek şekilde değiştirmesine olanak tanıdığını söylüyor.
Sayour, "Tek tek partiküller enjekte etmek yerine, soğan dolu bir torba gibi birbirinin etrafına sarılmış partikül kümeleri enjekte ediyoruz" diye açıklıyor.
"Ve bunu kanser bağlamında yapmamızın nedeni, bu kümelerin bağışıklık sistemini tek parçacıklardan çok daha derin bir şekilde uyarmasıdır."
Sayour ve meslektaşları şimdi en iyi sonuçlar ve güvenlik için aşının ne sıklıkta ve hangi dozajda verilmesi gerektiğini ve hangi kombine tedavi planlarının aşıyla birlikte en iyi sonucu vereceğini belirlemeye çalışıyorlar. Olumlu sonuçların, mümkün olan en az yan etkiyi yaratması için olumsuz sonuçlarla dengelenmesi de gerekecek.
Sayour, "Bunun şimdi diğer immünoterapilerle nasıl sinerji yaratabileceği ve belki de bu immünoterapilerin kilidini nasıl açabileceği konusunda umutluyum" diyor.