Eskiden mektuplardaki mesajlar nasıl gizleniyordu?

İnsanlar eskiden mesajlarını nasıl koruyor ve gizliyordu?

Parolalar artık günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası. Ancak aslında oldukça yeniler. 1960'larda kişisel bilgisayar yoktu. Büyük bilgisayarlar birçok kişi tarafından kullanılırdı ve bu yüzden bir kullanıcının diğerinin dosyalarına erişimini sınırlamak şarttı. 1961'de Uyumlu Zaman Paylaşım Sistemi (CTSS) geliştirildi. Daha az veri harcadığından bilgi tabanlı kimlik doğrulama yerine parola sistemini kullanıyordu. Yeterli olacağı düşünüldü ancak 1962'de Dr. Allan Scherr CTSS işletim sistemini hack'leyerek herkesin parolasını yazdırdı. Bu parolaları insanların dosyalarını çalmak için değil, daha fazla ekran süresi elde etmek için kullandı.

Peki insanlar parolanın olmadığı önceki zamanlarda mesajlarını ve bilgilerini nasıl koruyordu? Yanıt görünmez mürekkep, kurdele, mum mühür, şifreleme ve maske mektuplardır.

Sezar Şifresi yöntemi

Sezar Şifresi yöntemi
Sezar Şifresi.

En eski bilgi koruma yöntemi cipher denen şifreleme olabilir. Kendisi 3.000 yıldan fazla bir süredir var ve adını Jül Sezar'dan aldığı düşünülüyor. Basit bir harf kaydırma tekniğidir.

Kişi mektubu iletirken onu şifrelerdi. Eğer Sezar Şifresi'nde alfabede üç sağa kaymayı seçmişseniz şimdi tüm sözcüklerdeki "B" harfi "E" olur ve diğer harfler de bunu izler.

Antik yazar Suetonius, Jül Sezar'ın harf kaydırma şifrelemesini kullandığını anlatır:

"…Söyleyeceği gizli bir şey varsa, şifreli, yani alfabedeki harflerin sırasını değiştirerek, tek kelime bile anlaşılamayacak şekilde yazdı. Bunları deşifre etmek ve anlamlarını öğrenmek isteyen varsa, alfabenin dördüncü harfini, yani D'yi A ile, vb. şekilde değiştirmelidir.

— On İki Sezar'ın Yaşamı, C. Suetonius Tranquillus

Şifreleme anahtarı taraflar arasında paylaşıldığında çeviri – zaman alıcı olsa da – kolaylaşır.

Almanlar tarafından geliştirilen Enigma Makinesi, bu basit Sezar Şifresi'ni karmaşıklaştırdı. George Washington, Amerikan Devrimi sırasında bu Enigma tekniğini kullandı. 1778'de CIA'in atası Culper Ring'i kurdular ve İngilizler örgütteki hiçbir ajanı fark edemedi. Dahası organizasyon 1929'a dek hiç duyulmadı.

Ajanların ayrıntılı bir kod kitabı vardı. Kelimeler, isimler ve yer adları gibi bilgileri iletirken kullandıkları 763 sayı vardı. Ajanların kod adları vardı.

İnsanlar eskiden mesajlarını nasıl koruyor ve gizliyordu?
Culper Ring kod kitabı.

Kurdele ve mum mühür

Geçmişte hassas belgeler için parlak renkli ipek kurdeleler, kabartmalı kağıtlar ve mum mühürler kullanılıyordu. Kurdeleler, kağıtların içindeki özel yarıklar aracılığıyla kağıtları birbirine bağlardı. Bazense kağıt, mumlu bir damga ile mühürlenirdi.

Kurdele ve mum mühür

Kağıt açıldığında mühür kırılırdı ve balmumundan yapılmış bu mühürleri taklit etmek zordu. Yalnızca Hindistan ve Tayland'da bulunan böceklerden salgılanan bir kimyasal olan gomalaktan yapılmış özel bir sertleştirici kullandılar.

Daha çok kurdele ve mühür eklenerek belgeyi kurcalamak zorlaştırılırdı. Ayrıca mühür gönderenin damgasını taşıdığından alıcının mektubun nereden geldiğini anında anlamasını sağlardı. Yine de mükemmel değillerdi. Fransa'da diğer ulusların postalarının okunduğu ve sonra mühürlerinin geri eklendiği "Kara Odalar" vardı. Postanelerde olurdu. Ele geçirilmiş, okunmuş, kopyalanmış ve şifresi çözülmüş diplomatik postalar hedeflenirdi. Amerikalılar bunu İngilizler için yaptı.

Maske mektup

Maske mektup
Henry Clinton'ın maske mektubu (8/10/1777) — (Görsel: University of Michigan)

Bu tür şifreleme basit görünür, ancak karmaşıktır ve kullanıcıya birçok seçenek sunar. İngilizler bu yöntemi Amerikalılara karşı bilgi aktarmak için kullandı. Üç parçalı bir mesajı tek belgede sunmayı içerir. Normal bir kalemle yazılmış bir mektup gönderilir. Metnin merkezinde gruplanmış gizli bir mesaj vardır ancak okuyucu bunu fark edemez ve ancak mektubun üzerine özel şekilli bir şablon yerleştirilerek görülebilir.

Adına kardan sistemi denildi. Hem mektubun gerçek bir anlam taşıması gerekiyordu hem de içine gizli bir mesaj sıkıştırılması lazımdı. Ünlü bir maske mektup örneği Henry Clinton'ın İngiliz General Howe'a yazdığı, savaş durumunun ne kadar iyi olduğunu anlatan mektuptur. Ancak mektuba anahtar deliği biçiminde maske yerleştirildiğinde gerçek mesaj görülür: Howe ordusuyla kritik bir hata yapmıştır.

Görünmez mürekkep

Görünmez mürekkep

Görünmez mürekkep en az 2.000 yıl önce icat edildi. Görünmez mürekkebin en iyi biçimlerinden biri limon suyudur. Kurudukça kaybolur, ancak ısıtırsanız aniden geri belirir. İşin sırrı kağıt lifini zayıflatan limondaki asittir.

Nazi kamplarındaki Polonyalı kadın mahkumlar maruz kaldıkları ölümcül deneylere dair dünyayı bilgilendirmek için mektuplarını ince bir tahta çubuğa idrarla yazarak şifrelediler. İdrarın kağıtla olan asit reaksiyonu rengini kaybetmesini sağlayarak yazıları görünmez hale getirdi. Gizli mesajı okumak için alıcıların mektupları ısıtması gerekiyordu. Kadın mahkumlar idrarla yazılmış mesajların gönderileceğini önceki mektupta ailelerine gizlice bildirdi ve hiçbiri Nazi sansürcüleri tarafından anlaşılamadı. Onlar sayesinde kamuoyu kamplarda olanları öğrendi.

Diğer bir görünmez mürekkep yöntemine sempatik mürekkep deniyor. Bir kimyasal kağıttaki bir mürekkebi yok ederken, ikinci kimyasal kağıttaki diğer mürekkebi ortaya çıkarır. "İlaç" kod adıyla anılan bu mürekkeplerin üretildiği gizli devlet binaları vardı.

Mesajını eşinin masum mektubuna gizleyen ve yakalandığında ihanetle suçlanan Amerikalı Benedict Arnold'ın ünlü mektubu (İki farklı el yazısına dikkat edin):

Görünmez mürekkep