Pangolin sıra dışı görünen bir memelidir, kürk yerine pullarla kaplıdır. Pullar saç ve tırnaklarda bulunan aynı protein olan keratinden yapılmıştır. Tehdit altındaki pangolinler içlerine kıvrılır ve böylece kendilerini en büyük avcılardan bile korurlar. Pangolin adı Malayca "pengguling" kelimesinden geliyor. Son zamanlarda pangolinin corona virüsün kaynağı olduğunu bildiren bazı raporlar yayımlandı.
Pangolin ya da Pullu Karıncayiyen
- Bilimsel adı: Order Pholidota
- Yaygın isimler: Pangolin, pullu karıncayiyen
- Temel hayvan grubu: Memeli
- Boyutu: 1,1 – 1,3 metre arasında
- Ağırlık: 1,8 – 32 kg
- Ömrü: Bilinmiyor (esaret altında 20 yıl)
- Beslenme: Etçil
- Habitat: Asya ve Sahra Altı Afrika
- Popülasyon: Bilinmiyor
- Korunma durumu: Tehlike altında
Pangolin türleri
Pangolinler, Pholidota takımına ait memelilerdir. Birkaç türün nesli tükenmiştir ve yalnızca Manidae ailesi kalmıştır. Manis cinsinden dört tür Asya'da ve Phataginus ile Smutsia cinsinden iki tür Afrika'da yaşamaktadır. Pangolin dünyada pulu olan tek memelidir.
Pangolin için pullu karıncayiyen de deniyor. Pangolinler, dev karıncayiyenlerle benzer bir vücut şekline, uzun buruna ve uzun dile sahip. Gerçekte köpekler, kediler ve ayılarla daha yakın akrabalar. Pangolinlerin boyutları bir ev kedisi büyüklüğünden 1.2 metre büyüklüğe kadar değişebiliyor. Olgun erkekler dişilerden %40 daha büyükler. Ağırlıkları 1,8 ila 32 kg arasındadır.
Pangolinin Habitatı ve Coğrafi Dağılımı
Pangolinler Çin, Sudan, Hindistan ve Filipinler'de yaşıyor. Buna rağmen son birkaç yıldır Çin'de hiç pangolin görülmedi. Dev siyah karınlı pangolin ve beyaz karınlı pangolin Afrika'da yaşar.
Pangolinin Beslenmesi ve Davranışı
Pangolinler karıncayiyenler ile yakın akraba olmamasına rağmen, karıncalar ve termitleri yerler. Bu gece avlanan böcekçiller (insectivores) her gün 140 ila 200 gram böcek tüketiyor. Pangolinler dişlerden yoksundur, bu yüzden avını sindirmek için küçük taşları yutarlar. Koku duyularını kullanarak avlanır ancak beslenirken burunlarını ve kulaklarını tıkar, gözlerini kapatırlar. Toprağı kazmak ve ava ulaşmak için güçlü pençelerini ve bitki örtüsünü kullanırlar. Yapışkan tükürükle kaplanmış uzun dilleri ile avlarını yakalarlar.
Pangolinlerin Üremesi ve Yavruları
Çiftleşme dışında, pangolinler yalnız canlılardır. Erkekler anal bezlerden, idrardan ve dışkıdan gelen kokuları kullanarak bölgelerini işaretler. Dişiler yaz veya sonbaharda eş bulmak için kokuların izini sürerler. Erkekler dişi için birbiriyle yarışırlar. Bunun için kuyruklarını kullanarak dövüşürler. Çiftleşmeden sonra dişi doğum yapmak ve yavrularını büyütmek için yuva arar veya kazar.
Gebelik süresi türe bağlıdır ve 70 ila 140 gün arasındadır. Asya türleri bir ila üç yavru doğururken, Afrika pangolini genellikle bir doğum yapar. Doğumda yavrular yaklaşık 15 cm uzunluğundadır ve 80 ila 450 gram arasındadır. Pulları beyaz ve yumuşaktır, ancak birkaç gün içinde sertleşir ve kararır.
Anne ve yavru doğumdan sonraki ilk iki-dört hafta boyunca yuva içinde kalırlar. Dişi yavrusunu emzirir ve tehdit altında olursa vücuduyla sarar. Başlangıçta yavrular annenin kuyruğuna tutunur. Büyüdükçe sırtına binerler. Yavrular yaklaşık 3 aylıkken sütten kesilir ancak 2 yaşında cinsel olarak olgunlaşana dek anneleriyle birlikte kalır.
Vahşi pangolinlerin ömrü bilinmiyor. Birçokları cinsel olgunluğa erişmeden önce ölürler. Esaret altında 20 yıl yaşadıkları bilinmektedir. Bununla birlikte pangolinler evcil olmak için yaratılmamıştır. Bu yüzden vahşi doğada daha uzun yaşıyor olmaları muhtemeldir.
Pangolinlerin Korunma Durumu
IUCN dokuz pangolin türünü araştırmıştır. Bunlar savunmasız durumda olanlardan kritik tehlike altında olanlara ve son olarak nesli tükenme tehlikesi altında olanlara kadar uzanır. Tüm popülasyonlar hızla azalırken, kalan hayvanların sayısı bilinmemektedir. Habitat tercihleri ve gece avlanmaları pangolin sayımı yapmayı engelliyor. Tüm pangolin türleri CITES Ek 1'de uluslararası ticaret için yasak olarak listelenmiştir.
Pangoline Yönelik Tehditler
Pangolinler vahşi doğada çok az sayıda yırtıcı hayvanla karşılaşsa da, dünyada en çok ticareti yapılan hayvandır. Son on yılda bir milyondan fazla pangolin yasa dışı bir şekilde Çin ve Vietnam'da satıldı. Hayvan, eti ve pulları için avlanıyor. Pullar öğütülür ve Afrika ile Asya'da astım, kanser ve emzirme zorluğu gibi çok çeşitli rahatsızlıklar için geleneksel ilaç yapımında kullanılır. Bu tür tedavilerin işe yaradığına dair bilimsel bir kanıt da yoktur, zira kullanımları yerel kültüre entegre olmuştur.
Pangolinler özel beslenme alışkanlıkları ve doğal olarak bastırılmış bağışıklık fonksiyonları nedeniyle esaret altında yaşamaya uygun değiller. Bununla birlikte son gelişmeler ile hayvanların esaret altında üremeleri sağlandı. Bu nedenle yetiştirilmeleri ve daha sonra doğal yaşam alanlarına bırakılmaları konusunda bazı umutlar var.
Pangolinin yüzleştiği bir diğer önemli tehdit habitat kaybıdır. Hayvanın yaşadığı alanların çoğu ormansızlaştırılıyor.