İmparator Galba: Dört İmparator Yılı'nın İlk ve Korkunç Hükümdarı

Dört İmparator Yılı'nın ilk hükümdarı olan Galba, acımasız ve halka açık olmayan bir idare yürüttü, ancak sadece yedi ay sonra en yakın müttefiki tarafından suikasta uğrayınca rejim aniden sona erdi.

imparator galba
İmparator Galba

Buz gibi ve kurnaz İmparator Galba, Roma'da sadece kısa bir süre (yedi ay) iktidarda kalmış olsa da, hükümdarlığı tarihte hak ettiği konuma sahip olmasını sağlayacak kadar heyecanla doluydu. MS 69 yılında, felaketle sonuçlanan "Dört İmparator Yılı"nın ilk hükümdarıydı. Kamu harcamalarında önemli kesintiler, suçlulara acımasızca muamele ve ordu mensuplarının tüyler ürpertici bir şekilde öldürülmesi de dahil olmak üzere son derece rahatsızlık duyulan bir davranış sergiledi.

Ne var ki, bu korkunç diktatörlüğü kalıcı hale getiremeden, kendisini vahşice öldürecek olan sadık dostlarından birinin elinde korkunç bir son yaşadı. Galba'nın sorunlu hayatı etrafında dönen en ilginç hikayelerden bazılarına bir göz atalım.

imparator galba
İmparator Galba

İmparator Galba ve onun korkutucu yönetimi


Augustus'a göre İmparator Galba bir noktada Roma'ya hükmedecekti

Galba daha çok küçük bir çocukken, İmparator Augustus'un onu seçtiği ve ona "sen de benim görkemimden biraz tadacaksın çocuğum" dediği söylenir. Romalı bir tarihçi olan Suetonis, bu konuşmanın gerçekleştiğini iddia eder. Galba soylu bir aileye mensup, erken olgunlaşan ve çok zeki bir gençti. Ancak, o dönemde Roma'nın yönetici ailesi olan Caesar soyuyla hiçbir bağlantısı yoktu. Bu nedenle Augustus'un söz konusu kehaneti pek gerçekçi değildi. Galba'ya doğduğunda Servius Sulpicius Galba Caesar Augustus adı verildi. Ancak daha sonra Galba, sonradan Augustus'un karısı olacak olan Livia Augusta tarafından himaye edilecekti. Livia, Galba'nın Roma monarşisinde basamakları tırmanmasında etkili oldu.

Galba azimli ve hedef odaklı bir kişiydi

Kararlı ve hırslı olan Galba, senatörlük kariyerine çok erken yaşta başlamış ve İmparatorluk hizmet kademelerinde ilerlemiştir. Göreve henüz reşit değilken başlamıştı, ancak ilerlemeyi hak ettiğini gösterdi ve MS 20 yılında kendisine imrenilen praetorluk görevi verildi. İlk ve en önemli başarılarından biri, Roma halkı izlerken fillerin ipler üzerinde yürüdüğü bir gösteri yaratmasıydı.

MS 33 yılında Galba konsüllüğe terfi etti ve kısa sürede Galya, Germanya, Afrika ve Hispania'da gerçekten korkutucu askeri gücüyle ün kazandı. Acımasızlığı ve uzlaşmazlığının bir sonucu olarak, kuvvetleri büyük bir gaddarlıkla doluydu. Tarihi kronikler, en önemsiz suçlar için işkence ve idam da dahil olmak üzere korkunç cezalar verildiğini anlatıyor.

Galba imparator olma davetini geri çevirdi

Neron'un ölümü
Neron'un Ölümü, Englebert Kaempfer, 1651-1716 tarafından yapılmış bir gravür.

Birçok kişi Galba'yı ölümünden sonra İmparator Caligula olmaya çağırdı, ancak o bunu kararlılıkla reddetti. Onun yerine İmparator Claudius'un bu makamı doldurmasına izin verdi. Galba, Claudius'un otoritesi için bir tehlike oluşturmuyordu, bu yüzden onu yakın bir danışman statüsüne yükseltti ve Afrika'nın pro-konsülü olarak atadı. Galba, Claudius'un ölümünden sonra taç için Neron'a rakip olmak yerine kendini yarı emekliliğe hazırlayarak bağlılığını iyice gösterdi. Suetonis, Galba'yı orta boylu, saçsız, çengel burunlu, artrit ve gut hastalığı nedeniyle deforme olmuş ağır bir fiziğe sahip biri olarak tarif etmiştir. Hatta artrit nedeniyle son yıllarında ayakkabı giyemiyordu. Ayrıca Galba'nın çekici olmayan dış görünüşünün onun daha az göz korkutucu görünmesine neden oluyordu. Dolayısıyla üst düzey devlet adamlarıyla iş yapmak için daha güvenilir olmasına yardımcı olmuş olabileceğini söylenir.

