Trento Konsili: Katolik Doktrininin Tanımlanması ve Kilise Reformu

Papa III. Paulus, Aralık 1545'ten Aralık 1563'e kadar süren Trento Konsili'ni toplamıştır. Konsil çoğunlukla Alp Dağları'ndaki Trent kasabasında toplanmıştır. Amacı Avrupa'da Protestan (Lutherci ya da Kalvinist) hareketin yayılmasına karşı koymaktı. Kilise'nin dini doktrinler ve dogmalar konusundaki tutumunu netleştirmeyi ve aynı zamanda çeşitli skandallar nedeniyle ateş altında olan Katolik din adamlarını reforme etmeyi amaçlıyordu. Konsil, Protestan Reformu'na karşı Avrupa genelinde Karşı Reform hareketini yaymıştır.

Trento Konsili'nin sonuçları arasında çok sayıda kendini dine adamış din adamının ortaya çıkması ve Cizvitler ve Karmelitler gibi yeni dini tarikatların kurulması yer almaktadır. Bu, bir kriz döneminde Katolik inancının yeniden canlanmasına yol açtı. Bununla birlikte, dini bölünmeleri de şiddetlendirerek Avrupa'da Katolikler ve Protestanlar arasında çok sayıda din savaşına neden oldu. Trento Konsili ve onun tarihi, siyasi ve dini sonuçları hakkında daha derin bir anlayış için lütfen okumaya devam edin.

Trento Konsili'ni Kim Topladı?

Trento Konsili, Katolik din adamlarında reform yapmak ve Katolik doktrinini Protestan fikirlerden açıkça ayırmak amacıyla Papa III. Paulus (Alessandro Farnese) tarafından toplandı. Bu ekümenik konsil resmi olarak 13 Aralık 1545'te başladı ve üç ana oturum ve toplam yirmi beş oturumla on sekiz yıla yayılan Katolik tarihinin en uzun konseylerinden biriydi.

Konsil öncelikle günümüzde İtalya'nın bir parçası olan Tirol bölgesindeki Trento şehrinde gerçekleşmiştir. Trento'daki San Vigilio Katedrali ve Santa Maria Maggiore kilisesi de dahil olmak üzere çeşitli yerlerde yapılmıştır. Trento Konsili, Katolik Kilisesi tarihindeki en önemli olaylardan biri olarak kabul edilir.

Trento Konsili'nin Amacı Neydi?

Trento Konsili, Protestan fikirlere karşı koymayı ve uzun yıllardır eleştirilere maruz kalan Katolik din adamlarını reforme etmeyi amaçlamıştır. Konsil, Martin Luther adlı bir Alman keşişin 1517'de Kilise içindeki çeşitli skandalları kınamasıyla başlayan önemli bir dini çalkantı bağlamında gerçekleşmiştir. Bu, Protestanlığın doğmasına yol açmış, reformcular dini otoritelere güvenmek yerine inancın temel ilkesi olarak İncil'e dönüşü savunmuşlardır.

Reformcular ayrıca azizlere ve Meryem Ana'ya saygı gösterilmesini de reddetmişlerdir. 1536'da Fransız Jean Calvin'in teolojik çalışması "Hristiyan Dininin Enstitüleri" Protestan hareketini daha da etkiledi. Kalvinizm, Tanrı'nın kurtuluş konuları da dahil olmak üzere tam egemenliğini vurgulamıştır.

Bu Karşı Reformun arka planında, Protestan Reformuna karşı çıkmayı ve Katolik ruhban sınıfı içindeki krizi ele almayı amaçlayan Trento Konsili, sakramentleri yeniden onayladı ve Kilise içinde disiplin önlemleri getirdi. Ruhban sınıfı reformu, açgözlülük, yolsuzluk, genç rahiplerin atanması, eğitim eksikliği, skandal yaşam tarzları ve ahlaksızlık gibi kabul edilemez uygulamaları sona erdirmeyi amaçlamıştır.

Konsil, Katolik Kilisesi'nden kusursuzluk talep ederek, Katolikliğin dogmalarını, inançlarını ve kurumlarını netleştirirken Protestanlıkla mücadele etmeyi amaçlamıştır.

Katolik Kilisesi Trento'da Nasıl Reform Yaptı?

Trento Konsili sırasında piskoposlar ve ilahiyatçılar Katolik inancının temel doktrinlerini yeniden teyit ederek Protestan Reformu'nun aksine genellikle "Tridentine" veya Katolik Reformu olarak adlandırılan reformu başlattılar. Konsil, Eski ve Yeni Ahit, Elçilerin İşleri ve Elçilerin Mektupları (Epistula Apostolorum) dahil olmak üzere kutsal kitapların önemini teyit etmiştir. Vulgate (Aziz Jerome'un 4. yüzyılda yaptığı Kutsal Yazıların Latince çevirisi) tek resmi metin olarak kabul edilmektedir.

