Avrupa tarihinde önemli olaylar yazımızla tarihsel olayları kronolojik olarak anlatmaya devam ediyoruz. Daha önce MÖ 10000 ve MÖ 1 dönemini bu adreste ve daha sonra MS 1 – MS 1000 dönemini de bu adreste anlatmıştık. Bu akış içinde yüzlerce kilometre taşını öğrenerek dünyanın geleceğine dair farklı bir bakış açısı kazanmanız mümkün. Şimdi 1000 – 1400 yılları arasında Avrupa'da gerçekleşen önemli olayları sıralayalım.
Avrupa tarihinde önemli olaylar
| 1000 | 1020 | 1040 |
| Danimarkalılar Svolder Çarpışması'nda Norveçlileri yeniyor, 1000. İlk Macaristan Kralı I. Stefan 1001 (-38). İngiltere'de II. Ethelred Danimarkalıların katledilmesini emrediyor, 1002. I. Svend kumandasındaki Danimarkalılar İngiltere'yi istila ediyor, 1003. Danimarkalılar İngiliz Kralı II. Ethelred'i kovuyor, 1013. Clontarf Çarpışması İrlanda'da Viking hakimiyeti sona erdiriyor, 1014. II. Heinrich, Kutsal Roma – Germen imparatoru 1014 (-24). Danimarka Kralı Canute İngiltere kralı oluyor, 1016 (-35). Bizans İmparatoru II. Basilleios Bulgaristan'ı ihlak ediyor, 1018. İskoç Kralı II. Malcolm Carham'da İngilizleri yeniyor, 1018. Rusya'nın ilk taştan inşa edilmiş Hristiyan kilise, 1017. İskandinavya ve Macaristan Hristiyan oluyor, 1000. Saksonlar İngiltere'de Bristol'e yerleşiyor, 1000. Hindistan kaynaklı satranç oyunu tanınmaya başlıyor, 1010. | VIII. Konstantin, Bizans İmparatoru, 1025 (-8). Bizans İmparatorluğu'nun en geniş dönemi, 1025. II. Konrad, Kutsal Roma – Germen imparatoru, 1027 (-39). Danimarka Kralı Canute Norveç'i fethediyor, 1027. III. Hişam tahttan indiriliyor, Kurtuba halifeliğinin sonu, 1031. II. Konrad Fransa tahtı üzerinde hak talep ediyor, 1032. Knut (Canute), krallığı üç oğlu arasında bölüştürüyor, 1035. Magnus Norveç Krallığı'nı yeniden kuruyor, 1035 (-47). I. Harold İngiltere kralı, 1035 (-40). I. William Normandiya dükü oluyor, 1035. III. Henrich, Kutsal Roma – Germen imparatoru, 1039 (-56). Hardicanute, İngiltere kralı, 1040 (-2). Guido d'Arezzo müzikte nota sistemini yeniden şekillendiriyor, 1026. Avrupa'da Sydenham Koresi salgını, 1021. | Macbeth İskoçya kralı, 1040 (-57). Dindar Edward, İngiltere kralı, 1042 (-66). Danimarkalı Magnus Slavları yeniyor, 1043. Acımasız Harald, Norveç kralı, 1047 (-66). Normanlar Güney İtalya'yı fethediyor ve imparatorluk kuruyor, 1053. İskoçya kralı Macbeth Dunsinane'de yeniliyor, 1054. Kiev Rusyası gerileme dönemine giriyor, 1054. Latin ve Yunan kiliseleri arasında hizipleşme, 1054. Malcolm Macbeth'i öldürüyor: Lulach, İskoç kralı, 1057. Malcolm Lulach'ı öldürüyor, İskoç kralı oluyor, 1058 (-93). II. Boleslaw, Polonya dük, 1058 (-81). Novgorod'da Aya Sofya inşa ediliyor, 1042 (-52). Westminster Manastırı'nın yapımına başlanıyor, 1052 (-65). |
