Ülkelere Göre Ortalama Yaşam Süresi

Aşağıda Türkiye ile birlikte beklenen yaşam süresi en uzun ve en kısa olan ülkeleri bulacaksınız. Doğumda beklenen yaşam süresi sıkça analiz edilen bir faktör ve dünya ülkelerinin demografik verilerinin önemli bir bileşenini oluşturuyor. Bu süre, yenidoğan bebeklerin beklenen ömrünü temsil eder ve bir ülkenin genel sağlığının iyi bir göstergesidir.

Beklenen yaşam süresi neden önemli?

Yaşam beklentisi endeksi kıtlık, savaş ve hastalık gibi sorunlardan dolayı düşebiliyor. Sağlık ve refahtaki gelişmeler ise beklenen yaşam süresini yükseltmekte. Bir ülkenin ortalama yaşam süresi ne kadar yüksek olursa o ülkenin geleceği o kadar parlak demektir. Dünyanın daha gelişmiş ülkeleri daha az gelişmiş ülkelerinden yüksek yaşam sürelerine sahipler. Ayrıca bölgeler arası yaşam süresindeki değişim çarpıcı olmakta.

Bununla birlikte Suudi Arabistan gibi kişi başına düşen GSYİH'sı çok yüksek ancak yaşam süresi yüksek olmayan ülkeler de var. Tam tersi şekilde kişi başına düşen GSYİH'sı düşük olan Çin ve Küba gibi ülkeler yüksek yaşam sürelerine sahiptir.

Halk sağlığı, beslenme ve tıp alanındaki gelişmeler, yirminci yüzyılda beklenen yaşam süresini hızla artırdı. En gelişmiş ülkelerde yaşam süresi artık daha yavaş yükseliyor ve 80'li yaşların ortalarında zirveye ulaşacağı düşünülüyor. Günümüzde dünyada en yüksek ortalama ömre sahip ülkeler arasında Japonya ile birlikte Andorra, San Marino ve Singapur var (sırasıyla 83,5, 82,1, 81,6 ve 81,1 yıl).

Türkiye'de beklenen yaşam süresi 77 yıldır

Maalesef AIDS gibi etkenler 34 farklı ülkede (26'sı Afrika ve geri kalanı Asya ve Latin Amerika) yaşam süresini belirgin oranda azalttı. Dünyada yaşam süresi en düşük olan ülkeler arasında Esvatini (33,2 yıl), Botsvana (33,9 yıl) ve Lesotho (34,5 yıl) var.

İlgili

Dünyanın En Eski Ülkeleri

Dünya'nın Sonu Nasıl Gelecek? Hayatın Sonuna Dair Fikirler

İzlanda'nın Tarihi, Etnik Yapısı, Dili, İnancı ve Yönetim Şekli

1998-2000 yılları arasında 44 farklı ülke, doğumdaki yaşam süresinde iki yıl veya daha fazla oranda değişim gösterdi. Bunlardan 23 ülkede yaşam süresi artarken 21'inde kısaldı.

Beklenen yaşam süresi en uzun ülkeler

• 1) 84,8 yıl – Hong Kong
• 2) 84,6 yıl – Japonya
• 2) 84,2 yıl – Makao
• 4) 83,8 yıl – İsviçre
• 5) 83,6 yıl – Singapur

Beklenen yaşam süresi en kısa ülkeler

• 1) 54,8 yıl – Sierra Leone
• 2) 54,8 yıl – Nijerya
• 3) 54,3 yıl – Lesotho
• 4) 54,3 yıl – Çad
• 5) 53,3 yıl – Orta Afrika Cumhuriyeti

Yaşam süresinde cinsiyet farklılığı

Kadınlar neredeyse her zaman erkeklerden daha yüksek beklenen yaşam süresine sahipler. Şu anda tüm insanlığın beklenen yaşam süresi 72,6 yıldır; erkeklerin yaşam süresi 70,2 yıl ve kadınlarınsa 75 yıl. Bu da beş yıla yakın bir fark demek. Cinsiyete bağlı yaşam süresi farkı Kuzey Amerika ve Avrupa'da dört ila altı yıl arasındayken Rusya'da 13 yıldan fazla.

Erkek ve kadın yaşam süresi arasındaki farkın nedenleri aşağı yukarı biliniyor. Bazı araştırmacılar kadınların biyolojik olarak erkeklerden avantajlı olduğunu ve dolayısıyla daha uzun yaşadıklarını iddia ederken, diğerleri erkeklerin daha tehlikeli mesleklerde (fabrikalar, askerlik vb.) çalıştığını vurguluyor. Ayrıca, erkekler genellikle kadınlardan daha fazla araba kullanıyor, sigara içiyor ve öldürülüyor.

Tarihte boyunca ortalama insan ömrü

Roma İmparatorluğu döneminde Romalılar 22 ila 25 yıl gibi bir yaşam süresine sahipti. 1900 yılında beklenen yaşam süresi 30 yıla ulaştı ve 1985 yılında dünya, bugünkü yaşam süresinden sadece iki yıl gerideydi.

Yaş ilerledikçe süre değişiyor

İnsanlar yaşlandıkça beklenen yaşam süresi değişir. Bir çocuk ilk yılına geldiğinde yaşama şansı yüksektir. Geç yetişkinlik dönemine geldiğinde ise kişinin yaşamaya devam etme şansı hala iyi sayılır. Bir örnek, Amerika Birleşik Devletleri'nde tüm insanlar için doğumda beklenen yaşam süresi 78,9 yılken 65 yaşını geçen insanların ortalama yaşama süresi 84 yıl olarak değişir.

Ülkelerin yaşam süresi (2020)