Cadılar Bayramı'nın en tanınmış sembollerinden biri süpürgesi üzerinde havada süzülen bir cadıdır. Ancak, cadılar ve süpürgeler neden bu kadar güçlü bir kültürel ilişkiye sahip? Her ikisinin de yüzlerce yıl öncesine dayanan efsaneleri olduğu düşünüldüğünde, bunu söylemek zor. Yılın son mahsulünün toplandığı eski Kelt festivali Samhain, genellikle Cadılar Bayramı'nın ilham kaynağı olarak kabul edilir. Aynı zamanda yılın bu zamanlarında yaşayan insanlar ölülerle iletişime geçmeye çalışırlardı. Bu festival yıllar boyunca çok çeşitli doğaüstü figürlerle ilişkilendirilmiştir.
Cadılığın belgelenmiş tarihi daha kapsamlı görünmektedir. Yunan mitolojisinden Medea, cadı olarak tanımlanan ilk kadınlardan biriydi, ancak sihir yapan, büyü yapan cadı fikri, cesetleri parçaladıklarına ve ölülerin gözlerini yediklerine inanılan Roma döneminde gerçek anlamda şekillendi. Peki, süpürge sopasıyla uçan cadı imajı nereden geliyor?
Bir asaya biraz uçan merhem sürün ve ne olacağını görün
"Uçan merhem", cadıların süpürge sopası üzerinde uçma yeteneklerine dair getirilen izahlardan birinin temel bileşeniydi. Bu kavramın kökeni 13. yüzyılda yaşamış büyücü Abramelin'e dayanır; Abramelin cadıların bir asayı otlar, yağ ya da katı yağ karışımıyla ovduktan sonra sürdüklerini anlatmıştır. Abramelin'in de belirttiği gibi, kadınlar bu karışımı zaman zaman "kollarının altına ve diğer kıllı bölgelere" sürerlerdi. Kadınların merhemi halüsinojenik Mandragora bitkisini de içeriyor olabilir, bu da onlara asaları üzerinde havada süzüldükleri hissini veriyordu. Belki de bu fikir, bu olayların duyulmasından sonra yayılmıştır.
Cadılıkla suçlanan kadınların asa benzeri bir alete bir şeyler sürdüklerine dair bu kavram, o döneme ait bir kitap tarafından destekleniyor gibi görünüyor. "Irish Witchcraft and Demonology" adlı kitapta, 1324 yılında büyücülükle suçlanan Dame Alice Kyteler karakterinin kendine ait bir bölümü vardır. Yetkililer evini aradıklarında "bir asayı yağladığı bir merhem tüpü bulmuşlar, asa üzerinde dört nala gidip geliyormuş".
Fikirlerin birbiriyle karışması
Fransız şair Martin Le Franc 1451 yılında süpürgelerle uçan cadılara alternatif bir açıklama getiren "Le Champion des Dames" adlı bir eser yayınlamıştır. Kitabın kenarlarında gösterilen iki hanımefendi genellikle Waldensian cadıları olarak tasvir edilir. Biri bir süpürgeye binerken, diğeri basit bir sopa kullanmaktadır. Waldensianlar 16. yüzyılda Katolik Kilisesi tarafından sapkın olarak zulüm gördüler, ancak büyücülük yapmamış olabilirler. Bunun yerine, 12. yüzyılda Katolik Kilisesi'nden kopan ve inançları nedeniyle zulüm, aforoz ve hatta ölümle karşı karşıya kalan Hristiyanlardı.
Resimdeki kadınlar nasıl oluyor da bu şeyleri tutuyorlar? Kimse kesin bir şey söyleyemese de, bunun nedeni daha önce birbiriyle ilgisi olmayan kavramların zaman içinde kademeli olarak karışması olabilir. O dönemin çiftçileri bacaklarının arasında süpürgeler ve dirgenlerle dans eder ve bol ürün elde etme umuduyla ayinler yaparlardı. Bu tuhaf dans yüzlerce yıl içinde evrimleşerek sonunda süpürgeler üzerinde uçan cadılar kavramıyla iç içe geçmiştir.
