Sözde "cadıların" mitolojik eşlikçileri olan kara kediler, kötü şans getirdikleri inancı nedeniyle hala damgalanmaktadır. Olumsuz şöhretleri o kadar güçlü bir şekilde üzerlerine yapışmıştır ki, barınaklarda sürekli olarak en çok terk edilen ve en az kabul gören kedilerdir. Peki, bu batıl inanç ne zaman başladı?
Bazı insanlar modern zamanlarda bile hala siyah bir kedi görmenin şanssızlık olduğunu düşünüyor. Günümüzde anekdot niteliğinde olsa da, bu düşüncenin kökleri yüzyıllardır süregelen batıl inançlara, özellikle de Orta Çağ'ın "cadı avı" dönemine dayanmaktadır. Gelin bu geleneğin nereden geldiğini ve kara kedinin neden özellikle her Cadılar Bayramı'nda iyi ya da kötü bizi etkilemeye devam ettiğini araştıralım.
Uzun ve Hikayelerle Dolu Bir Geçmiş
Antik Mısır'da bile insanlar kara kedilerden kaçınma eğilimindeydi. Siyah, Mısır kültüründe bir onur ve prestij rengi olmasına rağmen, aynı zamanda ölüm ve kederle de bağlantılıydı. Bu nedenle insanlar kara kedileri genellikle uğursuzluk alameti olarak görüyorlardı.
Hristiyanlık Roma İmparatorluğu'nun resmi dini haline geldikten sonra, bir zamanların kutsanmış kedisi gözden düşmüş ve kötülüğün sembolü olarak görülmüştür. Daha sonraki zamanlarda, özellikle de Orta Çağ'da, kara kedi Şeytan'ın bir tezahürü olarak görülmeye başlandı ve her türlü karanlık sanatla ilişkilendirildi. Sapkın tarikatlar ayinlerinde kara kedileri kurban etmişlerdir. Ancak Satanistler, liderleri Şeytan'ın bir avatarı olduğuna inandıkları için bu hayvana büyük saygı duyarlar.
Cadılara ve büyücülere gelince, güçlerini paylaştıklarını iddia ettikleri kedilerle çevrelenmeyi severlerdi: Şabat gecelerinde (Museviler değil Cadılar Şabatı), ayinlerin ve kurban törenlerinin yapıldığı günlerde, şeytan bir kara kedi tarafından temsil edilirdi. Bu pagan kültleri Hristiyanlık için bir tehlike oluşturduğundan, kara kediler doğal olarak cadılarla birlikte zulüm görmüştür, hatta cadıların bu hayvanların görünümüne bürünebildikleri bile söylenmiştir.
Orta Çağ'dan bu yana kediler popüler imgelemde kötü bir imaja sahipken, bu inanç 14. ve 17. yüzyıllar arasında cadılıkla birlikte artmıştır. Avrupalılar, cadıların kediler tarafından taşınarak Şabat'a gittiklerine ve şeytanın Şabat'ta bir kedi şeklinde ortaya çıktığına inanıyorlardı. Genellikle izole yaşayan yaşlı kadınlar olan "cadıların", özellikle fareleri öldürmek söz konusu olduğunda, bu hayvanlarla arkadaşlık etmekten hoşlandıkları doğrudur.
Ancak bu hayvanların ünü tüm Avrupa'da kök salmıştır. Zira Avrupa'da, Yaz Ortası Arifesi'nde (24 Haziran) kedilerin cadıları takip etmek üzere şehirlerden kaybolduğuna dair yaygın bir inanış vardır. Bu cadılarla birlikte, insanlara karşı çeşitli kötülüklerle saldırmak için büyük planlar yaparlar.
