Çernobil insanlık tarihinin en yıkıcı olaylarından biridir ve nükleer enerjiyle çalışmanın tehlikelerine önemli bir örnektir. Olayın ardından Çernobil bölgesi ve yakındaki Pripyat şehri sonsuza kadar değişti. Çernobil'in yakınlarında yaşamak güvenli olmasa da insanlar bölgeyi ziyaret edebiliyor ve kaza sırasında meydana gelen trajediyi daha yakından görebiliyorlar. Bunları elbette nükleer reaktördeki yangını söndürmeye çalışan itfaiyecilerin yüzleştiği ölümcül zorluklarla karşılaşmadan yapıyorlar. Çernobil'e gitmek mümkün, peki ya riskler neler?
İlgili:
Çernobil'e Gitmek ve Çernobil Gezisi
Our World in Data (OWID) verilerine göre Çernobil patlamasının ilk anında 31 kişi öldü. Ancak reaktör patlamasının asıl tehlikesi patlamanın kendisi değil yaydığı kalıcı radyasyondur. Patlamadan sonra olay yerine çağrılan 29 itfaiyeci patlama yerinde edindikleri akut radyasyon maruziyetinden hayatlarını kaybettiler. Çernobil Nükleer Santrali'ndeki 4 numaralı nükleer reaktörün patlamasından bu yana geçen 30 yılda, Dünya Sağlık Örgütü tahminlerine göre Çernobil patlamasının doğrudan etkilerinden kaynaklı ölüm sayısı 4.000'dir.
Ian Fairlie ve David Sumner gibi radyasyon bilimcileri ise radyasyonun daha sonra yol açtığı kanser nedeniyle Çernobil kaynaklı ölüm tahminlerini 30.000 ila 60.000 arasında yapmıştır. Radyasyona maruz kalmanın uzun vadeli etkileri korkutucu olsa da, turistlerin terk edilmiş Çernobil bölgesini ve şu anda boş olan Pripyat şehrini gözetim altında ziyaret etmeleri şu anda mümkün.
Çernobil Turu
Chernobly Tour Çernobil bölgesi boyunca ziyaretçilere rehberlik hizmeti veren bir şirket. Ancak Çernobil Bölgesi'ne gitmenin tehlikesini tam olarak aydınlattıklarını söylemek zor. Tur hizmeti hala yüksek radyasyon seviyesine sahip olan tek bölümün nükleer santralin çevresindeki alan olduğunu belirtiyor ve müşteriler tüm vücutlarını kaplayan kıyafeti giymeleri için katı bir konuk kodu'nu imzalıyorlar. Bu kod, ziyaretçilerin bölgedeki herhangi bir bina, ağaç veya vahşi yaşamla etkileşime girmesini, yerde oturmasını veya rehberden uzaklaşmasını yasaklıyor. Bu nedenle Çernobil'e gitmek hala riskli ve geziler bu risk göz önüne alınarak yapılıyor. Daha doğrusu tüm riski ziyaretçi üstleniyor. Elbette hemen her tur şirketinde müşterilere sigorta yapılıyor.
Çernobil'deki Asıl Tehlike
Ancak şu var ki Çernobil'i ziyaret etmedeki en büyük risk radyasyon değildir (yine de hala mevcut bir tehdit). Asıl tehlike 30 yıldır terk edilmiş olan ve artık yıkılmaya başlayan yapılardır. Binaları ve diğer yapıları tutan metaller artık dışarı çıkmaya başlamış durumda.
Bugün Çernobil'i ziyaret etmek eskisinden daha güvenli olsa da, bilim adamları Çernobil'in radyasyondan ne zaman kurtulacağı konusunda hala emin değil. Tahminler Çernobil'in 180 ila 320 yıl arasında tekrar yaşanabilir hale geleceği yönünde. Çernobil bugünlerde nükleer enerjinin ve radyasyonun risklerini anlatan bir facia ve turistler içinse bir cazibe merkezi durumunda. Ne yazık ki bugün yaşayan insanların Çernobil'in tekrar güvenli bir yerleşim yeri olduğunu görme şansları olmayacak.