Julio-Claudian Hanedanlığı, Galba'nın iktidarda olmasıyla sona erdi

Galba, kendisine komutanlık teklif edildiğinde İspanya'da kanlı bir savaşın ortasındaydı. Neron'un ölüm haberi yayıldıkça Galba, Neron'un açık bir varisi olmadığı için yükselme şansına sahip olduğunu fark etti. Galba, Neron'un ölüm haberi yayılmaya başladığında, ordusu ve sadık yoldaşı Otho ile Roma'ya girerek tahtı devraldı. Bu hareketiyle Neron, Julio-Claudian Hanedanlığı'nın son imparatoru olurken Galba da Roma tarihinde yepyeni bir dönemin başına geçti.

Galba kesinlikle sevilmeyen birisiydi

Galba'nın sıkıcı ve ketum tavırları kısa sürede herkesin ondan hoşlanmamasına neden oldu. Hem gerçek hem de hayali rakiplerine ağır ve cezalandırıcı cezalar verirken gününü yemek yiyerek geçirdiği söylenir. Bencil ve doyumsuz biriydi. İlk hedefi dünyayı Neron'un zehirli mirasından kurtarmaktı, ancak girişimleri iyi karşılanmadı. Neron'un savurganlığını dengelemeyi arzulayan yüksek vergiler ve harcamalardaki kesintiler Roma halkı tarafından nefretle karşılandı. Özellikle de gladyatör oyunlarını para israfı olarak görüp yasaklaması hoşlarına gitmedi. Neron'un ordusundaki askerleri aniden öldürme kararı da sarsıntı ve kargaşa yaratmıştı. Ancak Suetonis, onun vahşetinin bununla da bitmediğini ve yüzlerce Romalı sivili yargılamadan ya da kanıt göstermeden kasten idam ettiğini öne sürmüştür.

Galba yakın müttefiki Otho tarafından öldürüldü

Galba nihayet tahta çıktığında yetmişli yaşlarının başındaydı. Karısı ve çocuklarının birkaç yıl önce vefat etmiş olması nedeniyle Galba'nın doğrudan bir varisi yoktu; yine de Lucius Calpurnius Piso Licinianus'u oğlu ve varisi olarak evlat edinmeye karar verdi. Bu davranış, uzun süredir Galba'nın dostu olan ve gerçek varisin kendisi olması gerektiğini düşünen Otho'nun çok öfkelenmesine neden oldu. Aslında Otho'nun bu hakarete yanıtı, Roma Forumu'nda hem Galba'ya hem de Piso'ya suikast düzenlemeleri için Praetorian Muhafızların para vermek oldu. Anlatılara göre, Otho imparator ve oğlunun gerçekten öldüğünden emin olmak istemiş, bu yüzden de kesik başlarının bir tepsi içinde kendisine sunulmasını istemiştir. MS 69 yılında her şey yaşanıp suikast gerçekleşmişti. Daha sonra Otho, Dört İmparator Yılı'nın ikinci Roma imparatoru olarak tanındı.

Dört İmparator Yılı

Otho'nun yönetimi, Galba'yı şiddet kullanarak öldürdükten sonra sadece üç ay, yani selefininkinden bile daha kısa sürdü. Göreve geldikten kısa bir süre sonra, Germanya'daki seçkin ordu komutanı Vitellius, Otho'yu süratle tahttan indirdi. Otho, savaşı çoktan kaybettiğini anladıktan sonra zalim bir sona uğramaktansa kendi canına kıymaya karar verdi. Ancak Vitellius son derece sevilmeyen, müsrif ve düşkün bir kraldı. Sadece sekiz ay sonra, resme yeni bir düşman girdi: MS 69 yılının Aralık ayında Vitellius'u yakalayıp öldürmek için bir ordunun başına geçen, çok daha güvenilir bir askeri güç olan Vespasianus (Vespasian). Bu korkunç başlangıca rağmen, Vespasianus ünlü Flavian Roma Hanedanlığı'nın başına geçerek Roma İmparatorluğu'nda eşi benzeri görülmemiş bir istikrar ve barış dönemi başlattı. Bu dönem ancak Augustus'un Roma'nın ilk imparatoru olarak hüküm sürdüğü görkemli dönemle geçilebildi.