Yağlıboya resim, modern ressamlara açık olan birçok seçenek arasında en eski ve en dayanıklı olanlardan biri olarak görünmektedir. Rönesans'tan günümüze kadar uzanan yağlı boya tablolar dünyanın dört bir yanındaki müzelerde görülebilir. Bu eserler, tekniğin süregelen uyarlanabilirliğini ve popülerliğini gözler önüne seriyor. Peki, ilk yağlı boya tabloyu kim yaptı? Yöntemin kökeni tam olarak bilinmese de, birkaç ipucunu takip ederek uzun ve görkemli tarihini bir araya getirebiliriz.
Yağlı Boya Resmin Bilinen En Eski Eserleri 7. Yüzyıl Afganistanı'ndan
Yağlı boya resimlerin izi 7. yüzyıla kadar sürülebilir. Arkeologlar bunları, Bamiyan Buda heykellerinden çok da uzak olmayan eski Afgan yerleşimi Bamiyan'daki tarihi bir ipek yolu durağında ortaya çıkardı. Sanat eserleri doğrudan duvarlara boyanmış ve korunmaları için verniklenmiştir. Günümüze ulaşan en eski yağlı boya örnekleri olmalarına rağmen, bu duvar resimleri zamanlarına göre oldukça gelişmiştir. Bu da resim malzemesinin bir süredir kullanılıyor olduğunu göstermektedir.
Theophilus
Birkaç on yıl sonra, yaklaşık MS 1125 yılında, Alman keşiş, sanatçı ve yazar Theophilus, Çeşitli Sanatlar Üzerine adlı eserinde yağlı boyayı tarif etmiştir. Theophilus, "pigmentleri yağ ile öğüterek" resim yapmak için kalın ve canlı renkli bir macun yapmayı tarif ediyordu. Onun yöntemi güzel sanatlardan ziyade ahşap oymalar, tablolar, heykeller ve duvar resimleri gibi dekoratif işler için daha uyumluydu. Bunun yerine, Orta Çağ'da batı dünyasının büyük bölümünde ressamlar birincil boyama yöntemi olarak yumurta temperasını (pigmentleri yumurta ile bağlama) tercih ettiler.
Jan Van Eyck ve Diğer Hollandalı Rönesans Sanatçıları
Yağlıboya resim, 15. yüzyılın Kuzey Rönesansı sırasında bir dizi Hollandalı ressamın çabaları sayesinde popülerlik kazandı. Bu ressamların fikirlerinin etkisi, Kuzey Avrupa'daki ilk üslerinden güneye, İtalya'ya kadar ulaştı. Jan van Eyck ve kardeşi Hubert Hollanda ekolünün öncüleriydi. Her iki ressam da gerçek hayattan alınmış gibi görünen muhteşem efektler elde etmek için pigmentleri yağlarla nasıl birleştireceklerini öğrendiler. Van Eyck, bir yumurta tempera alt boyasıyla başlayıp daha sonra onu şeffaf yağlı boya katmanlarıyla kaplayan bir sırlama tekniği kullanmıştır. Bu yöntemle ışık, boyanın içinden geçerek parıldamasını ve ışıldamasını sağlıyordu.
Giovanni Bellini ve Titian
Van Eyck'in izinden giden İtalyan ressam Giovanni Bellini, İtalya'da yağlıboyayı popüler hale getirmiştir. Van Eyck gibi o da tempera alt boyası kullanmış, ancak daha dinamik, etkileyici ve sanatsal sonuçlar üreten impasto (kalın katmanlar) ve ıslak üzerine ıslak işlemler gibi yeni teknikler de getirmiştir. Bellini'nin genç öğrencisi ve önde gelen bir Rönesans ressamı olan Titian, fırça darbeleri ve boya izlerinin tuval üzerinde görünür kaldığı, yağlıboya ile daha da spontane ve etkileyici eserler yaratarak onun izinden gitmiştir.
Günümüzde Yağlıboya Resim
Yağlı boyanın üstünlüğü, sonraki yüzyıllarda ressamların, deri ve kumaşın gerçekçiliğinden, gökyüzündeki ışığın göz kamaştırıcı etkilerine, doğanın en ince ayrıntısına kadar resmedilmesinden impasto dışavurumculuğuna uzanan çok çeşitli etkileri elde etmedeki çok yönlülüğünü keşfetmeleriyle artmıştır. 19. yüzyılın başlarından ortalarına kadar bu aracın yaygın kullanımı, yeni pigmentlerin ve daha sonra taşınabilir boya tüplerinin geliştirilmesiyle kolaylaşmıştır. O zamandan beri, dünyanın dört bir yanındaki kültürlerin sanatsal geleneklerinin vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Gerhard Richter'in şeritli resimlerinden Marlene Dumas'nın suluboya yeniliklerine kadar çağdaş sanatçılar, tuvalin potansiyelini keşfetmeye devam ederek kanonun içinde uyuyan canlılığı ortaya çıkarıyor.
