Sukraloz ile ilgili bir sorunumuz var. Birçok sıfır kalorili yiyecek ve içecekte bulunan bu yapay tatlandırıcı vücut tarafından parçalanmıyor ve yeni bir araştırmanın gösterdiği gibi bu da suda yaşayan besin ağlarının en altındaki mikroorganizmalara potansiyel olarak zarar verdiği anlamına geliyor.
Florida Üniversitesi'nden deniz biyobilimcisi Tracey Schafer, "Sukralozu parçalayamıyoruz ve pek çok mikroorganizma da parçalayamıyor, çünkü bu gerçekten sert bir molekül ve kolayca bozunmuyor" diyor.
"Dolayısıyla çevreyi nasıl etkilediği ve mikrobiyal topluluklarımızı etkileyebilecek bir şey olup olmadığı konusunda pek çok soru var."
Araştırma ekibi, Florida Marineland'daki hem tatlı su hem de acı su alanından örnekler topladı ve bunları laboratuvarda çeşitli sukraloz konsantrasyonlarına maruz bıraktı.
Beş günlük bir süre boyunca siyanobakteri ve diyatom örnek ölçümleri yapıldı ve yapay tatlandırıcının açıkça bir etkisi olduğu ortaya çıktı.
Kontrol gruplarıyla karşılaştırıldığında, siyanobakteri konsantrasyonları sukraloza maruz kaldıklarında tatlı suda artmış, acı suda ise yükselmiş ve ardından düşmüştür.
Diyatomlarda olduğu gibi, tatlı su ve acı sulardaki genel eğilim, sukraloz eklendikten sonra popülasyonlarda bir azalma olmuştur. Araştırmacılar, etkinin tatlı su deneylerinde daha belirgin olduğunu tespit etti.
Florida Üniversitesi'nden kimyager Amelia Westmoreland, "Tatlı su topluluklarının sukralozu bir besin maddesi, besin olarak kullanabilecekleri bir şeker sanma potansiyeli var" diyor.
Bu çalışma uzun vadeli etkilerin neler olabileceği konusunda ayrıntıya girmese de, sukralozun atık su arıtımından geçip çevreye ne kadar karıştığına bağlı olarak çok ince dengelenmiş doğal ekosistemlerin bozulabileceği açıktır.
Diyatomlar söz konusu olduğunda, popülasyonların tamamen yok olma riski vardır. Diyatomlar okyanusun ana birincil üreticilerinden biridir ve karbon ve oksijen döngülerinin hayati düzenleyicileridir. Onların azalması tüm besin ağını aşağıdan yukarıya doğru önemli ölçüde etkileyebilir.
Siyanobakterilerle birlikte, mikrobiyal topluluktaki diğer her şeyi ezebilirler. Potansiyel olarak neler olabileceğine daha yakından bakmak için gelecekte yapılacak araştırmalara ihtiyaç duyulacaktır.
Sukraloz gibi yapay tatlandırıcılar yiyecek ve içeceklerde standart dozlarda güvenli kabul edilse de, bazı çalışmalar bunların bağırsak bakterilerine müdahale edebileceğini ve hatta hücrelerin içindeki DNA'ya zarar verebileceğini göstermektedir.
Doğal ekosistemler üzerindeki etkide olduğu gibi, bilim insanları uzun vadede sonuç almak için çalışıyorlar. Hem şeker hem de yapay tatlandırıcı alımını azaltmak hem bizim hem de genel olarak gezegen için en iyisi olabilir.
Schafer, "Bu çalışmanın, sukralozun su topluluklarımızı nasıl etkileyebileceğine bakmaya başlamak için iyi bir ilk adım olduğunu düşünüyorum ve umarım daha fazla araştırmayı ilerletir" diyor.
Araştırma Environmental Monitoring and Assessment dergisinde yayımlandı.