Gitarın Tarihi

Gitarın tarihi, eski telli öncülleri kapsar ve 1930'larda modern altı telli tasarımın elektriklendirilmesiyle sonuçlanır.

Gitarın kökeni tam olarak bilinmese de, ister klasik, ister çelik telli, ister elektro olsun, gitarın modern müziğin sound'u üzerinde büyük bir etkisi olduğu yadsınamaz. Kendi başına popüler bir solo enstrüman olmasına rağmen gitar aynı zamanda Blues, Caz, Pop, Rock, Punk, Reggae ve daha fazlasını kapsayan çeşitli türlerde birincil enstrüman olarak yer almaktadır. Bildiğimiz modern müzik, modern gitarın vazgeçilmez sesi olmadan neredeyse düşünülemezdi.

Modern Gitarın Kökleri

Modern gitarın kökleri en doğru şekilde, "bir gövde ve sap görevi gören ve telleri gövdenin ötesine uzatmaya yarayan bir boyundan oluşan" bir grup telli çalgı olan lut ailesine dayandırılabilir. Antik Mezopotamya'da (MÖ 3100) ortaya çıkan ilk lutlar, içi boş bir kaplumbağa kabuğuna yerleştirilmiş bir çubuk boynu olan delikli, uzun boyunlu enstrümanlardı. Zamanla Orta Asya ve Kuzey Hindistan'da kısa boyunlu versiyonları ortaya çıkmış ve nihayetinde antik Yunan ve Roma üzerinden Avrupa'ya ulaşmıştır.

711 yılında Mağribiler Endülüs'ü fethettiklerinde, ud ailesinin bir başka çeşidini, armut biçimli ahşap gövdeli, perdesiz, kısa boyunlu bir lavta olan Ud'u tanıttılar. 8. yüzyıl Endülüs'ünün kültürel karışımının ortasında, bölge bir müzikal yenilik merkezi olarak ortaya çıktı. Önce düz sırtlı bir lavta olan Vihuela ortaya çıkmış, ardından da Barok Gitar yükselişe geçerek lavta ailesini geride bırakmış ve Avrupa'da türünün en popüler enstrümanı haline gelmiştir.

Romantik ve Modern Klasik Gitarlar

19. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, modern klasik gitarın ilk formları şekillenmeye başlamıştı. Hem yeni çalma stilleri hem de yeni yapım yöntemleri açısından. Erken romantik dönemde, merdiven destekli gitarlar, tonal enerjilerinin önemli bir kısmı üst tonlarda yoğunlaşan parlak ve samimi bir ton sunuyordu.

Bu özellik, gitar müziğinin "romantik" döneminde (1780-1850) yaygın olan çalış stilini yansıtıyordu. Erken romantik gitarlarda altı tel bulunurdu, bunlar çift yerine tekti ve bağlı bağırsak perdeler yerine işlemeli, pirinç perdeler kullanılıyordu.

1850'den sonra, modern klasik "İspanyol" tarzı daha güçlü bir temel ton talep etti ve bu da "fan brace" sisteminin benimsenmesine yol açtı. Bu bağlamda, Antonio de Torres tarafından üretilen gitarlar son derece önemlidir. Torres'in yelpaze destek uygulaması diğer yapımcılardan o kadar üstündü ki, gitarları dünya çapında geniş çapta taklit edildi ve kopyalandı.

Teller: Catgut'tan Çelik ve Naylon'a

Tarihsel olarak, telli çalgılar için kullanılan baskın malzeme "catgut" olarak bilinirdi. Gerçekte bu bağırsaklar inek ve koyunlara aitti (bu terim büyük olasılıkla "cattlegut "ın kısaltmasıdır). Tellerin yanı sıra, catgut tenis raketi ve cerrahi dikiş yapımında da kullanılmıştır. Üretim açısından, bağırsaklar temizlenip suda bekletildikten sonra sterilize ediliyor ve çekiliyordu.

Dikkatle seçilen teller daha sonra kurutulup parlatılan bir tel oluşturmak üzere iç içe geçiriliyordu. Başlangıçta piyano için geliştirilmiş olsa da çelik gitar telleri 1900'lerde katgüt tellere alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Çelik teller daha yüksek ve parlak bir ses sunmanın yanı sıra daha dayanıklı, akort edilmesi daha kolay ve daha ucuzdu.

Klasik "İspanyol" gitaristler, cerrahi dikişler için katgüt talebinin katlanarak arttığı yaklaşık II. Dünya Savaşı'na kadar katgüt kullanmaya devam ettiler. Buna karşılık, Naylon teller daha ekonomik ve dayanıklı bir alternatif olarak ortaya çıkmış ve günümüze kadar gelmiştir.

Modern Çelik Telli Akustik

C.F. Martin portresi 175. yıldönümü modelinde. Görsel: Alan Levine

Modern "düz üst" çelik telli akustik gitarın başlangıcı yaygın olarak Alman-Amerikan gitar yapımcısı Christian Frederik Martin'e (1883) atfedilir. Martin'in yeniliği, klasik gitarlarda bulunan geleneksel "fan brace" yerine, modern çelik tellerin gerginliğine ve stresine dayanacak şekilde özel olarak tasarlanmış bir "X brace" tasarımı getirmekti.

Martin'in tasarımı belirgin bir "Amerikan" çalma tarzıyla yakından ilişkiliydi. Çelik teller parlak, akor odaklı müzik üretimini teşvik ettiği için penaların yaygınlığı arttı – klasik gitarın karakteristiği olan delege edilmiş penalı melodilerin aksine.

Orville Gibson tarafından yapılan ikinci bir tasarım – "archtop" – modern gitar çalma manzarasını daha da değiştirdi. Ayarlanabilir bir köprü ve f-deliğiyle birlikte Gibson'ın "archtop" tasarımı viyolonsel gövdesinden esinlenerek geliştirilmiş bir ses ve ton elde edilmesini sağlamıştır. Gibson L-5 "archtop" özellikle Caz ve Country müzisyenleri arasında hızla kabul gördü.

Modern Elektro Gitar

Gibson Les Paul, 1954
 Gibson Les Paul, 1954. Görsel: mmguitarbar.com

Telli enstrümanların elektrik amplifikasyonu ile ilgili ilk deneyler 1900'lerin başında başlamış olsa da, ticari olarak pazarlanan ilk elektro gitar "kızartma tavası" olarak da bilinen Rickenbacker Electro A-22 idi. Elektromanyetik manyetik, bir mıknatısın etrafına sarılan bobinlerin elektromanyetik bir alan oluşturarak gitar tellerinin titreşimlerini daha sonra amplifikasyon için yakalayabilmesini sağlayan bir buluştu.

1930'larda ilk elektro gitarlar Audiovox, Epiphone ve Gibson tarafından üretildi. Les Paul'un ilk katı gövdeli gitarı deneysel olarak yaratması önemli bir dönüm noktasıydı. Onun çabalarına ve Caz, country ve blues'a katkılarına saygı olarak Gibson'ın yekpare gövdeli "Les Paul" gitarı 1952 yılında tanıtıldı.

Daha yüksek sesli, daha ucuz ve daha dayanıklı gitarlara yönelik çağrılara yanıt veren Leo Fender, 1948'de "hızlı" saplı, alametifarikası olan ince yekpare gövdeli elektro gitarının prototipini tamamladı. Prototip, bugüne kadar tarihin en popüler elektro gitarlarından biri olan Fender Telecaster'a dönüştü.