Eylau Muharebesi: Napolyon'un Belirsiz Zaferi

Eylau Muharebesi, Napolyon Savaşları sırasında 7-8 Şubat 1807 tarihlerinde meydana gelen önemli bir muharebedir. İmparator I. Napolyon liderliğindeki Fransız kuvvetleri ile General Levin August von Bennigsen komutasındaki Rus İmparatorluğu arasında Doğu Cephesi'nde yapılmıştır.

Yazar Burcu Kara
Napolyon Eylau Muharebe Alanında Antoine-Jean Gros
Napolyon Eylau Muharebe alanında, Antoine-Jean Gros.

Eylau Muharebesi 8 Şubat 1807'de sadece bir günde yapıldı. 160.000'den fazla Prusyalı, Rus ve Fransız askeri çamurda ve kışın ortasında çarpıştı. Muharebe, Fransız süvarilerinin yanı sıra verdiği ağır kayıplarla da hatırlanmaktadır. Napolyon Bonapart zafer kazanmıştı ama tümüyle değil: 14 Haziran 1807'deki Friedland Muharebesi'ne kadar Fransız İmparatorluğu Ruslara karşı üstünlüğünü teyit etmemişti.

Eylau Muharebesi'nin Sebepleri Nelerdi?

Napolyon 2 Aralık 1804'ten beri Fransa İmparatoru'dur. Üçüncü Koalisyon Savaşı ise 1805 yılında başlamıştır. Fransa ve müttefiklerini (İtalya Krallığı, İspanya Krallığı, vs.) Rusya İmparatorluğu, Birleşik Krallık, Avusturya İmparatorluğu, İsveç Krallığı ve Napoli Krallığı ile karşı karşıya getirdi. Aylar süren savaşın ardından (Austerlitz'deki zafer ve 26 Aralık 1805'te Presburg Antlaşması'nın imzalanması dahil) Fransız zaferi belirleyici oldu ve Ren Konfederasyonu'nun kurulmasına yol açtı. 

Napolyon bu konfederasyonun Alman prensleriyle doğrudan bir antlaşma imzaladı. Son Kutsal Roma İmparatoru tahttan çekildi ve Fransa'ya karşı Dördüncü Koalisyon kuruldu. Fransız İmparatorluğu bu Dördüncü Koalisyon savaşı sırasında Jena Muharebesi, Stralsund Kuşatması ve Pultusk ve Auerstaedt Muharebeleri'nden galip çıktı.

Prusyalılar ağır yenilgiler alırken, Rusya İmparatoru I. Aleksandr onları desteklemek için 80.000 adam gönderdi. Toplamda Rus General Bennigsen'in emrinde 140.000 asker vardı ve saldırıya geçti. Napolyon 8 Şubat 1807'de Rus mühimmatının depolandığı Königsberg'e yöneldi. Sonunda Eylau'da Bennigsen Fransız kuvvetlerini durdurmaya çalıştı.

Eylau Muharebesi'nde Napolyon'un Karşısına Kim Çıktı?

Eylau Muharebesi, 1 Ekim 1806'da Birleşik Krallık, Rusya, İsveç ve Prusya tarafından Fransız İmparatorluğu'na karşı kurulan Dördüncü Koalisyon'un savaşındaki kilit olaylardan biriydi. Dördüncü Koalisyon Napolyon'un yeni örgütü Ren Konfederasyonu'nu reddetmişti. 

Eylau Muharebesi 8 Şubat 1807 tarihinde gerçekleşmiştir:

  • I. Napolyon, 75,000 kişilik Fransız kuvvetlerinin başkomutanıydı. En iyi bilinen kahramanlar arasında İmparatorluk Muhafızları (Mareşal Jean-Baptiste Bessières komutasında), yedek süvariler (Kral Mareşal Joachim Murat komutasında), 4. Kolordu (Mareşal Jean-de-Dieu Soult komutasında) ve 6. Kolordu (Mareşal Michel Ney komutasında) vardı.
  • Prusya ordusu 5.500 kişi, Rus ordusu ise 63.500 kişiydi. Sonuncusu General Bennigsen tarafından komuta ediliyordu.

