Uzun Bıçaklar Gecesi: Nazilerin 1934 Tasfiyesi

Naziler, SA'nın paramiliter birimlerini zayıflatmak ve Adolf Hitler'in iktidarını güçlendirmek amacıyla o yılın 30 Haziran'ında başlayan ve Uzun Bıçaklar Gecesi olarak bilinen bir dizi katliam gerçekleştirdi.

Yazar Burcu Kara
Uzun bıçaklar gecesi hitler nazi
Ordnungspolizei'nin şefi Kurt Daluege; Heinrich Himmler, SS'nin başı; ve SA başkanı Ernst Röhm. Görsel: Bild 102-14886.

Aslında birkaç gün içinde gerçekleşen Uzun Bıçaklar Gecesi tarihte önemli bir olaydır. 1933'te Şansölye olan Adolf Hitler, özellikle milyonlarca üyesi olan Sturmabteilung veya SA adlı paramiliter bir gruba bel bağlamıştı. Führer'e yakın olanlardan bazıları bu örgütü bir tehlike olarak gördü ve Hitler'i yavaş yavaş büyük bir tasfiyenin gerekli olduğuna ikna etti. SA'nın başında uzun yıllardır dostu olarak gördüğü Ernst Röhm olduğu için birkaç ay tereddüt etti. Yine de son sözü Röhm'ün muhalifleri söyleyecekti ve 30 Haziran 1934'te 200'den fazla kurbanın verildiği ve Hitler ile Nazi rejiminin gerçek yüzünün bir kısmını ortaya çıkaran bir dizi infaz başladı.

Sturmabteilung (SA) Nedir?

SA veya Sturmabteilung, "saldırı bölümü" anlamına gelen bir isim olup, daha çok Nazi Partisi olarak bilinen Alman Nasyonal Sosyalist Partisi tarafından oluşturulan paramiliter bir örgüttür. SA üyelerine 1925'ten itibaren giydikleri üniformanın rengi nedeniyle Kahverengi Gömlekliler lakabı takılmıştır. SA 8 Ağustos 1921 tarihinde kurulmuştur. Sturmabteilung bizzat Adolf Hitler tarafından kurulmuştur. O dönemde, esasen I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgiyi ve Versay Antlaşması'nın dayattığı çok katı koşulları hazmedememiş eski Alman subay ve askerlerinden oluşuyordu. Bu aynı zamanda, resmi Alman ordusunu 100.000 kişiyle sınırlayan bu antlaşmadaki önemli bir noktayı aşmanın da bir yoluydu.

Başlangıçta SA, Nazi Partisi'nin asayiş servisiydi ama kısa süre içinde Parti toplantılarında muhalifleri saf dışı bırakmanın ötesine geçti. Saldırı bölümleri kısa süre içinde özellikle Komünistlere karşı şiddet eylemlerini artırmaya başladı. Münih darbesinin başarısızlığa uğramasının ardından 1923 yılında dağıtılan Sturmabteilung, 1926 yılında yeniden doğdu. Bu paramiliter örgüt sırasıyla Hans Ulrich Klintzsch, Hermann Göring, Otto Wagener, Ernst Röhm, Viktor Lutze ve Wilhelm Schepmann tarafından yönetildi ve 1930'dan 1945'e kadar en üst düzey lideri Adolf Hitler oldu.

Uzun Bıçaklar Gecesi'ne Ne Sebep Oldu?

1933 yılında yapılan demokratik seçimlerin ardından Adolf Hitler, Cumhurbaşkanı Hindenburg tarafından Almanya Şansölyesi olarak atandı. Ancak bu ona mutlak bir siyasi güç vermedi ve Nazi Partisi üyesi olmayan bakanlarla uğraşmak zorunda kaldı. Bu dönemde SA giderek güçlendi, işkence ve cinayet de dahil olmak üzere çok sayıda şiddet eylemi gerçekleştirdi. 1931'den beri SA, ilk günlerden beri Hitler'e sadık olan ve Führer'in ilk isim bazında konuştuğu birkaç kişiden biri olan Ernst Röhm tarafından yönetiliyordu. Yine de anlaşmazlık baş göstermeye başlamıştı. Ernst Röhm, 1934'te yaklaşık 4 milyon üyesi olan etkileyici bir gücün başındaydı ve Sturmabteilung'un gerçek Alman ordusu olmasını istiyordu.

Dahası, Röhm liderliğindeki SA liderleri gerçek bir sosyal devrim ve radikal anti-kapitalist önlemler istiyordu. Bu iki noktada da Hitler aynı fikirde değildi ve Ernst Röhm giderek onu açıkça eleştirmeye başladı. Başta Rudolf Hess, Hermann Goering ve Nazi paramiliter güçlerinin elit birimleri olan SS'lerin (Schutzstaffel) başındaki Heinrich Himmler olmak üzere, Hitler'e yakın olan bazı kişiler bir hükümet darbesinden korkmaya başladı. Hitler hala ne yapacağı konusunda tereddüt ediyordu ama bu uzun sürmeyecekti.

Uzun Bıçaklar Gecesi Nasıl Gelişti?

