Yüce güneş tanrısı Ra (ya da Re), Antik Mısır panteonunda yer alan ve günümüzde de bilim insanlarının ilgisini çekmeye devam eden daimi bir tanrıydı. Tanrıların kralı ve yaratılışın babası olan Ra, tüm tanrıların en kutsalı, güneşin saf gücünü somutlaştıran ve evrene hayat veren bir güneş tanrısıydı. Dolayısıyla, çölde yaşayan ve yaşamları büyüme ve yenilenme etrafında dönen bir tarım toplumu olan Antik Mısırlıların güneşe duydukları büyük saygıyı sembolize ediyordu.
Mısır panteonundaki en eski tanrılardan biri olan Ra'nın insan formu tipik olarak, üzerinde güneş diskinin durduğu ve bazen Uraeus adlı kutsal bir kobra tarafından çevrelenen bir şahin kafasına sahipti. Ancak güneş tanrısı Ra, Antik Mısır uygarlığının evrimi boyunca bokböceği, koç, insan ve hatta güneşin kendisi de dahil olmak üzere çeşitli formlar almıştır.
Ra Tüm Yaşamı Doğurdu
Birçok Mısır efsanesine göre, güneş tanrısı Ra tüm yaşamın yaratılmasından sorumluydu. Atum adlı bir varlık sonsuz karanlıktan yaratılışın başlangıcını ilan etti. İlkel Sular'dan yavaşça bir ada ortaya çıktı ve bu ada güneş tanrısı Ra'ya dönüştü. Ra ilk tanrıları, hava tanrısı Shu'yu, nem tanrısı Tefnut'u, yer tanrısı Geb'i ve gök tanrıçası Nut'u doğurdu. Geb ve Nut, dünyanın hükümdarı olan Mükemmel Varlık Osiris'i doğurdu.
Ra elementleri yarattı ve gözlerinin yaşlarından insanları üretti. Evrenin yaratıcısı olarak Ra, tüm tanrıların, insanların ve canlıların babası ve kralı oldu.
Ra Gökyüzünde Yolculuk Etti
Mısırlılar Ra'nın görevinin her gün gökyüzünde seyahat ederek dünyaya ışık ve hayat getirmek olduğuna inanırlardı. Güneş batarken, Ra yeraltı dünyasına iner ve burada kötü yılan Apopis de dahil olmak üzere karanlığın güçlerine karşı savaşarak güneşin sabah tekrar doğmasını sağlardı. Mısırlılar bu günlük aydınlık ve karanlık düzenini, insanların yaşadığı, öldüğü ve öbür dünyada tekrar dirildiği tüm yaşam döngüsüne benzetmişlerdir.
Ra İnsanlığı Cezalandırdı
Ra'nın ilk mitlerinden birinde, insanlığın kendisini devirmek için planlar yaptığını keşfetmiştir. Ra, insanlığın ne kadar yıkıcı ve itaatsiz hale geldiğini görünce, sert bir ceza vermesi için gözünü Hathor (veya Sekhmet) şeklinde gönderdi. Dişi bir aslan formuna büründü ve ölüm çılgınlığıyla yeryüzünü kasıp kavurdu, neredeyse tüm insan ırkını yok ediyordu. Ra müdahale etmek zorunda kaldı ve tanrıçayı kandırarak sarhoş olmasını sağladı. Bu şekilde Ra dünyaya ölümü ilk kez getirmiş ve insanlar üzerindeki yüce gücünü ortaya koymuştur.
Ra'nın Gözü
Ra'nın kendisiyle karıştırılmaması gereken Ra'nın gözü, tanrının dişil karşılığıydı ve bazen kızı, karısı veya annesi olarak tanımlanırdı. Göz, Ra'nın gücünün güçlü bir uzantısıydı ve Bastet, Ma'at ve Sekhmet de dahil olmak üzere her biri Ra'yı dış kötü güçlerden korumada koruyucu bir role sahip olan birkaç farklı tanrıça ile ilişkilendirildi. Ra'nın kraliyet otoritesini bazen şiddet kullanarak korumak onların göreviydi.
Gizli Bir Adı Vardı
Efsaneye göre Ra'nın içinde gücünün anahtarı olan gizli bir isim vardı. Bir efsaneye göre, büyü, şifa ve annelik tanrıçası İsis, Ra'yı zehirli bir yılan ısırığı yüzünden o kadar hasta ederek adını açıklaması için kandırmış ki, Ra'nın teslim olmaktan başka çaresi kalmamış. Böylece Ra, kendisinin temel bir parçasını ona vermiş oldu. İsis, Ra'nın gücünü oğlu Horus'u korumak için kullandı ve sonunda Ra'nın ayrılmasının ardından tahta geçebilmesi için gücü Horus'a aktardı. İsis oğlunun geleceğini garanti altına alırken, Ra'nın en sadık müritlerinden de düşmanlar edindi.
Daha Sonra Diğer Tanrılarla Birleşti
Daha sonraki mitolojilerde Ra, farklı biçim ve niteliklere bürünmek için başka birkaç tanrıyla birleşmiştir. Bilinmeyen bir yaratıcı tanrı olan Amun ile birleştiğinde Ra, güneşin ilkel gücünü yayan Amun-Ra olmuştur. Gökyüzü tanrısı Horus'la birleştiğinde Ra, Ra-Horakhty'ye dönüşmüş ve bazen "ufuktaki Ra Horus" olarak anılmıştır.