"Cadılar" insanlığa karşı kötülük planladıklarında bile, yine de bu insanların ellerinde kötü muameleye maruz kaldılar. Cadı mahkemeleri sırasında birçok masum kadın diri diri yakılmış ya da nehirlere atılmıştır. Azizler Günü'nde kara kedileri bir çuval içinde yakma geleneği vardı. Şeytanı dışarıda tutmak için bazı insanlar evlerinin etrafına duvarlar bile ördü.
Kara Kedi: Katolik Kilisesi İçin Şeytanın Vücut Bulmuş Hali
Kara kediler dünya çapında birçok farklı kültürde ölümün sembolü olarak kabul edilir ve uzun zamandır büyücülük ve şeytani ritüellerle ilişkilendirilir. Bu konuyla ilgili, yanında iki kara kediyle ölü bulunan Carcassonne engizisyoncusu Gaufrid'le ilgili olan da dahil olmak üzere birçok hikaye vardır.
Bir de "Kedinin Dişi" vardır. Bu masal bir Savoy halk masalıdır. Masalda bir balıkçı yanlışlıkla bir kara kedi yakaladığı günü anlatır. Evini farelerden kurtarmak için eve bir kedi getirmiş, ancak kedi kemirgenleri öldürmek yerine evdeki herkesi öldürmüştür.
"Kara Kedi" adlı tuhaf masalı kaleme alan Edgar Allan Poe gibi yazarlar bu inançlardan ilham almışlardır. Kara kedi, öykünün anlatıcısını kemiren "şeytan "dır ve bu anlatıdaki sapkınlık ve deliliğin bir metaforudur.
Japonya'da "Vampir Kedi", imparatorun oğluna söz veren genç bir kadının uyurken büyük bir kara kedi tarafından boğazının nasıl kesildiğini anlatır.
Ve son olarak, denizcilerin efsanelerine göre, eğer denize bir kara kedi atarsanız, kötü hava onu takip edecektir.
Tarihi kayıtlara göre, kara kedilerin Avrupa'da kötülükle ilişkilendirilmesinden sorumlu olan kişi 1233 yılında Papa IX. Gregory'dur. Haziran 1233'te Papa, Kral III. Henry'ye yönelik Vox in Rama adlı bir papalık kararnamesi yayınladı. Bu, sapkınların Şeytan'ın yardımıyla gizli şeytani ayinler yaptıklarını doğrulayan ilk kilise belgesiydi.
Papa'ya göre, kara kedi Şeytan kültü tarafından büyük saygı görüyordu. Bu yüzden 1233 yılında kara kediyi şeytani olarak ilan etti.
Kara Kedilerle İlgili Diğer Gelenekler
Kara kedinin yukarıdaki kasvetli tasvirine rağmen bazı iyimser hikayeler de mevcuttur. Örneğin Breton halkı, kara bir kedinin üzerinde beyaz tüy bulursanız, iyi şansla kutsanacağınıza inanır. Orta Çağ eczacılığında kara kedinin testislerinden faydalanılmış olsa da, o dönemde bu hayvan hala büyük bir nefretle karşılanıyordu. Kara kedinin testislerinden yapılan iksirlerin acıyı dindirdiği ya da şeytanları uzaklaştırdığı söylenirdi.
Görünüşe göre kara kediye dair batıl inançlar diğerlerinden daha da tuhaf ve tutarsız. Bu anlatıdaki en tuhaf nokta ise bir Afrika inanışıdır. Bantu halkı aslında her renkten kedinin cadı olduğuna inanır.
Ancak Avrupa'da, kara kedinin sözde kötücül doğasıyla ilgili gelenekler o kadar uzun süre devam etti ki, kedinin ev yaşamında yeniden yaygın olarak kabul görmesi 19. yüzyıla kadar mümkün olmadı. Aradan geçen zaman içinde bu kediye olan ilgi artmış, bazı yetiştiriciler minyatür bir kara pantere benzediği için çok rağbet gören Bombay kedisi (Birman kedisi) gibi tamamen siyah kedi ırkları üretiminde uzmanlaşmıştır.