Konsil ayrıca Protestan inançlarının aksine arafın varlığını ve dini inanç yoluyla kurtuluş için çabalamanın gerekliliğini yeniden teyit etmiştir. Asli günah doktrini de aynı şekilde yeniden teyit edilmiştir. Bu arayışta, bir rahip tarafından verilen yedi sakrament önemli kilometre taşlarıdır: Vaftiz, Evharistiya, Konfirmasyon, Günah Çıkarma Yoluyla Uzlaşma, Hastaların Meshedilmesi, Evlilik ve Ordinasyon. Evlilik sırasında dini tören Katolikler için zorunlu hale gelmiş ve transubstantiation (ekmek ve şarabın İsa'nın bedeni ve kanına dönüşmesi) dogması da yeniden teyit edilmiştir.

Konsil, azizlere ve Bakire'ye hürmetin yanı sıra dini imgelerin ve kutsal emanetlerin kullanımını da onaylamıştır. Hoşgörü uygulaması devam etmiştir.

Ruhban sınıfının örgütlenmesinde de reformlar yapıldı. Rahiplerin bekarlıklarını sürdürmeleri, papazların cemaatlerinde, piskoposların ise piskoposluk bölgelerinde ikamet etmeleri gerekiyordu. Rahiplik için asgari yaş 27 olarak belirlendi ve geleceğin rahiplerine eğitim vermek üzere hem kültürel hem de dini görevleri vurgulayan seminerler kuruldu. Piskoposların rolü güçlendirilerek vaaz vermeleri ve her yıl piskoposluk bölgelerindeki tüm kiliseleri ziyaret etmeleri zorunlu hale getirildi.

Katolik Reformasyonunun Kilit İsimleri Kimlerdi?

Katolik Reformu, son derece etkili birkaç din adamının ortaya çıkışına tanık oldu. Haçlı John, Charles Borromeo ve Avilalı Teresa gibi bazıları aziz olarak kanonlaştırılacaktı. Katolik Karşı-Reformu'nun desteklenmesinde beş papa rol oynamıştır. Papa VII. Clement başlangıçta konsey fikrini düşünmüş ancak V. Charles ve I. Francis arasındaki anlaşmazlık nedeniyle engellenmiştir. Papa III. Paulus din adamlarının reformu için ilk önlemleri başlatmış, Trent Konseyini toplamış ve yeni dini tarikatların kurulmasını teşvik etmiştir. Trento Konsili, Papa III. Julius, IV. Paulus ve IV. Pius'un papalık dönemlerinde de devam etmiştir.

Katolik Reformu'nun önde gelen isimleri arasında Loyola'lı Ignatius, İsa Cemiyeti'nin (Cizvitler) kurucusu olarak öne çıkmaktadır. Gençliğinde saraylı ve gösterişli bir yaşam sürmüş olan bu İspanyol Bask rahibi radikal bir dönüşüm geçirmiştir. Assisili Aziz Francis'ten esinlenerek inziva ve misyonerlik hayatını benimsedi. İsa Cemiyeti'nin kurucusu olarak cemaati Hindistan, Afrika ve Güney Amerika'daki misyonerlik faaliyetlerine yönlendirdi.

Avilalı Teresa, dini dünya üzerindeki etkisi devam eden bir başka etkili figürdür. Derin bir mistik olan bu İspanyol rahibe, çok sayıda yazı bırakmış ve Karmelit tarikatını kemer sıkma ve yoksulluğa geri dönecek şekilde reforme etmiştir. İspanya'da birkaç manastır kurmuş ve daha sonra kanonlaştırılarak 1970 yılında Kilise Doktoru unvanını alan ilk kadın olmuştur.

Diğer önemli isimler arasında erkek Karmelitlere önderlik eden mistik ve şair Haçlı John ve kendi piskoposluk bölgesinde Tridentine reformunun güçlü bir savunucusu olan İtalyan piskopos Charles Borromeo sayılabilir.

Trento Konsili'nin Sonuçları Neler Oldu?

Trento Konsili, daha ahlaklı, eğitimli ve kendini başkalarına hizmet etmeye adamış dini tarikatların yeniden canlanmasına yol açtı. Konsil tarafından başlatılan reformlar Katolikliği güçlendirdi ve hatta Fransa'da Katolik inancında önemli bir canlanma oldu. Bu dini cazibede teolojik ve idealist yönler rol oynamıştır.

Bununla birlikte, kargaşa devam etti ve konsilin sonu Fransız Din Savaşları'nın başlangıcına denk geldi. 1562-1598 yılları arasında Protestanlar ve Katolikler arasında kanlı çatışmalara yol açan sekiz Din Savaşı yaşandı. 1572'de Paris'te ve ülke genelinde meydana gelen Aziz Bartolomeus Yortusu Kıyımı bu çalkantılı dönemin en önemli olaylarından biriydi. Katolikler, özellikle de Guise ailesine bağlı olanlar, Huguenot Protestanlarına karşı çıktı.

Hollanda'da Din Savaşları (Seksen Yıl Savaşları) Kalvinistler ve Katolikler arasında bölgesel çatışmalara yol açtı. Avrupa, İspanya'nın Habsburg tarafı ve Kutsal Roma İmparatorluğu (Papalık tarafından desteklenen) ile Almanya'daki Protestan devletler (daha sonra İskandinav ülkeleri ve Fransa tarafından desteklenen) arasındaki bir çatışma olan Otuz Yıl Savaşları'na (1618-1648) karıştı. Dini bölünmeler Katolik Reformundan sonra da güçlü kalmış ve Avrupa'da çok sayıda savaşa yol açmıştır.

