Evlilik ve aşk kurumu zamanın başlangıcından beri var olmuştur. Bununla birlikte, aşk ve evlilik törenleri için evrensel olarak kabul edilmiş bir şablon yoktur ve her kültürün kendi gelenekleri vardır. Aşk ve evlilik Mısır kültürünün temel ilkelerindendi.
Tanrılar ve Tanrıçalar Mısır kültüründe önemliydi
Antik Mısırlılar, toplumlarını açıklayan ve inançlarına göre gelişen sofistike bir tanrılar ve tanrıçalar ağına sahipti. Kültürlerinin gelişimi boyunca birkaç tanrı ön plana çıkmıştır.
Antik Mısır mitolojisi hakkındaki yazılar:
- Mısır mitolojisi, Antik mısırlılar, Rosetta Taşı ve Piramit metinleri
- Horus: Gökyüzünün sıra dışı Mısır tanrısı
- Antik Mısır: Tarihi, firavunları, dini ve yazısı
- Mısır panteonları, önemli Mısır tanrıları ve hayvan betimlemeleri
Birçok Mısır tanrısı Hathor'un aşk ve evliliğin başlıca sembolü olma rolünü paylaşmıştır. Hathor, Mısır yaşamının pek çok alanını düzenleyen güçlü ve popüler bir tanrıydı.
Vatandaşlar doğurganlık, aşk ve güzellik elde etme umuduyla ona adaklar adar, ayrıca müzik ve dansın getirdiği neşenin tanrıçası olarak da tapınılırdı. Kadınların koruyucusu olabilirdi ama erkekler tarafından ilahlaştırılmıştı. Hathor'un tapınağında rahipler ve rahibeler vardı. Kozmetik ürünleri kullanmak güzellik tanrıçası Hathor'a bağlılığın bir göstergesi olarak görülürdü. Mısırlılar evlendiklerinde, onun ve diğer tanrıların onuruna evliliklerinin anısına bir şölen düzenlenirdi.
Şifa ve büyü tanrıçası olmasının yanı sıra İsis bazen aşk ve bereket tanrıçası olarak da yanlış anlaşılmaktadır. Horus'un annesi olduğu düşünülen oldukça ünlü bir tanrıydı. Daha çok Yunanca adı olan İsis ile bilinmesine rağmen, Mısırlılar onu "Tahtın Kraliçesi" anlamına gelen Aset olarak anarlardı.
Antik Mısır'da evlilik
Evlilik Antik Mısırlılar tarafından çok önemli görülüyordu ve o dönemde Mısır'da ortalama yaşam süresi 30 yıldı. Evlilikler, hem aile soyunun devamlılığını sağlamak hem de varlıkların aile içinde kalmasını sağlamak için erken yaşlarda gerçekleşiyordu.
Genel olarak Mısır kültürü kadınlara ve erkeklere muamele konusunda nispeten ilericiydi, ancak evliliğe giden yollar erkekler ve kadınlar için farklıydı. Dolayısıyla evlilik törenlerinin çoğu, çocuklarının hayatta başarılı olmalarını ve bir bütün olarak toplumun refahını sağlamak için bunu yapan ebeveynler tarafından planlanırdı.
Antik Mısır'da kadınların evlilikteki rolü
Bahsettiğimiz gibi, bu dönemde kadınlar diğer birçok kültüre kıyasla erkeklerle daha fazla eşitliğe sahipti, ancak yine de kocalarının otoritesine boyun eğmeleri ve evlerinin geçimini sağlayan başlıca kişiler olarak hizmet etmeleri bekleniyordu. Kadınların ücretli bir işte çalışsalar ya da kendi işlerini kursalar bile evde kalıp çocuk yetiştirmeleri beklenirdi.
Konumlarının öneminin bir sonucu olarak, kadınlar 12 yaşında evlendirilebilirken, ortalama yaş 14'e yakındı. Daha sonra, eğer kraliyet ailesinden gelmiyorsa, eve, çocuklara, büyükanneye, köpeğe ve kediye nasıl bakacağını öğrenirdi. Mısırlılar aşk fikrinin çok önemli olduğunu düşünseler de, kadınların eşlerinin kim olacağı konusunda çok az kontrolü vardı.
Antik Mısır'da erkeklerin evlilikteki rolü
Sosyal statüden bağımsız olarak erkeklere evlilik sorumlulukları konusunda daha fazla serbestlik tanınıyordu; ancak tahmin edilebileceği gibi, evlilikten en fazla faydayı sağlayanlar soylulardı. Buna karşılık, erkekler evlenmeden önce genellikle yaşlarının ilerlemesini beklerdi. Bu yaşlar 16 ila 20 arasında olurdu ve bu noktada evlenmeden önce mali istikrar göstermeleri gerekirdi.