1934'ün ilk aylarında Goering ve aynı zamanda Gestapo olarak bilinen gizli polisin başı olan Himmler tarafından Hitler'e gönderilen çok sayıda rapor, harekete geçme zamanının geldiğini ve Röhm'ün gerçek bir tehlike oluşturduğunu gösteriyordu. Bu raporların çoğu sahte olup, Röhm'ün aslında bir Fransız müttefiki olduğunu iddia edecek kadar ileri gitmektedir. Bir darbenin gerçekten de hazırlandığına yavaş yavaş ikna olan Hitler harekete geçmeye ve SA içinde büyük bir tasfiye gerçekleştirmeye karar verir. Alman Şansölyesi, SS'lerin yanı sıra ordunun da desteğini alır.

Olaylar hızlandı ve 29-30 Haziran gecesi "Uzun Bıçaklar Gecesi" olarak bilinen kanlı olay başladı. Münih'te Hitler, elinde tabancasıyla, aralarında Ernst Röhm'ün de bulunduğu Sturmabteilung'un üst düzey üyelerinin tutuklanmasına bizzat katıldı. Bu kişiler derhal Stadelheim hapishanesine gönderildiler ve burada öğleden sonra teker teker kurşuna dizildiler, Röhm ise hücresinde Hitler'in kararını bekliyordu. Aynı zamanda, SA liderlerini ortadan kaldırmak için başta Berlin olmak üzere tüm Almanya'da tutuklamalar ve cinayetler işlendi.

Her ne kadar Uzun Bıçaklar Gecesi olarak anılsa da, tasfiye aslında 2 Temmuz'a kadar sürdü. Hitler, Röhm için halka açık bir yargılama istemedi, ancak hücresinde intihar etmesine izin verdi. Röhm bunu reddetti ve sonunda Michel Lippert ve Theodor Eicke tarafından olay yerinde vuruldu.

Uzun Bıçaklar Gecesinde Kaç Kişi Öldü?

13 Temmuz'da Hitler Alman parlamentosu Reichstag'da bir konuşma yaptı. Uzun Bıçaklar Gecesi sırasında 77 kişinin öldürüldüğünü iddia etti. Gerçekte bu rakam daha yüksekti ve tarihçiler bu büyük tasfiye sırasında çoğu Münih'te olmak üzere 200'den fazla kişinin öldürüldüğü ve Hitler'in muhalifi olduğu düşünülen yaklaşık 1.000 kişinin kamplara sürüldüğü konusunda hemfikirdir.

Bu tasfiyenin başlıca kurbanı bir Alman subayı ve siyasetçi olan Ernst Röhm'dü, ancak bu kanlı olay sırasında başka önde gelen isimler de suikasta kurban gitti. Örneğin Kurt von Schleicher eski bir asker, politikacı ve Hitler iktidara gelmeden önce potansiyel bir rakip olarak gördüğü kısa ömürlü bir şansölyeydi. Karısı da aynı kaderi paylaştı. Bir başka siyasetçi ama başından beri Nazi Partisi üyesi olan Gregor Strasser, fikirleri çok solda kaldığı için tasfiye edildi.

Generaller Ferdinand von Bredow ve Kurt von Schleicher, milletvekilleri Karl Ernst, Hans Hayn ve Hans Karl Koch, önde gelen SA üyeleri Fritz von Krausser, Walter von Mohrenschildt, Otto Stucken ve diğerleri bu ürkütücü listeye eklenebilir. Avukatlar, yazarlar, Yahudiler ve hatta birkaç SS üyesinin de dahil olduğu bir kurban listesi. Bu gerçek bir katliamdır ve gelecek yıllardaki Nazi rejiminin habercisiydi.

Uzun Bıçaklar Gecesi'nin Sonuçları Neler Oldu?

3 Temmuz'da Hitler, devlet güvenliği ve vatana ihanetle mücadele için alınan tüm önlemlerin meşru olduğunu belirten bir yasayı Parlamento'da onaylattı. Bu yasa geçmişe dönük bir etkiye sahipti ve işlenen eylemleri kapsarken geleceğe yönelik kasvetli beklentiler yaratıyordu. SA için bunun sonuçları çok geniş kapsamlı olmuştur. Sturmabteilung bir daha asla eski gücüne kavuşamayacak, sayıları ordu ve SS lehine azalmaya devam edecekti.

Uzun Bıçaklar Gecesi aynı zamanda Hitler'in saldırı birlikleriyle açık bir çatışma içinde olan orduyla kesin bir ittifak yapmasını da sağlamıştır. Kamuoyu söz konusu olduğunda, Uzun Bıçaklar Gecesi çok fazla muhalefet uyandırmadı. Özellikle Nazizm yanlısı olmayanlar da dahil olmak üzere çoğu gazete tasfiyeyi destekliyor ve Hitler'in argümanlarına itibar ediyordu. Eleştirilerin yoğun olduğu yurt dışında ise durum böyle değildi.

Heinrich Himmler, SS'in artık SA'ya bağlı olmaması ve sadık yardımcısı Reinhard Heydrich'in Gruppenführerliğe terfi etmesi nedeniyle katliamın en büyük kazananlarından biri oldu. Son olarak, siyasi cephede, her kesimden muhafazakârlar, artık eli serbest olan ve Alman halkına hiç kimsenin Nazilerin ve özellikle de kendisinin gazabından güvende olmadığını gösteren Hitler'in arkasında kesin bir şekilde toplandı.