Aç bir karınca bir bal arısı kovanına yaklaştığında, kovan sakinleri hazırdır. Davetsiz misafiri uzaklaştıracak hava akımları yaratmak için sokarlar, ısırırlar ve hatta kanatlarını vızıldatırlar. Ancak yeni bir çalışma, Japonya'ya özgü bir türe ait bal arılarının benzersiz bir savunma stratejisi geliştirdiğini gösteriyor: Tokat atmak. Bu arılar aslında istilacı karıncaları kanatlarıyla tokatlıyor, tıpkı küçük vızıldayan kavgacılar gibi.
Çalışmada yer almayan Arizona Eyalet Üniversitesi'nden biyolog Gro Amdam, bir arının düzgün, hassas kanat çırpışının "golf topuna gerçekten mükemmel bir vuruş yapan birini hatırlattığını" söylüyor. "Bu gerçekten çok güzel."
Arıcılar bu davranışı Japon bal arıları (Apis cerana japonica) arasında daha önce de gözlemişlerdi ancak kimse bilimsel bir analiz yapmamıştı. Bu yüzden yeni çalışmayı yürüten araştırmacılar, bir kovanı istila eden Japon kaldırım karıncalarını (Tetramorium tsushimae) filme almak için yüksek hızlı bir kamera kullandılar. Araştırmacılar, bu ay Ecology dergisinde yayınlanan çalışmada, karıncalar yaklaştığında, bal arılarının "vücutlarını karıncalara doğru eğerek, ardından kanatlarını çırparak ve aynı anda vücutlarını döndürerek" zarif bir şekilde kanat çırptıklarını yazdı.
Japonya'daki Ulusal Çevre Çalışmaları Enstitüsü'nde araştırmacı olan çalışmanın eş yazarı Kiyohito Morii, "Kanat çırpmayı çıplak gözle gözlemlediğimde, çok hızlı olduğu için davranışın ayrıntılarını anlayamadım" diyor. "Yüksek hızlı kamera görüntülerini izlediğimde nihayet anladım ki… arılar tam olarak nişan alıyor ve karıncaları muhteşem bir şekilde tokatlıyordu."
Bu savunmanın farklı karınca türlerine karşı ne kadar etkili olduğunu anlamak için araştırmacılar, iki bal arısı kolonisinin yakınına üç yaygın yerel türden karıncalar bıraktı. Morii, "Kanat çırpmanın başarısız olduğu bazı sahneler de dahil olmak üzere birçok ilginç ve eğlenceli sahne gözlemledik" diyor. Bazen, tıpkı bir beyzbol oyuncusunun sopasının topu ıskalaması gibi, kanat çırpmak da işe yaramıyor.
Ekip, kanat çırpmanın bal arılarının karıncalara karşı en yaygın stratejisi olduğunu buldu. Küçük darbeler, incelenen karınca türlerinden ikisine (kaldırım karıncaları dahil) karşı her iki ya da üç denemeden birinde başarılı olmuş, ancak daha büyük, daha hızlı bir tür söz konusu olduğunda daha az etkili olmuştur.
Amdam, çalışmanın bu davranışın ne kadar yaygın olduğu ve doğuştan mı yoksa öğrenilmiş ve kültür yoluyla mı yayıldığı gibi birçok soruyu gündeme getirdiğini söylüyor. "Hangi alanda olduğunuza bağlı olarak, bu makalede birçok ilginç soru görebileceğinizi düşünüyorum" diyor.
Morii, kanat çırpmanın, sınırlı girişleri olan kovuklarda yuva yapanlar gibi diğer bal arısı türleri arasında da yaygın olabileceğini söylüyor. Ancak "bu sadece bir spekülasyon ve bunu doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyacımız var" diyor. "Bu noktada çok az şey biliniyor."