Oturumlarda Kabul Edilen Anlaşmalar

• I. ve II. Oturumlar: Sırasıyla 13 Aralık 1545 ve 7 Ocak 1546 tarihlerinde yapılmıştır. Ön sorular ve konsilin düzeni.
• III: 4 Şubat 1546 tarihinde yapıldı. İznik-Konstantinopolis İtikadı yeniden teyit edildi.
• IV: 8 Nisan 1546 tarihinde toplandı. Kutsal Kitapların ve Apostolik Geleneğin Kabulü. Apostolik Gelenek ve Kutsal Yazılar vahyin iki kaynağı olarak ilan edildi. Vulgate, İncil'in kabul edilen çevirisi olarak kabul edildi.
• V: 17 Haziran 1546 tarihinde yapıldı. İlk Günah Kararnamesi.
• VI: 13 Ocak 1547'de yapıldı. Aklanma üzerine 16 bölümlük kararname (iyi işlerle birlikte imanın değerini yeniden teyit etti). Aklanma Üzerine Kanonlar. Bu ilk dönemin en önemli oturumuydu.
• VII: 3 Mart 1547 tarihinde yapılmıştır. Genel olarak sakramentler üzerine kanonlar. Vaftiz sakramenti üzerine kanonlar. Onaylama ayinine ilişkin kanunlar. Çoğulculuk, muafiyetler ve ruhban sınıfının yasal konularında reform.
• VIII: 11 Mart 1547'de toplandı. Kara Veba'dan kaçmak için Bologna'ya nakil kabul edildi.
• IX: 21 Nisan 1547'de Bologna'da yapıldı. Oturumun uzatılması.
• X: 2 Haziran 1547'de Bologna'da yapıldı. Oturumun uzatılması.

Konseyin Papa tarafından askıya alınması.

• XI: 1 Mayıs 1551'de toplandı. Konsilin devam etmesi.
• XII: 1 Eylül 1551'de toplandı. Prorogasyon.
• XIII: 11 Ekim 1551 tarihinde toplandı. Efkaristiya ayini hakkında kararname ve kanonlar. Piskoposluk yargı yetkisi ve piskoposların denetimi reformu.
• XIV: 25 Kasım 1551'de yapıldı. Tövbe ve aşırı bağışlanma ayinine ilişkin doktrin ve kanonlar.
• XV: 25 Ocak 1552 tarihinde toplanmıştır. Herhangi bir karar alınmadı.
• XVI: 28 Nisan 1552 tarihinde toplandı.

Konsili askıya alma konusunda anlaşmaya varıldı.

• XVII: 18 Ocak 1562 tarihinde toplandı. Konsilin yeniden açılması.
• XVIII: 26 Şubat 1562 tarihinde toplandı. Yasaklı kitaplar listesinin gerekliliği.
• XIX: 14 Mayıs 1562 tarihinde toplandı. Prorogasyon.
• XX: 4 Haziran 1562'de yapıldı. Uzatma.
• XXI: 16 Temmuz 1562 tarihinde yapıldı. İki tür altında komünyon ve bebeklerin komünyonuna ilişkin doktrin ve kanonlar. Papazlığa atanma, rahiplik ve yeni cemaatlerin kurulması reformu.
• XXII: 17 Eylül 1562 tarihinde yapılmıştır. Ayinin en kutsal kurbanı üzerine doktrin. Efkaristiya dogmatik olarak ekmek ve şarabın Mesih'in gerçek etine ve kanına dönüştüğü gerçek bir kefaret kurbanı olarak tanımlandı. Din adamlarının ahlakı, dini vakıfların idaresi ve dini makamları üstlenmek için gerekenler konusunda reform.
• XXIII: 15 Temmuz 1563 tarihinde düzenlenmiştir. Emirlerin kutsallığı (ordinasyon) üzerine doktrin ve kanonlar. Kilise hiyerarşisi. İkamet zorunluluğu. Ruhban Okulları Yönetmeliği.
• XXIV: 11 Kasım 1563 tarihinde yapılmıştır. Evlilik kutsallığı üzerine doktrin.1 Bekârlığın mükemmelliği yeniden teyit edildi. Piskoposların ve Kardinallerin Reformu.
• XXV: 3 ve 4 Aralık 1563 tarihlerinde yapıldı. Araf hakkında kararname. Araf'ın varlığı, azizlere ve kutsal emanetlere saygı yeniden teyit edildi. Manastır tarikatlarında reform. Din adamları arasında cariyeliğin yasaklanması. Papa, yasaklanmış kitapların bir listesini derlemek, bir ilmihal oluşturmak ve Breviary ile Missal'ı gözden geçirmekle görevlendirildi. Üçlü Birlik ve Enkarnasyonla ilgili olarak (üniterlere karşı), Tridentine iman mesleği. Konsey'in kapanışı.