AB Denizaltı İnternet Kablolarını Daha Dayanıklı Hale Getirmek İstiyor

Verilere yönelik tehdit, denizaltı altyapılarının 'mümkün olan en yüksek ulusal önem' statüsüne sahip olması gerektiği anlamına gelmektedir.

Yazar Ali Artur
denizaltı internet kablosu

Avrupa Komisyonu denizaltı veri kablolarının güvenlik ve dayanıklılığını arttırmaya yönelik tavsiyeler yayınladı ancak kapasitenin arttırılmasına yönelik projelerin, gerektiğinde hükümetlerin de desteğiyle, özel sektör tarafından finanse edilmesi gerektiğini belirtti.

Avrupa'nın dijital altyapı gereksinimlerini analiz eden bir teknik raporla birlikte yayınlanan tavsiyeler, üye devletleri düzenli stres testi ve bilgi paylaşımı gibi görevleri üstlenmeye teşvik ediyor.

İzlenecek ayrıntılı prosedürler bulunmayan strateji, AB üyelerini denizaltı altyapısına daha fazla önem vermeye ve belki de önemli projelerin finanse edilmesine yardımcı olmaya çağırıyor.

Komisyon, Avrupa ekonomilerinin ve toplumlarının internete ve uluslararası bağlantıya giderek daha fazla bağımlı hale geldiğini ve uluslararası veri trafiğinin büyük çoğunluğunun bu kablolar üzerinden taşınması nedeniyle denizaltı kablo altyapısının bunun önemli bir unsuru olduğunu belirtiyor.

Ayrıca altyapının sabotaj ve tahrifata karşı savunmasız olduğuna dikkat çeken rapor, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşın, kabloları bozma potansiyeli ve İrlanda kıyılarında olduğu gibi Rus gemileri tarafından yürütülen şüpheli izleme faaliyetleri göz önüne alındığında güvenlik konusundaki farkındalığı arttırdığını belirtiyor.

Birleşik Krallık AB üyesi değil ancak 2022 yılında Shetland ve Faroe Adaları'nı birbirine bağlayan bir denizaltı kablosu hasar görmüş ve bu ikisini İskoç anakarasına bağlayan ayrı bir kablo kesilmişti. Şüpheler bölgedeki bir Rus araştırma gemisi üzerinde yoğunlaşmıştı.

Tavsiyeler en üst düzeyde, deniz dibi kablolarının güvenliğinde gerekli iyileştirmelerin yapılması ve bölgeye hizmet veren denizaltı kablo altyapısının konuşlandırılması ya da önemli ölçüde geliştirilmesinin desteklenmesi de dâhil olmak üzere AB üye ülkelerinin atması gereken adımları tanımlamaktadır.

Güvenlik konusunda Komisyon, AB üyelerinin, kablolar üzerinde taşınan veriler de dâhil olmak üzere dış tehditlerden korunmak amacıyla, sahiplerinden veya işletmecilerinden gerekli bilgileri toplayarak altyapının yeterli şekilde yönetilmesini ve kontrol edilmesini sağlamalarını istemektedir.

Münferit devletler denizaltı kablolarının siber güvenliği ve fiziksel güvenliği konusunda risk değerlendirmeleri yapmalı ve güvenliği sağlamak için tedarikçi ve operatörlere yükümlülükler getirmelidir.

Komisyon, denizaltı kablo altyapısına ilişkin inşaat, işletme, bakım veya onarım çalışmaları için yapılan başvuruların hızlı bir şekilde takip edilmesini istemekte ve üye devletlere "denizaltı kablo altyapılarına mümkün olan en yüksek ulusal önem statüsünün verilmesini" tavsiye etmektedir.

Kapasitenin geliştirilmesi amacıyla Komisyon, stratejik projelerin taslak listesini – Avrupa Çıkarına Kablo Projeleri (CPEIs) – derlemeye çalışmaktadır. Bunların AB programları aracılığıyla desteklenebileceği ve stratejik boşlukları doldurmak ve yeni bağlantılar kurmak için ulusal fonlarla tamamlanabileceği belirtiliyor.

Finansman söz konusu olduğunda Komisyon, CPEI'lerin özel finansmanla finanse edilmesi gerektiğini ve bunun gerekli ve uygun olduğu durumlarda AB programları tarafından desteklenebileceğini düşünüyor.

Bununla birlikte, üye devletlerin, gerekli ve uygun olduğu durumlarda, devlet yardımı kurallarına uygun olarak CPEI'lerin finansmanına katkıda bulunmayı düşünmeye teşvik edildiği de belirtiliyor.

Tavsiyeler, denizaltı kablo sektöründe faaliyet gösteren bir şirket olan EXA Infrastructure tarafından memnuniyetle karşılandı.

İşletme müdürü Ciaran Delaney şunları söyledi: "Denizaltı kabloları internetin ana arterleri gibidir ve dünyanın dört bir yanına veri taşır; dolayısıyla AB Komisyonu'nun bu hayati altyapı parçalarını güvence altına almanın yollarını araması son derece doğaldır."

Delaney, AB üye ülkelerinin kablo altyapısını desteklemesine ilişkin tavsiyeler konusunda ise şunları söyledi "A'dan B'ye daha çeşitli yollar oluşturmak ve belirli bir kablonun hasar görmesi durumunda esneklik sağlamak için özel yatırımlar denizaltı endüstrisine her zaman akıyor, ancak ağ altyapısını yükseltmeyi ve güvence altına almayı kolaylaştıracak her türlü yasal destek memnuniyetle karşılanacaktır."