Kraliyet mensubu olmadıkları sürece, bu yaştaki çocukların genellikle babalarının mesleğini öğrenmiş ve bu konuda yetkinleşmiş olmaları beklenirdi. Erkekler genellikle daha geç yaşta evlenirlerdi çünkü babalarının mesleklerini öğrenmek ve anlamak için daha fazla zaman ayırırlardı.
Onların işi de, tıpkı kadınlarınki gibi, özünde ailelerin kurulması ve sürdürülmesiyle bağlantılıydı. Evin geçimini sağlayanlar ve en üst düzey karar alıcılar onlardı. Birden fazla eş alabilen tek erkekler Firavun'unki gibi kraliyet ailelerinin üyeleriydi.
Bir bütün olarak Antik Mısır'da aşk ve evlilik kavramı
Antik Mısırlılar ebedi, ölümsüz aşka derin bir inanç duyuyorlardı ve aşkı öbür dünya ile ilişkilendiriyorlardı.
Birçok evlilik kişinin sosyal konumu, kişisel tercihleri veya aile bağlantıları temelinde düzenlenmiş olsa da, birçok çift yine de mutluluklarını garanti altına almak için çaba sarf etmiştir. Antik Mısırlılar tarafından cinsellik hayatın normal bir parçası olarak görüldüğünden, evlilik öncesi bekaret sıkı bir şekilde dayatılmazdı.
Kadının artan iş yükü nedeniyle, geçmişte kocaların eşlerini mutlu etmek için daha fazla çaba göstermesi alışılmış bir durumdu. Toplumun "mutlu bir eş, mutlu bir hayat" durumu yaratmak için gösterdiği tüm çabalara rağmen, evlilikte kadın ve erkek eşit muamele görürdü.
Antik Mısır edebiyatında pek çok eş birbirine "erkek kardeş" ya da "kız kardeş" diye hitap eder. Bu, mecazi anlamda, aynı seviyede olduklarını göstermek içindi. Ensest yasadışı olsa da, kraliyet aileleri genellikle kontrollerini sürdürmek için kendi içlerinde evlenirlerdi. Özellikle de kız kardeşleri ya da üvey kız kardeşleriyle evlenen Firavunlar için bu durum geçerliydi.
Antik Mısır'da evlilik törenleri nasıl gerçekleşirdi?
Antik Mısır'da düğünler, katılan herkes için mutlu bir olaydı. Ancak modern düğünlerin aksine, resmi bir törene gerek yoktu. Kural olarak, bir erkek aile kurmak için sabit bir geliri ve kendine ait bir evi olana kadar beklerdi.
Kraliyet ailesinin dışında ise, bir çift evlenmeye karar verdiğinde, kadın genellikle kocasının mülküne taşınırdı. Yasal olarak evlenmeden önce küçük bir tören ve kutlama yaparlardı. Kocanın eşine bağlılığının bir göstergesi olarak bir yüzük hediye etmesi de alışılagelmiş bir uygulamaydı.
Kadına ait olan eşyalar ve kocanın verdiği hediyeler, evliliklerini tesis eden yasal belgelerde belirtilirdi. Başlık parasının ( bir nevi mehir) belirtildiği ve kocanın boşanması halinde kadına ne verileceğinin ifade edildiği bu evlilik sözleşmeleri günümüz evlilik öncesi anlaşmalarına oldukça benzerdi. Sözleşme şahitler huzurunda imzalanırdı ve evliliğin tek belgesiydi.
Antik Mısır'da boşanma
Antik Mısır'da boşanma basit bir işlemdi. Eşlerden biri boşanmaya karar verirse, bunu mahkemeye gitmeden yapabilirdi. Bunun yerine, şahitlerin huzurunda boşanma niyetlerini açıkça beyan etmeleri gerekiyordu. Anlaşmada malların nasıl paylaşılacağı ve eğer çocuk varsa annesiyle kalacağı belirtilirdi.
Antik Mısır kültüründe boşanma her iki çift için de faydalı görüldüğünden, çiftlerden biri ya da her ikisi de mutsuzsa boşanma kabul edilirdi. Ancak kadın zina yapmakla suçlanırsa, boşanmadaki hakları sona erer ve yeniden evlenene kadar kocasından nafaka alma hakkına sahip olmazdı.
Antik Mısırlılar aşka ve evliliğe büyük değer verirlerdi. Neşeli ve kaçınılmaz bir olay olarak görür ve doğal bir olay olduğunu düşünüyorlardı. Ayrıca, kanun ve toplum onlara eşit muamele ediyordu. Bu nedenle aşk her zaman evliliğin itici gücü değildi, ancak mutlu ve uzun süreli birlikteliklerin teşvik edilmesinde önemli bir rol oynuyordu.
