Goiania Olayı: Brezilya'daki Radyoaktif Kaza

1985 yılında Goiano de Radioterapia Enstitüsü (IGR) ana lokasyonlarını değiştirirken terkedilmiş eski binada bir teleterapi ünitesi bıraktılar.

Yazar Burcu Kara
Goiania

Goiania olayı veya kazası, Brezilya'daki Goiás eyaletinin başkenti Goiania'da meydana gelen radyoaktif bir kazaydı. Goiania kazası 13 Eylül 1987'de gerçekleşti. Olayda dört can kaybı yaşandı ve binlerce insanın radyoaktif kontaminasyon açısından incelenmesi gerekti. Olay yaşanmış en kötü nükleer felaketler arasında sayılır.

Brezilya'nın Goiania Radyoaktif Kazası

Brezilya'nın Goiania Radyoaktif Kazası

Kazaya Kadar Olaylar

1985 yılında Goiano de Radioterapia Enstitüsü (IGR) ana lokasyonlarını değiştirirken terkedilmiş eski binada bir teleterapi ünitesi bıraktılar. 1987'de IGR'nin sahiplerinden biri, bu alanda kalan nesnelerin bir kısmını çıkarmaya çalıştı; Ancak polis memurları tarafından engellendi. Ipasago'nun yöneticisi Saura Taniguti, Carlos Bezerra'nın binanın içinde bıraktığı eşyaları çıkarmasını engellemek için polis kuvvetini kullandı. Bu olaydan sonra mahkeme alanı korumak için bekçileri görevlendirdi. Bu süre zarfında IGR sahipleri, Ulusal Nükleer Enerji Komisyonu'na, teleterapi ünitesini çıkarma izni vermelerini isteyen çok sayıda mektup yazdı. Zira bu nesnenin taşıdığı potansiyel tehlikelerden endişe ediyorlardı.

13 Eylül 1987'de, teleterapi ünitesinin bulunduğu bölgeyi koruyan hiçbir görevli kalmadı. Hurda metal satmak isteyen Roberto dos Santos ve Wagner Mota bu durumdan yararlandı ve binaya girmeyi başardı. Birimi parçalarına ayırdılar ve değerli bir nesne olduğunu düşünerek eve taşıdılar. Makinenin parçalarına ayrılması radyasyonun, dolayısıyla da kazanın başladığı an olmuştu.

Goiania Kazasının Sonuçları

Goiania kazası en az dört can aldı ve birçoklarını da etkiledi. Olay birçok insanın yakındaki hastanelere akın etmesine neden oldu. Analizden sonra 249 kişinin son derece yüksek seviyede radyoaktif madde taşıdığı ortaya çıktı. Bu gruptan 129 kişide iç kontaminasyon olduğu tespit edildi. Daha fazla radyasyon taşıyanların çoğunluğunda kanser gelişimi riski yüksekti.

Federal Goiania Mahkemesi, kazanın oluşmasını önlemede gerekli tedbirleri almadığı için Ulusal Nükleer Enerji Komisyonu'nu suçladı. Bu hata nedeniyle, Ulusal Nükleer Enerji'nin, Federal Cenova Mahkemesi tarafından Cenova kazası mağdurlarını telafi etmesi emredildi.

Bu kazadan sonra radyasyonun daha fazla yayılmasını önlemek için kapsamlı bir temizlik yapılması gerekiyordu. Enfekte olmuş bölgelerdeki toprağın üst tabakası çıkarıldı, evler yıkıldı ve de evlerin içindeki tüm eşyalar radyoaktifive için incelendi.

Radyoaktif olmayan maddeler polietilen torbalara sarılırken, enfekte olmuş olanlar kirlenme seviyesine bağlı olarak yok edildi veya dekontamine edildi.