| 1060 | 1080 | 1100 |
| Normanlar Sicilya'yı istila ediyor, 1061. II. Harold, İngiltere kralı 1066. İngilizler Stamford Bridge'de Norveçlileri yeniyor, 1066. Normanlar Hastings'de İngilizleri yeniyor, 1066. Halstan, İsveç Kralı, 1066 (-90). Normanlar Batı'yı Bizanslılardan geri alıyor, 1071. İngiltere Kralı I. William İskoçya'yı fethediyor, 1072. Papa VII. Gregorius: İmparatorluk ve Papalık arasında anlaşmazlık, 1073. Pisa Katedrali'nin yapımına başlanıyor, 1063 (-92). Bayeux Duvar Halısı dokunuyor, 1067 (-77). Beyaz Kule ve Londra Kulesi'nin yapımına başlanıyor, 1078. Augsburg'da günümüze kadar kalan ilk vitray, 1080. | Normanlar Roma'yı yağmalıyor, 1084. Kastilyalılar Toledo'yu Müslümanlardan alıyor, 1085. Kutsal Roma İmparatorluğu Bohemya'yı tanıyor, 1086. II. William, İngiltere kralı, 1087 (-1100). İngiltere Kralı II. William Cumberland'ı ilhak ediyor, 1092. Galler Normanlara karşı ayaklanıyor, 1094. El Cid İspanya'da Valensiya'yı Magriplilerden alıyor, 1094. Papa Urbanus Birinci Haçlı Seferi'ni ilan ediyor, 1095. Birinci Haçlı Seferi Köln'den Kudüs'e ulaşmak üzere başlatılıyor, 1096. Molesmeli Aziz Robert Cistercium manastırını kuruyor, 1098. Venedik'te San Marco tamamlanıyor, 1094. Dünyevi müziğin başlangıcı, 1100. I. William için Domesday Kitabı derleniyor, 1085 (-6). Venedik'te ilk gondollar, 1094. | I. Henry, İngiltere Kralı 1100. Cermenler doğuya yayılıyor, 1105. İngilizler Tinchebrai'de Normanları yeniyor, 1106. Floransa serbest cumhuriyet oluyor, 1115. Alfonso Magriplilerden Zaragoza'yı alıyor, 1118. Chanson de Roland, Fransız kahramanlık şiiri, 1100. İlk dinsel oyun, İngiltere, 1100. Aya Nikolay Novgorod, ilk soğan kubbeli kilise, 1113. Pala d'Oro sunak, San Marco, Venedik, 1115. Cüzzam Avrupa'da yeniden ortaya çıkıyor, 1100. İspanya'da sert sabun imal ediliyor, 1100. Tıp okulunda alkol damıtılıyor, Salerno, 1100. I. Henry Woodstock'da hayvanat bahçesi kuruyor, 1115. Bernard Clairvaux manastırını kuruyor, Fransa, 1115. İtalya'da Bologna Üniversitesi kuruluyor, 1119. |
| 1120 | 1140 | 1160 |
| İngiltere Kralı I. Henry'nin varisi denizde boğuluyor, 1120. Worms Antlaşması piskoposların seçilmesine olanak tanıyor, 1122. Venedikliler Rodos, Sakız ve Midilli'yi yağmalıyor, 1125. Afonso Henriques Portekiz'i İspanyol egemenliğinden kurtarıyor, 1128. II. Roger Sicilya'da Norman krallığı kuruyor, 1130. I. Stephen, İngiltere kralı, 1135 (-54). III. Konrad, Kutsal Roma-Germen İmparatoru, 1138. I. Alfonso, Portekiz kralı 1139 (-85). İslendingbök, İzlanda efsanesi, 1120. Petrus Abaelardus: Sic et Non, 1121. Fransa'da trubadurlar, 1125. Cistercium Rievaulx manastırı, 