Beynin önemli bir bölümünün ışıkla uyarılması, Alzheimer hastalarının daha iyi uyumasına yardımcı oluyor ve hastalığa yakalanmış yaklaşık 600 kişiyi kapsayan çalışmaların gözden geçirilmesine göre psiko-davranışsal semptomlarını iyileştiriyor.
Çin'in Weifang Tıp Üniversitesi'nden araştırma ekibi, gözlemlenen minimal yan etkilere dayanarak, bunun uygulanabilir, ilaçsız bir tedavi seçeneği olabileceğini öne sürüyor.
Ekip, ışık terapisinin veya fotobiyomodülasyonun (PBM) bilişsel gerileme semptomlarını nasıl etkilediğini test eden 15 çalışmanın meta analizini gerçekleştirdi.
PBM, Alzheimer'ın yönleriyle de bağlantılı olan uykunun düzenlenmesinde rol oynayan beynin bir bölgesi olan suprakiazmatik çekirdeği (SCN) uyarmak için ışık kullanır. Terapi, apati, depresyon, ajitasyon ve saldırganlık da dahil olmak üzere hastalığın bazı semptomlarını hafifletme konusunda umut vaat etti.
Araştırmacılar yayınladıkları makalede, Alzheimer hastalığının öncelikle bilişsel işlevi etkilemesine rağmen, hastalığı olan kişilerin sıklıkla uyku sorunları ve psiko-davranışsal semptomlar yaşadığını belirtiyor.
Araştırmacılar, bunların "kayıtsız ve depresif davranışların yanı sıra abartılı motor aktivite ve sözlü ve/veya fiziksel saldırganlıkla karakterize ajite davranışları" içerebileceğini belirtiyor.
"Alzheimer hastalığında uyku bozuklukları yaygındır ve hastaların yüzde 70'i erken evrelerde uyku bozukluğu yaşamaktadır."
Alzheimer hastalığı olan her on kişiden dokuzu bu psiko-davranışsal semptomlardan bir veya daha fazlasını yaşayacaktır.
Araştırmacılar, Alzheimer hastalarının genellikle dışarıda daha az zaman geçirerek ışığa daha az maruz kaldıklarını ve sinir hasarı, sosyal etkileşimin azalması ve yaşa bağlı göz sorunları nedeniyle ışık hassasiyetinin azalabileceğini belirtiyor. Işığa maruziyetin azalması vücudun sirkadiyen ritmine zarar verebilir.
Işık terapisi temel olarak hastanın yaklaşık yarım saat boyunca 10.000 lux'e kadar parlaklıkta Güneş'in aydınlatmasını taklit eden parlak ışığa maruz bırakılmasını içerir. Retinal reseptörler ışık bilgisini hipotalamustaki SCN'ye iletir ve bu da 24 saatlik doğal bir 'saat' olan sirkadiyen ritmimizi koordine eder.
Işık terapisi, özellikle mevsimsel duygusal bozukluğu olanlarda depresyon tedavisinde kullanılmıştır.
Alzheimer hastalığı için ışık terapisi dikkat çekmeye başlasa da yazarlar, etkinliği ve güvenliği konusunda kapsamlı araştırmaların hala eksik olduğunu söylüyor.
Analizleri, 2005 ve 2022 yılları arasında yedi farklı ülkede Alzheimer hastalığı veya demans için ışık terapisi üzerine yapılan 15 randomize kontrollü çalışmayı içermektedir. Yaşları 60 ila 85 arasında değişen 598 hastanın çoğunda hafif ila orta derecede demans vardı.
Ekip, "Genel olarak, sonuçlar ışık terapisinin uyku verimliliğini, uyku kalitesini, depresif ruh halini, bakıcı yükünü ve ajite davranışları hafifletmeye yardımcı olduğunu ortaya koydu" diye yazıyor.
Bununla birlikte, bu çalışmadaki ışık terapisi müdahaleleri, çok çeşitli dalga boyları ve zamanlamalar kullanan çeşitli teknolojileri içeriyordu.
Araştırmacılar ayrıca meta-analize dahil edilen çalışmaların küçük örneklem boyutlarına sahip olduğunu ve hasta popülasyonları, demans türleri ve şiddeti açısından tutarsızlıklar olduğunu vurgulamaktadır. Dahil edilen bazı çalışmaların randomizasyonu da belirsizdi ve bu da potansiyel yanlılığa işaret ediyordu.
Mevcut farmakolojik tedaviler klinik semptomları yalnızca belirli bir dereceye kadar azaltabilir; ancak patolojik süreci durduramaz veya tersine çeviremez.
Ayrıca, Alzheimer ilaçları ishal, kas krampları, halsizlik, bulantı, kusma ve uykusuzluk gibi yan etkiler taşımakta ve hastaların bu tür ilaçlara uyumunu önemli ölçüde azaltmaktadır.
Bu nedenle, semptomları tedavi etmenin başka yollarını bulmak değerlidir, ancak parlak ışığa maruz kalmanın henüz bilmediğimiz olumsuz sonuçları da olabilir.
Çalışma, Alzheimer semptomları için olası bir tedavi seçeneği olarak ışık terapisinin kullanımını vurgulamakta ve etkinliğini ve güvenliğini doğrulamak için daha fazla, daha büyük denemeler yapılması çağrısında bulunmaktadır.