Mühimmat açısından Fransız ordusunun 300 topu varken, Rus İmparatorluğu ve Prusya Krallığı'nın 400 topu vardı.

Eylau Muharebesi Nasıl Gelişti?

Çatışmalar, Prusya'nın kuzeyinde bugün Bagrationovsk olarak bilinen Preussisch-Eylau'da meydana geldi. Burası Kaliningrad'ın 40 km güneyinde ve Moskova'nın 1.100 km batısında yer almaktadır. Bir gün önce, 7 Şubat'ta Soult ve Murat, Bagration (Rusya'nın en ünlü generallerinden biri) komutasındaki Rus öncü birliğine saldırırken, Leval'in tümeni ve Augereau'nun kolordusunun gelişi Rusları Eylau'ya çekilmeye zorladı. Saat 11'de Napolyon geldi. 

Rus topçuları 8 Şubat 1807 sabahı saat 7'de saldırıya geçti. Fransız topçusu karşılık verdi ve Davout (3. kolordu komutanı) Augereau (7. kolordu) ve Saint-Hilaire (4. kolordu tümeni) tarafından desteklenerek sabah 9'da güneyden saldırıya geçti. Tümgeneral Desjardins öldürüldü. Ardından 14. piyade alayı Napolyon'un gözleri önünde yok edildi.

Büyük bir Rus saldırısına rağmen Napolyon geri çekilmez ve Kıdemli Muhafızlara süngülerle saldırmalarını emreder. Aynı zamanda, General Dorsenne'in bombacıları ve General Dahlmann'ın chasseurs à cheval'leri karşı ateşi durdurmuştur. Öğleden sonra Murat 12.000 kişiye komuta etti: Tarihin en büyük süvari hücumlarından biriydi bu. Akşam olduğunda Rus birliklerinin cephanesi tükenmiş ve Königsberg'e geri çekilmişlerdi.

Eylau Muharebesini Kim Kazandı?

Fransız kuvvetleri köyde tutunmayı başardıktan sonra mücadeleyi kazandı. Ancak bu muharebenin, nihai zafer şansını tehlikeye atabilecek çok ağır kayıplar pahasına elde edilen "Pirus" zaferi olduğu bilinmektedir. Fransız tarafında toplamda 5.000'den fazla asker ölmüş ve 24.000'den fazlası da yaralanmıştır. Prusya ve Rus birlikleri tarafında ise 7.000 ila 9.000 arasında asker ölmüş ve 20.000 asker yaralanmıştır. Eylau Muharebesi'nin ertesi günü Mareşal Michel Ney at sırtında araziyi incelemiş ve toplu bir katliam olduğundan bahsetmiştir.

Eylau Muharebesi'nin Sonuçları Neler Oldu?

Fransız ordusu kağıt üzerinde kazanmış olabilir, ancak zafer nihai değildi. Başka bir olay Rusları barış yapmaya zorladı. Bunu anlamak için Friedland Muharebesi'ne sahne olan bir Rus kasabası olan Pravdinsk'e gitmeliyiz. 14 Haziran 1807'de 65.000 kişilik Fransız İmparatorluğu 84.000 kişilik Rus İmparatorluğu'na karşı kesin bir zafer kazandı. Ancak kayıplar çok büyüktü: Napolyon, daha önce hiç yapmadığı bir şekilde, yaralıların tahliyesini denetlemek için sekiz gün kaldı.

Birçok tarihçi Friedland Muharebesi'nin zafer açısından Austerlitz Muharebesi'ne benzediğini düşünür. İşte bu ortamda, 1807 Temmuz'unun başlarında Tilsit Antlaşmaları imzalanarak Dördüncü Koalisyon'un Fransa'ya karşı savaşı sona erdi. Aynı yılın Kasım ayında Napolyon, Birleşik Krallık'ın eski bir müttefiki olan Portekiz'i işgal etti. İmparator, kıtasal bir abluka uygulayarak İngiliz ticaretini engellemek istiyordu. Portekiz ablukaya saygı göstermeyi reddetti ve işgal 20 Kasım 1807'de gerçekleşti. Peki Napolyon'un amacı neydi? İber Yarımadası'na hakim olmak.