1131. St. Denis, Paris: ilk büyük gotik katedral, 1137 (-44). | Roma'da cumhuriyet kuruluyor, 1144. İkinci Haçlı Seferi, 1145 (-9). I. Alfonso Lizbon'u Müslümanlardan alıyor, 1147. Sicilya Kralı II. Ruggiero Bizans'tan Korfu'yu alıyor, 1147. I. Fredrich Almanya kralı, 1152 (-90). II. Henry: İngiltere ve Fransa'da Plantagenet Hanedanı, 1154. Papa IV. Hadrianus, tek İngiliz papa, 1154 (-9). I. William, Sicilya kralı, 1154 (-66). Almanya Kralı I. Fredrich Kutsal Roma-Germen imparatoru oluyor, 1155. İmparator I. Fredrich Roma Cumhuriyeti'ni yıkıyor, 1155. Papalık II. Henry'ye İrlanda'yı fethetme yetkisi veriyor, 1155. Moskova'nın kuruluşu, 1156. İngiliz kilise kanunları Decretum Gratiani'de toplanıyor, 1139. Sanat ve mimaride gotik dönem 1150, (-1450). Paris Üniversitesi kuruluyor, 1150. Muhemmed el İdris: Coğrafya, 1154. Anglo-Saxon Chronicle, 1154. | İmparator Friedrich Barbarossa (I. Fredrich) Milano'yu ele geçiriyor ve yakıp yıkıyor, 1162. 16 Kuzey İtalya kenti Lombard Birliği'ni kuruyor, 1167. Normanlar İrlanda'yı fethediyor, 1169 (-72). Prens Andrey Bogolyubski Kiev'i talan ediyor, 1168. Thomas Beckett Canterbury'de öldürülüyor, 1170. Lombardlar Legnano'da İmparator Fredrich'i yenilgiye uğratıyor, 1176. İmparator I. Fredrich papanın otoritesini kabul ediyor, 1177. Avrupa'da anadille yazılan dizelerin gelişimi, 1160. Beroul ve Thomas: Tristan ve İsolde, Kelt destanı, 1160. Notre Dame inşa ediliyor, 1163 (-1235). Oxford Üniversitesi kuruluyor, 1167. Chretien de Troyes: Lancelot, 1170. Roman de Renard, Fransız şiiri, 1174. Eski Londra Köprüsü inşa ediliyor, 1176. İngiltere'de jüri sistemi yerleşiyor, 1166. |
| 1180 | 1200 | 1220 |
| I. Richard, İngiltere kralı 1189 (-99) Papa VII. Gregorius Üçüncü Haçlı Seferi'ni ilan ediyor, 1189 (92). Töton Şövalyeleri'nin örgütlenmesi, 1190. İngiltere Kralı I. Richard Kıbrıs'ı Tapınak Şövalyeleri'ne satıyor, 1191. Sicilya, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'yla birleşiyor, 1192. İngiltere Kralı I. Richard fidye için Avusturya'da tutuluyor, 1193. III. İnnocentius papa oluyor, 1198 (-1216). John, İngiltere kralı 1199 (-1216). Charles Katedrali yeniden inşa ediliyor, 1194 (-1260). Nibelungenlied, Alman destanı, 1200. İngiliz evlerinde camlı pencereler, 1180. Avrupa'da dikey kanatlı yeldeğirmenleri ortaya çıkıyor, 1180. | Fransa Kralı II. Philippe ile İngiltere Kralı John savaşıyor, 1202. Dördüncü Haçlı Seferi: Franklar Bizans'ı alıyor, 1202 (-4). Fransa Normandiya'yı İlgiltere'den alıyor, 1204. Assisli Aziz Francesco Fransisken tarikatını kuruyor, 1209. Fransa'da Albi Haçlı Seferi, 1209 (-29). Çocuk haçlı seferi, 1212. II. Fredrich, Almanya kralı, 1212. İspanyollar