Fosiller tarih öncesi çağlardan beri insanoğlu tarafından bilinmektedir fakat Hristiyan düşünürler bunların, Nuh Tufanı'nda ölen canlılara ait olduğunu düşünüyorlardı. Günümüzde, bu fosillerin evrimin kanıtı olduğunu görüyoruz.
Fosillerin Tarihi
Fosiller üzerindeki bilimsel çalışmaların temeli doğa bilimcilerin, buluntularını tanımlamaya ve sınıflandırmaya başladığı Aydınlanma Çağı'na dayanır. 1800'lerden itibaren, jeologlar, zaman için sadece kayaların değil her bir kaya katmanı arasında belirleyici bir fosil grubu olduğunu fark ettiler. Charles Darwin'in evrim kuramını destekleyecek fosil kanıtlar, buralardan çıkarıldı. Paleontoloji günümüzde fosillerin yaşını belirlemek ve DNA'larını araştırmak üzere teknolojiden faydalanır.
Günümüzde Bilinmesi Gereken Fosil Türleri
Siyanobakteri / Kambriyen öncesi: 4 milyar ila 542 milyon yıl önce
Siyanobakteriler, günümüzde yaşayan en eski ve en basit organizmalardır. Tortu, yuvarlak kümeler halinde siyanobakteri çekirdeğinin etrafında oluşmuştur.
Stramatolit / Kambriyen öncesi: 4 milyar ila 542 milyon yıl önce
Stramatolitler, mikroorganizmalar tarafından eski denizlerin sığ kıyı bölgelerinde oluşturulmuş tortul tabakalardır. Canlı stramatolitler, günümüzde mevcuttur.
Calymene trilobit / Silüryen: 444 – 416 milyon yıl önce
Eski bilginler, trilobit fosillerini "taşlaşmış böcekler" olarak adlandırırlardı. 18. yüzyılda, eklem bacaklılar olarak tanımladılar.
Halysites tabulat mercanı / Silüryen: 444 – 416 milyon yıl önce
Silüryan kayalarda fosilleşmiş olan bal peteği biçimli mercanlar. Koloni halde yaşarlar ve Silüryen sığ su faunasından önemli bir bileşendir.
Pecopteris eğreltiotu / Karbonfiber: 359 – 299 milyon yıl önce
Çiçekli bitkilerin evriminden önce, ormanlar Pectopteris gibi, spor taşıyan eğrelti otlarıyla doluydu.
Fosilleşmiş ağaç kabuğu / Triyasik: 251 – 200 milyon yıl önce
Ağaç kabuğu gibi ölü bir madde, minerale dönüştüğünde fosilleşir. 20. yüzyıl radyometrik yaş belirleme teknikleri bilim insanlarının, fosil taşıyan kayaların yaşlarını belirlemelerine olanak sağladı.
Dinozor ayak izleri / Jura: 200 – 145 milyon yıl önce
Ayak izleri gibi iz fosilleri, hayvan davranışlarıyla ilgili önemli bulguları açığa çıkarır. Burada, avcı Allosaurus'un avını takip ederken bıraktığı ayak izleri görülmektedir.
İhtiyozor / Jura: 200 – 145 milyon yıl önce
1811'de, fosil avcısı Mary Anning ilk kez, bir yırtıcı deniz sürüngeni olan Ichthyosaur'un (İhtiyozor) tüm kemiklerini topladı. Bundan on yıl sonra, ilk Plesiosaur'u (Pleziyozorlar) da buldu.
Arkeopteriks / Jura: 200 – 145 milyon yıl önce
Archaeopteryx fosili, 1861'de bulunduğunda bilim insanları, dişli gaga ve kemikli kuyruğun yanında tüy oluşumunu gördüklerinde büyülenmişlerdi. Bu canlı, sürüngenler ve kuşlar arasındaki kayıp halkaydı.
Harpoceras ammoniti / Erken jura: 199.6 – 175.6 milyon yıl önce
Romalı doğabilimci Pliny, ammonit fosillerine verdiği ismi Mısır tanrısı Amon'un koç boynuzlarından esinlenerek vermiştir.
Edmontosaurus / Kretase: 145 – 65 milyon yıl önce
1800'lerde dinozor fosilleri, özellikle Kuzey Amerika'da rekabetçi "dinozor avcılarının" ilgisini çekiyordu. Othniel Charles Marsh, Edmontosaurus dahil olmak üzere onlarca yeni tip, bitki yiyen "ördek-gagalı" dinozor keşfetti. Bugün, bu hayvan, kendisine ait birçok örnekle bulunuyor.
Temnocidaris deniz kestanesi / Kretase: 145 – 65 milyon yıl önce
Omurgalı ve kabuklu hayvanlar, bol miktarda fosil bırakabilir. 1850'de, jeologlar kaya tabakalarını, içerdikleri fosillere göre ait oldukları tarihi dönemlere ayırdılar.
Pentacrinites deniz lalesi / Paleojen: 65 -23 milyon yıl önce
Deniz lalesi gibi ince yapılı canlılar, yaşadıkları yumuşak çamurun taşlaşmasıyla birlikte başarılı bir şekilde korunmuş olurlar.
Hydrophilus su böceği / Paleojen: 65 -23 milyon yıl önce
Islak çamur, canlıları korumak için uygun bir malzemedir. İlk fosilleşmiş böcek örnekleri – katı kınkanatlılar – 19. yüzyılda bulundu. Sonrasında, yekpare böcekler de bulundu.
Dolomedes örümceği / Paleojen: 65 -23 milyon yıl önce
Günümüzde Dolomedes örümcekleri sulak bölgelerde yaşarlar fakat fosil kayıtlarının gösterdiği üzere bir zamanlar ağaçların üzerinde yaşarlardı. Bu nedenle bazıları zamanla katılaşan reçine damlacıkları içinde hapsolmuştur.
Diplomystus dentatus / Aleojen: 65 -23 milyon yıl önce
Günümüz ringa balığının eski bir formu olan bu canlının fosili 1877'de Amerikan paleontolojisinin öncüsü, Edward Drinker Cope tarafından ABD, Wyoming'de keşfedildi.
Clavilithes kabuğu / Pliyosen: 5,3 – 1,8 milyon yıl önce
Clavilithes modern deniz salyangozunun akrabasıdır. Bu kabuklar, denizden uzak bölgelerde de bulunabilirler. Bu yüzden Yunanlılar, karaların bir zamanlar suyla kaplı olduğunu düşündüler.
Donmuş topraktaki genç mamut / Pliyosen – Holosen: 5,3 – 4500 yıl önce
Pek çok mamut, göreceli olarak yakın tarihlerde soğuk Sibirya bölgesi civarında yaşamıştır. Bu yüzden kimi zaman, permafrost nedeniyle mumyalanmış vücutları bulunmaktadır. Günümüzde biyologlar bu örneklerden DNA toplayabilmektedir.
Neanderthal kafatası / Pleistosen: 2,5 milyon – 12000 yıl önce
1829'da açığa çıkmasına rağmen, 1856'da Almanya'da Neander Vadisi'nde pek çok başka örneği bulunana kadar, başka bir insan türüne kanıt olarak görülmedi.