Las Navas de Tolosa Muharebesi'nde Arapları yeniyor, 1212. Fransa Kralı II. Philippe Bouvines Muharebesi'nde İngilizleri yeniyor, 1214. İngiltere Kralı John Magna Carta'yı kabul ediyor, 1215. Aziz Domingo de Guzman Dominiken tarikatını kuruyor, 1215. III. Henry İngiltere kralı, 1216 (-72). Arap rakamları benimseniyor, 1202. Filozof ve bilim adamı Albertus Magnus doğuyor, 1209 (-80). Cambridge Üniversitesi kuruluyor, 1209. Fransa'da Reims Katedrali'nin yapımına başlanıyor, 1212 (-1311). Filozof ve eğitim reformcusu Roger Bacon doğuyor, 1214 (94). Nişan yüzüğü kullanılmaya başlıyor, 1200. Saray soytarıları ortaya çıkıyor, 1202. Londra'da damlar tahta veya saman yerine kiremitle kaplanıyor, 1212. | Rus prensi Aleksandr Nevski doğuyor, 1220 (-63). İngiltere'de Dominiken ve Fransisken rahipler, 1221. Tatarlar Kalka Irmağı yakınında Ruslara saldırıyor, 1223. IX. Louis Fransa kralı oluyor, 1226 (-70). Töton Şövalyeleri Prusya'yı Hristiyan yapıyor, 1226 (-39). III. Fernando Cordoba'yı Magriplilerden alıyor, 1236 (-9). Moğollar Rusya'yı istila ediyor, 1236 (9). İspanya'da Burgos Katedrali inşa ediliyor, 1221 (-1457). II. Friedrich Napoli Üniversitesi'ni kuruyor, 1224. Roman de la Rose, saray aşkının alegorisi, 1236 (-76). Avrupa'da ilk kez zürafalar sergileniyor, 1220. İspanya'da pamuk üretiliyor, 1225. İngiltere Newcastle'da kömür çıkarılıyor, 1233. |
| 1240 | 1260 | 1280 |
| Moğollar Rusya'yı ele geçiriyor, Altın Orda Devleti, 1240. Aleksandr Nevski Neva Irmağı yakınında İsveçlileri yeniyor, 1240. Moğollar Polonya'yı, Macaristan'ı ve Bohemya'yı istila ediyor, 1241. Alman ticaret şehirleri Hansa Birliği'ni kuruyor, 1241. Nevski Peipus Gölü'nde Töton Şövalyeleri'ni yeniyor, 1242. Kastilya Kralı III. Fernando Magriplileri Sevilla'dan sürüyor, 1248. İsveç hükümranlığı Finlandiya'ya yayılıyor, 1249. Almanya ve İtalya'da imparatorluk gücünün çöküşü, 1250. Paris Parlamentosu oluşturuluyor, 1250. Marco Polo doğuyor, 1254 (-1324). Paris Antlaşması: yalnızca Guyenne İngilizlerde kalıyor, 1259. Westminster Abbey korosu ve avlusu, 1254 (-70). Almanya'da Köln Katedrali'nin yapımına başlanıyor, 1248. İspanya, Granada'da da Elhamra Sarayı'nın yapımına başlanıyor, 1248. Çekoslovakya'da silahlarda metal kaplama kullanılıyor, 1250. Yazmak için kaz tüyü kullanılıyor, 1250. Floransa'da ilk altın florin basılıyor, 1252. İngiltere'de keten kumaş üretiliyor, 1253. III. Henry Londra Kulesi hayvanat bahçesini kuruyor, 1256. | Konstantinopolis Haçlılardan kurtuluyor, 1261. Norveçli Haakon Hebridleri İskoçlara bırakıyor, 1263. Lewes Çarpışması: De Montfort III. Henry'yi yeniyor, 1264. Westmister Hall'da İngiltere'nin ilk parlamentosu, 1265. Evesham Çarpışması: Simon de Montfort ölüyor, 1265. Norveç Batı adalarını, Man Adası'nı İskoçlara bırakıyor, 1266. I. Edward İngiltere kralı oluyor, 1272 (-1307). Rudolf, ilk Habsburg imparatoru, 1272 (-91). Nevski'nin oğlu Daniel Moskova hanedanını kuruyor, 1276. I. Edward Galler'i kontrol altına alıyor, 1276 (-84). Cimabue: Sta. Trinita Madonnası, 1260. Dante doğuyor, 1265 (-1321) Giotto doğuyor, 1266 (-1337). Roger Bacon merceği buluyor, 1266. Aquino'lu Aziz Tammaso: Summa Theologiae, 1270. İlk insan diseksiyonu, 1275. I. Edward Galler'de kaleler yaptırıyor, 1277 (-1302). Oxford'da öğrenci yurdu, 1264. İngiltere'de paralı yollar, 1269. | Sicilya Vesperum Ayaklanması ve Fransızların katledilmesi, 1282. İngiltere ve Fransa savaşta, 1282 (-98). İngiltere Galler üzerinde egemen oluyor, 1284. I. Edward Yahudileri İngiltere'den kovuyor, 1290. İsviçre Konfederasyonu kuruluyor, 1291. Fransız donanması Dover'e saldırıyor, 1295. Stirling Çarpışması: İskoçlar İngilizleri yeniyor, 1297. El baskısı, Ravenna, İtalya, 1289. Dante: La Vita Nouva, 1290. Floransa belediye binasının inşası, 1297. Marco Polo: II Millione, gezilerinin öyküsü, 1298. Venedik'te altın sikke basılıyor, 1284. Kuzey İtalya'da ilk piyesler, 1290. İskoçların ünlü Scone Taşı Londra'da Westminster'a taşınıyor, 1296. |
| 1300 | 1320 | 1340 |
| İlk Galler Prensi belirleniyor; sonraji II. Edward, 1301. Courtrai Çarpışması: Flamanlar Fransızları yeniyor, 1302. IV. Philippe Yahudileri Fransa'dan kovuyor, 1306. II. Edward, İngiltere kralı, 1307 (-27). Papalık Avignon'a taşınıyor, 1309. Templier tarikatı Papalık talimatıyla feshediliyor, 1312. Bannockburn Çarpışması: İskoçlar İngilizleri yeniyor, 1314. İlk madrigaller, 1300. Roma Üniversitesi, 1303. Glotto: Padua'daki S. Maria deli'Arena'da freskler, 1305. Dante: İlahi Komedya, 1307 (-21). Venedik'te Dukalık sarayının yapımına başlanıyor, 1309. Fransa'da Reims Katedrali tamamlanıyor, 1311. Londra'da ilk St. Paul Katedrali tamamlanıyor, 1314. Brugge, Lyons, Antwerp ve Cenova'da ticaret fuarları, 1300. Batıda ilk defa barut üretiliyor, 1300. IV. Philippe Fransa'da kapalı tenis kortu inşa ettiriyor, 1308. İtalyanlar, Fransa, Lyon'da ipek endüstrisi kuruyor, 1315. | İngiltere Kralı II. Edward Berkeley Kalesi'nde öldürülüyor, 1327. III. Edward İngiltere kralı 1327 (-77). Fransa'nın son Capet kralı IV. Charles ölüyor, 1328. VI. Philippe Fransa'da Valois hanedanını başlatıyor, 1328. I. Ivan Moskova'yı genişletmeye başlıyor, 1328. İskoç Kralı VIII. Robert the Bruce cüzzam nedeniyle ölüyor, 1329. Fransa ile İngiltere arasındaki Yüz Yıl Savaşları başlıyor, 1337 (-1453). İtalya'da kültürel yeniden canlanma, 1320. Cambridge'de Clare College kuruluyor, 1326. Oxford'da bilimsel hava tahmini, 1337. Moskova'da Kremlin'in yapımına başlanıyor, 1339. Fransa ve Belçika'da dantel üretiliyor, 1320. İlk olarak Metz kuşatmasında toplar kullanılıyor, 1324. Uzun yay, Tatar yayına üstün geliyor, 1330. İngiltere, York'ta dokumacılık, 1331. | Sluys Çarpışması: İngilizler Kuzey Denizi'nde Fransızları yeniyor, 1340. Töton Şövalyeleri Estonya'yı Danimarka'dan alıyor, 1343. Crecy Çarpışması: İngilizler Fransızları yeniyor, 1346. İmparator IV. Karl tahta çıkıyor, 1346 (-78). Kara Ölüm Veba Avrupa'da 25 milyon insanın hayatına mal oluyor, 1347. Poitiers Çarpışması: İngilizler Fransızları yeniyor, 1356. Fransa'da Jacquerie (köylüler) Ayaklanması, 1358. Petrarca Roma'da saray şairi oluyor, 1341. İspanya'da Valladolid Üniversitesi kuruluyor, 1346. Papanın hekimi iki veba tipi teşhis ediyor, 1348. Dikey mimarinin doruk noktası, 1350. Boccaccio: Decamerone, 1353. Venedik'te ilk baca kullanımı, 1347. İlk ağızdan doldurulan silahlar icat ediliyor, 1350. Lavta müziği popüler oluyor, 1350. İngiltere'de tenis açık havada oynanıyor, 1351. |
| 1360 | 1380 | 1400 |
| Osmanlı Padişahı I. Murad Edirne'yi fethediyor, 1361. İngiltere'de Kara Ölüm yeniden ortaya çıkıyor, 1361. IV. Karl, Bohemya kralı, 1363. V. Charles Fransa kralı oluyor, 1364. Edirne Osmanlı başkenti, 1365. İspanyol donanması İngilizleri La Rochille'de yeniyor, 1372. Kara Prens ölüyor, 1375. II. Richard, İngiltere kralı, 1377 (-89). Papalık'ta Büyük Böünme 1378 (-1417). Andrey Rublyov, Rus ikon sanatçısı doğuyor, 1360 (-1430). Flaman sanatının yükselişi, 1366 (-1440). Paris'te Bastille inşa ediliyor, 1369. Robin Hood efsanesi, 1370. Mayorkalı haritacılar Katalan Atlası hazırlıyor, 1375. New College, Oxford, 1379 (-86). Fransa'da ilk madeni frank, 1360 İskambil kağıdı, Almanya, 1377. | Venedik Cenova'yı yeniyor, 1383. İngiltere'de Wat Tyler Köylü Ayaklanması'na önderlik ediyor, 1381. Aljubarrato'da Portekizliler Kastilyalılara karşı zafer kazanıyor, 1385. Polonya – Litvanya birleşmesi, 1386. I. Kosava Savaşı: Osmanlılar Balkanları ele geçiriyor, 1389. İspanya'da Yahudiler katlediliyor, 1391. Moskova Ninji Novgorod ve Suzdal'ı ihlak ediyor, 1392. Kalmar Birliği: İskandinavya'daki tek güç. İngiltere Kralı II. Richard tahttan indiriliyor, IV. Henry kral oluyor, 1399 (-1461). John Wycliffe: Kitabı Mukaddes çeviri, 1380. Heidelberg Üniversitesi, 1386. Milano Katedrali'nin yapımına başlanıyor, 1386. Geoffrey Chaucer: Canterbury Tales, 1387 (-1400). Bilinen ilk Keltçe edebiyat, 1400. Winchester College, 1387. Medici Bankası kuruluyor, 1387. İngiltere'de ilk Sağlık Yasası çıkıyor, 1388. | DEVAM İÇİN BURAYA TIKLAYINIZ |